Make a Submission
No. 4 (158) (2003)
Artykuły

Charakter i struktura prawna administracyjnych kar pieniężnych

[Nature and legal structure of administrative fines]

  • Marek Szydło

Published 2003-04-29

Keywords

  • administrative law,
  • cash penalty
Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

How to Cite

Charakter i struktura prawna administracyjnych kar pieniężnych: [Nature and legal structure of administrative fines]. (2003). Studia Prawnicze The Legal Studies, 4 (158), 123-150. https://doi.org/10.37232/sp.2003.4.5

Abstract

Ustawodawca poprzez wprowadzenie groźby zastosowania przez upoważnione organy środków przymusu skłania adresatów norm do oczekiwanego przez siebie postępowania. Na poszczególnych jednostkach spoczywa obowiązek podejmowania konkretnych działań lub powstrzymywania się od innych. Autor artykułu charakteryzuje pojęcia obowiązku, sankcji i przymusu w prawie administracyjnym. Opisuje ewolucje charakteru prawnego kar orzekanych przez organy administracji, przedstawia charakter prawny kar pieniężnych porównując go z karami penalnymi (karami kryminalnymi). Ponadto nakreśla strukturę prawną kar pieniężnych oraz charakteryzuje gwarancje prawne służące podmiotom, które są karą zagrożone.

