Nr 30 (2023)
Artykuły

Wpływ Community Policing na bezpieczeństwo obywateli na przykładzie policji i straży gminnych

Impact of Community Policing on citizen safety on the example of Police and Municipal Guards

Miłosz Korta
Uniwersytet Jagielloński

Opublikowane 30.11.2023

Słowa kluczowe

  • bezpieczeństwo,
  • Community Policing,
  • policja,
  • dzielnicowi,
  • strażnicy gminni,
  • prewencja,
  • kryminologia,
  • security,
  • police,
  • community officers,
  • municipal guards,
  • prevention,
  • criminology
  • ...Więcej
    Less

Jak cytować

Wpływ Community Policing na bezpieczeństwo obywateli na przykładzie policji i straży gminnych: Impact of Community Policing on citizen safety on the example of Police and Municipal Guards. (2023). Biuletyn Kryminologiczny, 30, 159–182. https://doi.org/10.37232/bk.2023j

Abstrakt

Bezpieczeństwo jest fundamentalnym aspektem życia publicznego, a jego zapewnienie stanowi kluczową rolę policji. Istnieje jednak wiele koncepcji pracy policyjnej, które dążą do osiągnięcia tego celu. Jedną z nich jest Community Policing, która zakłada, że funkcjonariusze mundurowi powinni być jak najbliżej lokalnych mieszkańców oraz stopniowo zyskiwać ich zaufanie, co ostatecznie przyczyni się do zwiększenia współpracy ogółu społeczeństwa z organami ścigania. W pracy policjantów aktywnie wspierają ich strażnicy gminni, którzy w polskich warunkach stanowią uzupełnienie koncepcji środowiskowej policji. W artykule przedstawione zostały historia Community Policing, jej główne cele i sposoby realizacji w Polsce, a także sugestie rozwiązań i propozycji usprawnień w tej dziedzinie. Oparto się przy tym na wynikach badań prowadzonych na terenie miasta Krakowa, dotyczących skuteczności pracy dzielnicowych oraz strażników miejskich wraz z opinią publiczną na ten temat.

Security is a fundamental aspect of public life and it is a key role of the police to ensure it. There is a number of concepts of police work that seek to achieve this goal. One of them is Community Policing, which assumes that uniformed officers should maintain close relations with local residents and gradually gain their trust, which will ultimately increase the cooperation of the general public with law enforcement. Police officers are actively supported in their work by municipal guards who, under Polish conditions, complement the community policing concept. The article presents the history of community policing, its main aims and methods of implementation in Poland, as well as suggested solutions and proposed improvements in this field. This is based on the results of research carried out in the city of Kraków on the effectiveness of the work of community officers and municipal guards, together with public opinion on the subject.

