Europejskie badanie przemocy uwarunkowanej płcią (GBV) - wyniki z badań polskich

Abstrakt

Niniejszy artykuł opracowano na podstawie ogólnopolskiego badania wiktymizacyjnego przeprowadzonego w latach 2021–2023 przez Główny Urząd Statystyczny. Badanie polskie współfinansowane przez Eurostat było częścią badań europejskich dotyczących przemocy ze względu na płeć (GBV) i zrealizowane zostało w 21 krajach.
Badanie właściwe poprzedzone było wielofazowymi przygotowaniami, towarzyszyły mu m.in. spotkania grup roboczych i specjalistyczne konsultacje. W latach 2017–2019 przeprowadzono badanie pilotażowe, w którym testowano metody i narzędzia badawcze. W części państw zdecydowano się na realizację badania na ogólnej populacji, wśród kobiet i mężczyzn. W Polsce badanie właściwe zostało zrealizowane tylko na populacji kobiet. W badaniu wzięło udział 5247 respondentek z terenu wszystkich 16 województw Polski. Zgodnie z założeniami najmłodsza osoba uczestnicząca w badaniu miała ukończone 18 lat, najstarsza natomiast 74 lata.
Podczas przeprowadzonego badania zapytano kobiety o ich doświadczenia związane z przemocą fizyczną, seksualną i psychiczną, w tym ze strony partnera lub innych osób spokrewnionych, jak również o przypadki nękania i molestowania seksualnego. Ponadto respondentki zapytano o doświadczenia związane z przemocą w dzieciństwie oraz o ich wiedzę na temat instytucji świadczących pomoc osobom doświadczającym przemocy.
Z uzyskanych odpowiedzi wyłania się obraz znacznego rozpowszechnienia przemocy wobec kobiet, w większości przypadków niezgłaszanej odpowiednim instytucjom. Niemalże co piąta kobieta doświadczyła przemocy psychicznej ze strony swojego partnera (aktualnego lub byłego), co dziewiąta – przemocy fizycznej, co dwudziesta dziewiąta – seksualnej.
Przemocy fizycznej ze strony osób niebędących partnerami doświadczyło 7% badanych respondentek, a przemocy seksualnej – 1%. Dla zobrazowania warto zaznaczyć, że zaledwie 15% kobiet zgłosiło zdarzenia policji. Ponadto co dziesiąta kobieta doświadczyła nękania (stalkingu), a co ósma – molestowania seksualnego w miejscu pracy.

[This article was prepared on the basis of a nationwide victimization survey conducted in 2021-2023 by the Central Statistical Office. The Polish study, co-financed by EUROSTAT, was part of the European research on gender-based violence (GBV) and was carried out in 21 countries. The actual study was preceded by multi-phase preparations, accompanied by, m.in others, working group meetings and specialist consultations. A pilot study was conducted in 2017-2019 to test research methods and tools. In some countries, it was decided to carry out a study on the general population, among women and men. In Poland, the actual study was carried out only on the female population. 5247 respondents from all sixteen Polish provinces took part in the survey. According to the assumptions, the youngest person participating in the study was over 18 years old, while the oldest was 74 years old.
During the study, women were asked about their experiences of physical, sexual and psychological violence, including from their partner or other relatives, as well as cases of harassment and sexual harassment. In addition, the respondents were asked about their experiences of violence in childhood and about their knowledge of institutions providing assistance to people experiencing violence. The answers show a significant prevalence of violence against women, in most cases not reported to the relevant institutions. Almost every fifth woman has experienced psychological violence from her partner (current or former), every ninth - physical violence, every twenty-ninth - sexual. Physical violence from people who are not partners was experienced by 7% of the respondents surveyed, and sexual violence – by 1%. To illustrate, it is worth noting that only 15% of women reported incidents to the police. In addition, one in 10 women has experienced harassment (stalking) and one in 8 has experienced sexual harassment in the workplace.]