References

  1. Alexy R., Theorie der Grundrechte, Baden-Baden 1985.
  2. Andrejew I., Polskie prawo karne w zarysie, Warszawa 1971.
  3. Bachrach A., Niektóre zagadnienia procesu karnego w świetle Konstytucji, Warszawa 1953.
  4. Bafia J., Egierska D., Śmietanka I., Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 1980.
  5. Bafia J., Status kolegiów do spraw wykroczeń w świetle nowelizacji Konstytucji PRL, „Zagadnienia Wykroczeń" 1976, nr 4-5.
  6. Banasiński C., Istota prawa administracyjnego gospodarczego, [w:] C. Banasiński, H. Gronkiewicz-Waltz, R. Kaszubski, K. Pawłowicz, D. Szafrański, M. Wierzbowski, M. Wyrzykowski, Prawo gospodarcze. Zagadnienia administracyjnoprawne, Warszawa 2001.
  7. Bierć A., Sytuacja prawna przedsiębiorcy. Zagadnienia wybrane, „Studia Prawnicze" 1998, nr 3.
  8. Bigo T., Kontrola uznania administracyjnego, ,,Sprawozdania Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego" 1959, nr 14A.
  9. Bigo T., Prawo administracyjne, Wrocław 1948.
  10. Boć J., Nowacki K., Samborska-Boć E., Ochrona środowiska, Wrocław 2000.
  11. Boć J., Samborska-Boć E., Ochrona środowiska. Zagadnienia prawne i ekonomiczne, Wrocław 1989.
  12. Bogucka I., Państwo prawne a problem uznania administracyjnego, „Państwo i Prawo" 1992, nr 10.
  13. Bojarski M., Świda Z., Podstawy materialnego i procesowego prawa o wykroczeniach, Wrocław 2002.
  14. Bojarski T., Polskie prawo karne. Zarys części ogólnej, Warszawa 2002.
  15. Borkowski J., Pojęcie władztwa administracyjnego, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji" 1972, nr 2.
  16. Borys G., Założenia i skuteczność sankcji finansowych w ochronie środowiska człowieka, „Finanse" 1983, nr 9.
  17. Brzeziński W., Ochrona prawna naturalnego środowiska człowieka, Warszawa 1975.
  18. Buchała K., Prawo karne materialne, Warszawa 1980.
  19. Buchała K., Zoll A., Polskie prawo karne, Warszawa 1997.
  20. Chróścielewski W., Akt administracyjny generalny, Łódź 1994.
  21. Cieślak M., O węzłowych pojęciach związanych z sensem kary, „Nowe Prawo" 1969, nr 2.
  22. Cieślak M., Polskie prawo karne. Zarys systemowego ujęcia, Warszawa 1995.
  23. Cieślak Z., Jagielski J., Lang J., Szubiakowski M., Wierzbowski M., Wiktorowska A., Prawo administracyjne, Warszawa 2001.
  24. Cieślak Z., Lipowicz I., Niewiadomski Z., Prawo administracyjne. Część ogólna, Warszawa 1999.
  25. Cieślak Z., Lipowicz I., Niewiadomski Z., Prawo administracyjne. Część ogólna, Warszawa 2002.
  26. Czachórski W., Zobowiązania. Zarys wykładu, Warszawa 1999.
  27. Dąbrowa J., Odpowiedzialność deliktowa osoby prawnej za winę własną i cudzą, „Studia Cywilistyczne” 1970, t. 16.
  28. Dąbrowski W.F., Orzecznictwo karno-administracyjne w PRL, Poznań 1967.
  29. Dąbrowski W.F., Zagadnienia ogólne orzecznictwa karno-administracyjnego w PRL, Poznań 1970.
  30. Domański G., Administracyjne kary pieniężne za zanieczyszczenie środowiska, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 1976, nr 12.
  31. Duniewska Z., Jaworska-Dębska B., Michalska-Badziak R., Olejniczak-Szałowska E., Stahl M., Prawo administracyjne. Pojęcia, instytucje, zasady w teorii i orzecznictwie, Warszawa 2000.
  32. Dziewięcka-Bokun L., Sankcja prawna w prawie administracyjnym, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo” 1972, nr 36.
  33. EmmerichV., Prawo antymonopolowe, [w:] M.A. Dauses (red.), Prawo gospodarcze Unii Europejskiej, Warszawa 1999.
  34. Falandysz L., Sprawozdanie z sesji w INP PAN poświęconej projektowi kodyfikacji prawa karno-administracyjnego, „Państwo i Prawo" 1971, nr 2.
  35. Filipek J., O podmiotowości administracyjno-prawnej, „Państwo i Prawo" 1961, nr 2.
  36. Filipek J., Prawo administracyjne. Instytucje ogólne, cz. 1, Kraków 1995.
  37. Filipek J., Prawo administracyjne. Instytucje ogólne, cz. 2, Kraków 2001.
  38. Filipek J., Sankcja prawna w prawie administracyjnym, „Państwo i Prawo” 1963, nr 12.
  39. Filipek J., Zagadnienie podmiotowości administracyjno-prawnej, Kraków 1961.
  40. Forsthof E., Lehrbuch des Verwaltungsrecht. T. 1 Allgemeiner Teil, München 1961.
  41. Gardocki L., Subsydiarność prawa karnego oraz in dubio pro libertate - jako zasady kryminalizacji, „Państwo i Prawo" 1989, nr 12.
  42. Gardocki L., Zagadnienia teorii kryminalizacji, Warszawa 1990.
  43. Gizbert-Studnicki T., Konflikt dóbr i kolizja norm, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 1989, nr 1.
  44. Goyder D.G., EC Competition Law, Oxford 1998.
  45. Górniak O., Przestępczość przedsiębiorstw i karanie jej sprawców, Warszawa 1995.
  46. Górniak O., Wspólnotowe, europejskie, gospodarcze prawo karne?, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego" 1996, nr 7-8.
