No. 29 (2022)
Artykuły

Selected detection methods used in circumstantial homicide trials

Diana Brzezińska
Katedra Studiów nad Bezpieczeństwem Instytutu Nauk o Polityce i Bezpieczeństwie Uniwersytetu Szczecińskiego

Published 2023-01-27

Keywords

  • preparatory proceedings,
  • crime detection methods,
  • circumstantial chain,
  • case study analysis

How to Cite

Selected detection methods used in circumstantial homicide trials. (2023). Polish Bulletin of Criminology, 29, 145-164. https://doi.org/10.5281/zenodo.7614807

Abstract

The aim of the article is to analyse selected detection methods used in circumstantial homicide trials, which ultimately led to the conviction of the perpetrators, in terms of their usefulness in the criminal cases. At the same time, it is a discussion of homicide cases in which there was no corpus delicti and an unbreakable chain of circumstantial evidence led to a conviction.
The standard detection methods were analysed, such as the use of service dogs to detect and locate the smell of human corpses or the sonar method, as well as unusual methods of detection, such as the use of expert opinions in the field of parapsychology meant to determine what happened to the victim’s body or undercover operational police officers to establish what happened to the victim.
The analysis shows that the use of the non-standard detection methods by investigative bodies takes place when standard detection methods do not bring the expected results, explain the actual course of events, locate the victim’s body or bring the perpetrator to criminal liability. However, not every application of a non-standard detection method has a positive effect on the criminal proceedings or proves to be key in clarifying the details of the case.
The article is based on an analysis of court files in seven circumstantial homicide cases, in which the perpetrators were convicted despite a lack of corpus delicti.

References

  1. Adamiec J., Zdeb K., Metody geofizyczne w procesie poszukiwania ukrytych zwłok, „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego” nr 56/2020.
  2. Brzezińska D., Gawliński A., Zbrodnie bez ciał, Wydawnictwo Otwarte, Kraków 2021.
  3. Brzezińska D., Wykorzystanie biegłych z zakresu parapsychologii w postępowaniu karnym [w:] I. Domina, Ł. Pilarz (red.), Naukowa analiza zagadnień z zakresu bezpieczeństwa narodowego, kryminalistyki i kryminologii, Wydawnictwo Tygiel, Lublin 2022.
  4. Brzezińska D., Wpływ opinii biegłych z zakresu analizy wiktymologicznej ofiar zabójstwa na wynik procesu sądowego [w:] I. Domina, Ł. Pilarz (red.), Naukowa analiza zagadnień z zakresu bezpieczeństwa narodowego, kryminalistyki i kryminologii, Wydawnictwo Tygiel, Lublin 2022.
  5. Choromańska A., Łabuz P., Malinowska I., Ustawa o Policji. Komentarz, Legalis 2022.
  6. Gardocka T., Jagiełło D., Karny proces poszlakowy, C.H. Beck, Warszawa 2020, Legalis.
  7. Gołaszewski M., Przełom w procesie walidacji i wyrażaniu wartości diagnostycznej testów wykorzystywanych w badaniach poligraficznych, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego”, nr 8/2013.
  8. Gołębiowski J., Grochowska K., Profilowanie kryminalne na potrzeby sądu. Kontrowersje wokół przydatności, E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, 2014.
  9. Gruza E., Psychologia sądowa dla prawników, Wolters Kluwer, Warszawa 2017.
  10. Gruza E., Goc M., Moszczyński J., Kryminalistyka, czyli o współczesnych metodach dowodzenia przestępstw, Warszawa 2020.
  11. Hołyst B., Kryminalistyka, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2018.
  12. Hołyst B., Psychologia kryminalistyczna, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2021.
  13. Kochańczyk R., BSP w poszukiwaniach osób zaginionych w praktyce policyjnej [w:] M. Feltynowski (red.), Wykorzystanie bezzałogowych platform powietrznych w operacjach na rzecz bezpieczeństwa publicznego, Wydawnictwo CNBOP-PIB, Józefów 2019.
  14. Komar-Nalepa A., Dowód poszlakowy. Zakres i metody budowy na przykładzie spraw o zabójstwo, C.H. Beck, Warszawa 2021, Legalis.
  15. Kudrelek S., Problematyka czynności wykrywczych po umorzeniu dochodzenia i wpisaniu sprawy do rejestru przestępstw, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 2[286]/2018.
  16. Niemczyk Z., Czynności operacyjno-rozpoznawcze i możliwości wykorzystania ich rezultatów w postępowaniu karnym, „Kwartalnik Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury”, Zeszyt 3(9)/2013.
  17. Olejnik K., Czynności operacyjno-rozpoznawcze w systemie ujawniania zabójstw i wykrywania ich sprawców – stan faktyczny i procesowe potrzeby, http://www.zielona-gora.po.gov.pl/index.php?id=26 [dostęp: 31.07.2022].
  18. Skorupka J. (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Legalis 2022.
  19. Stojer-Polańska J., Czynności operacyjne: bezpieczeństwo obywateli a bezpieczeństwo funkcjonariuszy, „Kultura Bezpieczeństwa. Nauka-Praktyka-Refleksje” nr 16/2014.
  20. Stojer-Polańska J., Lisowicz M., Gołębiowski J., Kryminalistyczne aspekty poszukiwania zwłok, „Problemy Kryminalistyki” 289(3)/2015.
  21. Terasiński G. (red.), Medycyna sądowa. Diagnostyka sądowa. Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2020.
  22. Trzciński M., Współczesne metody poszukiwania ukrytych zwłok, „Acta Universitatis Lodziensis Folia Iuridica” nr 83/2018.
  23. Waltoś S., Hofmański P., Proces karny. Zarys systemu, Wolters Kluwer, Warszawa 2016.
  24. Widacki J. (red.), Badania poligraficzne w Polsce, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne sp. z o.o. – Oficyna Wydawnicza AFM , Kraków 2014.
  25. Widacki J. (red.), Kryminalistyka, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2018.
  26. Wojciechowski T., Z zagadnień parapsychologii, „Analecta Cracoviensia” nr XIII/1981.
  27. Wyrok SN z dnia 15.10.2002 r., sygn. III KKN 68/00, Legalis nr 60283.
  28. Wyrok SA we Wrocławiu z dnia 22.05.2006 r., sygn. II AKa 32/06, Legalis nr 80194.
  29. Wyrok SO w Świdnicy z dnia 23.10.2007 r., sygn. III K 178/06.
  30. Wyrok SA w Łodzi z dnia 18.03.2008 r., sygn. II AKa 33/08, Legalis nr 210170.
  31. Wyrok SA w Warszawie z dnia 9.11.2009 r.
  32. Wyrok SA w Lublinie z dnia 25.07.2012 r., sygn. II AKa 160/12, Legalis nr 704794.
  33. Wyrok SA w Szczecinie z dnia 14.05.2014 r., sygn. II AKa 67/14., Legalis nr 2180775.
  34. Post. SN z dnia 29.01.2015 r., sygn. I KZP 25/14, Legalis nr 1172071.
  35. Wyrok SO w Białymstoku, z dnia 5.01.2016 r., sygn. III K 92/15, Legalis nr 1981103.
  36. Wyrok SA we Wrocławiu z dnia 29.06.2016 r., sygn. II AKa 137/16, Legalis nr 1504990.
  37. Wyrok SN z dnia 14.12.2016 r., sygn. III KK 152/16, Legalis nr 1538642.
  38. Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o policji (Dz.U. Nr 30 poz. 179 z późń. zm.).
  39. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz.U. Nr 89 poz. 555 z późn. zm.).