Bibliografia

  1. Barometr Krakowski, „Rozwój Krakowa”, https://strategia.krakow.pl/bank_informacji_o_miescie_i_metropolii/253657, artykul,barometr_krakowski.html [dostęp: 24.12.2023].
  2. Bennett T., The effectiveness of a police – initiated fear – reducing strategy, „The British Journal of Criminology” 1991, t. 31, s. 1–14.
  3. Cordner G., Fear of crime and the police – an evaluation of a fear-reduction strategy, „Journal of Police Science & Administration” 1986, 14(3), s. 223–233.
  4. Czapska J., Community policing w Polsce – możliwości i ograniczenia, [w:] J. Czapska, J. Widacki (red.), Bezpieczeństwo lokalne. Społeczny kontekst prewencji kryminalnej, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2000, s. 140–154.
  5. Czapska J., Wójcikiewicz J., Policja w społeczeństwie obywatelskim, Wydawnictwo Zakamycze, Kraków 1999.
  6. Dijk J.J.M. van, Waard J. de, A two dimensional typology of crime prevention projects, „Crime Justice Abstracts” 1991, s. 483–503.
  7. Drozdowski D., Podstawowe elementy bezpieczeństwa lokalnego, „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego” 2016, nr 1, s. 199–208.
  8. Dzielnicowi–KMP w Krakowie, „Komenda Miejska Policji w Krakowie”, https://krakow.policja.gov.pl/kr1/dzielnic [dostęp: 24.12.2023].
  9. Ernest M., Idea community policing w pracy polskiej Policji, „Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy” 2016, nr 21, s. 61–69.
  10. Farmer D.J., The Future of Local Law Enforcement: The Federal Role in Crime and Justice in America. Critical Issues for he Future, Pergamon Policy Studies, Oxford 1979.
  11. Grzęda U., Model aktywności społecznej, [w:] A. Theiss (red.), Aktywne społeczności. Zmiana społeczna. Katalog praktyk, Stowarzyszenie Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL, Warszawa 2010, s. 2–6.
  12. Kary od straży miejskiej według uznania straży miejskiej. NIK apeluje o zmianę przepisów, „NIK” 2022, https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/kary-mandaty-od-strazy-miejskiej.html [dostęp: 24.12.2023].
  13. Kelling G.L., Coles C.M., Wybite szyby. Jak zwalczyć przestępczość i przywrócić ład w najbliższym otoczeniu, Wydawnictwo Media Rodzina, Poznań 2000.
  14. Kim są dzielnicowi i jakie są ich zadania, „Dzielnicowy bliżej nas”, https://dzielnicowy-blizej-nas.policja.pl/dbn/kim-sa-dzielnicowi/1366,Kim-sa-dzielnicowi-i-jakie-sa-ich-zadania.html [dostęp: 24.12.2023].
  15. Koziej S., Bezpieczeństwo: istota, podstawowe kategorie i historyczna ewolucja, „Bezpieczeństwo Narodowe” 2011, nr 2, s. 19–39.
  16. Krajewski K., Niepokoje, lęki, strach przed przestępczością i rozmiary wiktymizacji w pięciu badanych miastach, [w:] Krajewski K., Poczucie bezpieczeństwa mieszkańców wielkich miast. Kraków na tle innych miast europejskich, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008, s. 85–142.
  17. Levine J.P., Musheno M.C., Palumbo D.J., Criminal Justice in America: Law in Action, Wiley Publishing, New York 1986.
  18. Łuszcz R., Koncepcja policji środowiskowej (community policing) jako rdzeń marketingu relacji w procesie świadczenia usług publicznych przez policję, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas Zarządzanie” 2016, nr 1, s. 113–124.
  19. Majcher K., Normatywno-społeczne uwarunkowania pełnienia funkcji dzielnicowego w świetle obowiązujących aktów prawnych, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin-Polonia” 2021, 68(2), s. 131–144.
  20. Małek M., Służba patrolowa. Organizacja i zasady funkcjonowania na przykładzie posterunku policji w Rynku Głównym w Krakowie, nie publikowana praca magisterska, Uniwersytet Jagielloński, Kraków 1992.
  21. Miasto Kraków, „Urząd statystyczny w Krakowie”, https://krakow.stat.gov.pl/zakladka2/ [dostęp: 24.12.2023].
  22. NIK o wykonywaniu zadań przez dzielnicowych, „NIK” 2016, https://www.nik.gov.pl/kontrole/wyniki-kontroli-nik/kontrole,15380.html [dostęp: 24.12.2023].
  23. Ostrzycka M., Idea community policing jako źródło innowacyjnych metod współpracy społeczności lokalnych z policją w Polsce, „Przegląd Prawniczy Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza” 2015, nr 5, s. 111 129.
  24. Putnam R.D., Samotna gra w kręgle. Upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w Stanach Zjednoczonych, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
  25. Raporty o stanie Miasta, „biuletyn informacji publicznej, Kraków”, https://www.bip.krakow.pl/?mmi=509 [dostęp: 24.12.2023].
  26. Raporty Straży Miejskiej Miasta Krakowa, „Straż Miejska Miasta Krakowa” 2017–2022, https://strazmiejska.krakow.pl/192635,artykul,strona_glowna.html/214698,artykul,raporty_strazy_miejskiej_miasta_krakowa.html [dostęp: 24.12.2023].
  27. Roberg R.R., Kuykendall J., Crank J., Police & Society, Roxbury Publishing, Belmont 1993.
  28. Rozkaz nr 331 KGP Państwowej z 6 września 1926 r., wraz z instrukcją określającą dokładną rolę i zadania dzielnicowego.
  29. Skolnick J.H., Bayley D.H., Community Policing: Comparative Aspects of Community Oriented Police Work, University of Chicago Press, Chicago 1988.
  30. Sokołowski M., Uspołecznienie działań policji w demokratycznym państwie prawa, [w:] S. Sulowski, M. Brzeziński (red.), Trzy wymiary współczesnego świata, ELIPSA Dom Wydawniczy, Warszawa 2015, s. 295–309.
  31. Stawnicka J., Klonowska I., Rola dzielnicowego w nowoczesnej formacji policyjnej z perspektywy działań edukacyjno-wychowawczych i profilaktycznych w społecznościach lokalnych, Komenda Główna Policji, Warszawa 2017.
  32. Szafrańska M., Dziura Ł., Dorczak R., Strażnik miejski, czyli kto? Rozwój tożsamości straży miejskiej i strażników, Instytut Spraw Publicznych UJ, Kraków 2021.
  33. Torstensson M., The work of the police in the urban environment, [in:] P-O.H. Wikström (ed.), Crime and Measures Against Crime in the City, National Council for Crime Prevention Sweden, Stockholm 1990..
  34. Uchwała nr CX/2970/23 Rady Miasta Krakowa z 17 maja 2023 r. w sprawie wprowadzenia na terenie Gminy Miejskiej Kraków ograniczeń w godzinach nocnej sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży, Dz. Urz. Woj. Małop. 2023, poz. 3781.
  35. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych, Dz.U. 1997 Nr 123, poz. 779.
  36. Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji, Dz.U. 1990 Nr 30, poz. 179.
  37. Widacki J., Rewiry dzielnicowych. Przełom czy kolejna zmarnowana szansa na reformę Policji?, [w:] J. Czapska J. Widacki (red.), Bezpieczeństwo lokalne. Społeczny kontekst prewencji kryminalnej, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2000.
  38. Willard O.M., Community-Oriented Policing: A System Approach to Policing, Prentice Hall Publishing, New Jersey 1998.
  39. Zarządzenie nr 6 KGP z 21 lutego 2017 r. zmieniające zarządzenie w sprawie metod i form wykonywania zadań przez dzielnicowego i kierownika dzielnicowych, Dz. Urz. KGP 2017, poz. 12.