  47. Grążawski M., Podmiotowość i osobowość prawna w prawie administracyjnym, [w:] I. Skrzydło-Niżnik (red.), Instytucje współczesnego prawa administracyjnego, Kraków 2001.
  48. Gronowski S., Polskie prawo antymonopolowe. Zarys wykładu, Warszawa 1998.
  49. Gronowski S., Ustawa antymonopolowa. Komentarz, Warszawa 1999.
  50. Gryniuk A., Sankcja prawna a prawny przymus, [w:] G. Skąpska (red.), Prawo w zmieniającym się społeczeństwie. Księga pamiątkowa z okazji 70-lecia urodzin Profesor Marii Boruckiej-Arctowej, Kraków 1992, s. 93-103.
  51. Gubiński A., Ewolucja stosowanych przez kolegia środków karnych i zasad wymiaru kary, „Zagadnienia Wykroczeń" 1977, nr 6.
  52. Gubiński A., Prawo karno-administracyjne, Warszawa 1972.
  53. Hauser R., Leoński Z., Egzekucja administracyjna. Komentarz do ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, Warszawa 1992.
  54. Hirsch H.J., Problem odpowiedzialności karnej związków osób, „Studia Prawnicze" 1993, z. 4.
  55. Iserzon E., Prawo administracyjne, Warszawa 1968.
  56. Jandy-Jendrośka K., Jendrośka J., Instytucje postępowania w sprawach wykroczeń administracyjnych, [w:] J. Starościak (red.), Instytucje prawa administracyjnego europejskich państw socjalistycznych, Wrocław 1973.
  57. Jandy-Jendrośka K., System administracyjnego postępowania wykonawczego, [w:] J. Starościak (red.), System prawa administracyjnego, t. 3, Wrocław 1978.
  58. Jaroszyński A., Ochrona prawna zasobów naturalnych w PRL, Warszawa 1974.
  59. Jaroszyński M., Zimmermann M., Brzeziński W., Polskie prawo administracyjne. Część ogólna, Warszawa 1956.
  60. Jastrzębski L., Normy prawne regulujące ochronę środowiska naturalnego w systemie prawa, „Państwo i Prawo” 1976, nr 11.
  61. Jastrzębski L., Ochrona środowiska w PRL, Warszawa 1983.
  62. Jasudowicz T., Administracja wobec praw człowieka, Toruń 1996.
  63. Jaśkowska M., Związanie decyzji administracyjnej ustawą, Toruń 1998.
  64. Jaworski W.L., Nauka prawa administracyjnego. Zagadnienia ogólne, Warszawa 1924.
  65. Jendrośka J., Administracyjne kary pienięine, „Acta Universitatis Wroclaviensis. Przegląd Prawa i Administracji” 1980, t. 14.
  66. Jendrośka J., Karne zabezpieczenie wykonania dyrektyw administracji państwowej, [w:] J. Starościak (red.), System prawa administracyjnego, t. 3, Wrocław 1978.
  67. Jendrośka J., Koncepcja sankcji karnej w prawie administracyjnym, [w:] Z. Rybicki (red.), Zbiór studiów z zakresu nauk administracyjnych, Wrocław-Warszawa 1978.
  68. Jendrośka J., Uwagi o istocie orzecznictwa karno-administracyjnego, „Państwo i Prawo” 1958, nr 2.
  69. Jendrośka J., Zagadnienia prawne wykonania aktu administracyjnego, Wrocław 1963.
  70. Kalicka S., O organach i podmiotach administracji, [w:] Studia z zakresu prawa administracyjnego ku czci prof. dra Mariana Zimmermanna, Warszawa-Poznań 1973.
  71. Kasicki G., Wiśniewski A., Kodeks wykroczeń z komentarzem, Warszawa 2002.
  72. Katner W.J., Kupiec, podmiot gospodarczy, przedsiębiorca - ewolucja pojęciowa, „Gdańskie Studia Prawnicze" 1999, t. 5.
  73. Kiczka K., Struktura prawna jako przedmiot badań. Propozycja metodologiczna, „Acta Universitatis Wroclaviensis. Przegląd Prawa i Administracji" 2000, t. 43.
  74. Kieres L., Pojęcie i zakres prawa administracyjnego gospodarczego, [w:] A. Borkowski, A. Chełmoński, M. Guziński, K. Kiczka, L. Kieres, T. Kocowski, Administracyjne prawo gospodarcze, Wrocław 2003.
  75. Klainermann I., Prokuratura a orzecznictwo karno-administracyjne, ,,Nowe Prawo" 1952, nr 2-3.
  76. Kmieciak Z., Charakter prawny orzeczeń w sprawach o naruszenie dyscypliny budżetowej a koncepcja sankcji administracyjnej, „Glosa" 1997, nr 11.
  77. Kmieciak Z., Europejskie standardy prawa i postępowania administracyjnego a ustalenia orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 1998, nr 1.
  78. Kmieciak Z., Ogólne zasady prawa i postępowania administracyjnego, Warszawa 2000.
  79. Kosikowski C., Prawo działalności gospodarczej. Komentarz, Warszawa 2002.
  80. Kowalski J., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 1979.
  81. Król-Bogomilska M., „Formy winy" w prawie karnym w świetle psychologii, Warszawa 1991.
  82. Król-Bogomilska M., Kary pieniężne w prawie antymonopolowym, Warszawa 2001.
  83. Kubala W., Prawo działalności gospodarczej. Komentarz, Warszawa 2000.
  84. Kubicki L., Prawo karne europejskie (narodziny pojęcia), „Państwo i Prawo" 1971, nr 12.
  85. Lande J., Studia z filozofii prawa, Warszawa 1959.
  86. Lang J., Zakres postępowania egzekucyjnego w administracji, „Acta Universitatis Wroclaviensis. Prawo” 1969, nr 23.
  87. Lang W., Wróblewski J., Zawadzki S., Teoria państwa i prawa, Warszawa 1979.
