Wpływ wyjaśnień osoby oskarżonej, w tym przyznanie się do winy i jego odwołanie, na proces poszlakowy w sprawie o zabójstwo

Abstrakt

Celem artykułu jest analiza zachowania podejrzanych na etapie postępowania przygotowawczego oraz oskarżonych na etapie postępowania sądowego w zakresie takich działań, jak: przyznanie się do winy, odwołania przyznania się do winy, złożenie wyjaśnień, zmianę złożonych wyjaśnień, odmowę przyznania się do winy oraz wpływu ich zachowania na przebieg i wynik procesu poszlakowego w sprawie o zabójstwo.
Przeprowadzona analiza wykazała, że podejrzani/oskarżeni podejmują różne działania w celu odsunięcia od siebie podejrzeń organów śledczych, zwłaszcza w przypadku, gdy nie udało się odnaleźć ciała ofiary. W dużej mierze kierują się przeświadczeniem, że jeśli nie ma ciała, to nie ma zbrodni. Sprawcy w przeanalizowanych sprawach podejmowali się następujących działań: odmowy złożenia wyjaśnień, odmowy odpowiedzi na pytania, przyznania się do winy, odwołania przyznania się do winy, złożenia wyjaśnień, zmiany złożonych wyjaśnień, a także pomówienia innej osoby, że popełniła lub uczestniczyła w popełnieniu przestępstwa.
W większości przeanalizowanych spraw przyjęta przez oskarżonych linia obrony nie miała wpływu na wynik procesu sądowego, który doprowadził do skazania sprawców. Ewentualny wpływ można dostrzec jedynie w wymiarze kary ostatecznie wymierzonej sprawcom. Wyjaśnienia złożone przez niektórych podejrzanych na etapie postępowania przygotowawczego pozwoliły ukierunkować śledztwo i odtworzyć przebieg inkryminowanego zdarzenia. Natomiast późniejsze odwołanie przyznania się do winy oraz wielokrotna zmiana wyjaśnień nie wpłynęła na tak poczynione ustalenia.
Powstanie artykułu oparto na analizie akt sądowych ośmiu spraw zabójstw o charakterze poszlakowym, w których doprowadzono do skazania sprawców, pomimo braku corpus delicti.