  88. Leoński Z., Pojęcie stosunku administracyjnoprawnego i jego elementy, [w:] Z. Leoński (red.), Zarys prawa administracyjnego, Warszawa-Poznań 1985.
  89. Leoński Z., Prawo narzędziem kształtowania stosunków społecznych i oddziaływania na obywatela przez administrację państwową, „Organizacja - Metody – Technika” 1972, nr 4.
  90. Lernell L., Określenie wykroczenia w projekcie prawa o wykroczeniach, ,,Zagadnienia Karno-Administracyjne" 1961, nr 2.
  91. Lernell L., Podstawowe zagadnienia penologii, Warszawa 1977.
  92. Leszczyński L., Pojęcie klauzuli generalnej, „Annales Universitatis Mariae Curie Skłodowska. Sectio G Ius" 1991, t.38, http://87.246.207.98/Content/37586/czas4058_38_1991_12.pdf [dostęp: 14.08.2023].
  93. Leszczyński L., Stosowanie generalnych klauzul odsyłających, Kraków 2001.
  94. Lewaszkiewicz-Petrykowska B., Wina jako podstawa odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych, „Studia Prawno-Ekonomiczne" 1969, t. 2,.
  95. Lipiński A., Elementy prawa ochrony środowiska, Kraków 2001.
  96. Lipiński A., Glosa I do uchwały 7 sędziów NSA z 21.XII.1998 r. OPS 13/98, OSP 1999, nr 6, poz. 107 a.
  97. Longchamps F., Problemy pogranicza prawa administracyjnego, „Studia Prawnicze" 1967, nr 16.
  98. Majewska-Jurczyk B., Dominacja w polityce konkurencji Unii Europejskiej, Wrocław 1998.
  99. Makarewicz J., Prawo karne. Wykład porównawczy z uwzględnieniem prawa obowiązującego w Polsce, Lwów-Warszawa 1924.
  100. Malecki J., Prawnofinansowe instrumenty ochrony i kształtowania środowiska, Poznań 1982.
  101. Marek A., Prawo karne. Zagadnienia teorii i praktyki, Warszawa 1997.
  102. Maurer H., Allgemeines Verwaltungsrecht, München 1989.
  103. Mazurkiewicz M., Opłaty i kary pieniężne w systemie ochrony środowiska w Polsce (struktura prawna i funkcje), Wrocław 1986.
  104. Mincer M., Pojęcia niedookreślone w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, „Nowe Prawo" 1984, nr 7-8.
  105. Mincer M., Uznanie administracyjne, Toruń 1983.
  106. Modzelewska-Wąchała E., Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, Warszawa 2002.
  107. Nowacki J., Tabor Z., Wstęp do prawoznawstwa, Kraków 2000.
  108. Nowacki K., Kontrola decyzji opartych na uznaniu administracyjnym, Wrocław 1986.
  109. Ochendowski E., Prawo administracyjne, Toruń 2000.
  110. Orzeczenie TK z 1 marca 1994 r. U. 7/93, OTK 1994, poz. 5.
  111. Orzeczenie TK z 27 kwietnia 1999 r., P. 7/98, OTK 1999, nr 4, poz. 72.
  112. Paczuski R., Prawo ochrony środowiska, Bydgoszcz 2000.
  113. Peczenik A., O definicji sankcji prawnej, „Państwo i Prawo" 1965, nr 3.
  114. Peretiatkowicz A., Podstawowe pojęcia prawa administracyjnego, Poznań 1946.
  115. Piątek S., Przedsiębiorstwo użyteczności publicznej jako instytucja gospodarcza, Warszawa 1986.
  116. Podgórski K., Ochrona wód przed zanieczyszczeniem w świetle prawa administracyjnego, Warszawa 1974.
  117. Przybysz P., Egzekucja administracyjna, Warszawa 1999.
  118. Przybysz P., Kara administracyjna, „Organizacja - Metody - Technika" 1987, nr 7.
  119. Przymus administracyjny, [w:] Mała encyklopedia prawa, Warszawa 1980, s. 597.
  120. Pszczółkowski L., Instytucja prawna, [w:] Wielka encyklopedia prawa, Białystok-Warszawa 2000.
  121. Pulka Z, Władztwo administracyjne jako szczególna postać władzy państwowej, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo” 1992, t. 206, s. 137.
  122. Rabska T., Podstawowe pojęcia organizacji administracji. [w:] J. Starościak (red.), System prawa administracyjnego, t. 1, Wrocław 1977.
  123. Radecki W., Glosa I do uchwały 7 sędziów NSA z 21.XII.1998 r. OPS 13/98, OSP 1999, nr 6, poz. 107 a.
  124. Radecki W., Kary pieniężne w ochronie środowiska, Bydgoszcz 1996.
  125. Radecki W., Kary pieniężne w polskim systemie prawnym. Czy nowy rodzaj odpowiedzialności karnej?, „Przegląd Prawa Karnego" 1996, nr 14-15.
  126. Radecki W., Odpowiedzialność administracyjna w ochronie środowiska. Studium prawnoporównawcze, Wrocław 1985.
  127. Radecki W., Odpowiedzialność prawna podmiotów gospodarczych w ochronie środowiska, Dębe 1990.
  128. Radecki W., Odpowiedzialność prawna w ochronie środowiska, Warszawa 2002.
  129. Radwanowicz J., Uwagi o przymusie administracyjnym, [w:] E. Ura (red.), Jednostka wobec działań administracji publicznej, Rzeszów 2001.
  130. Radwański Z., Zobowiązania – część szczególna, Warszawa 1991.
  131. Rajkowski R., Prawo karno-administracyjne Polski Ludowej, Warszawa 1955.
  132. Rajkowski R., Projekt kodeksu karnego a prawo karno-administracyjne i jego problemy kodyfikacyjne, „Państwo i Prawo” 1956, nr 8-9.
  133. Rejman G., Teorie i formy winy w prawie karnym, Warszawa 1980.
  134. Rezolucja (77)31 Komitetu Ministrów Rady Europy o ochronie jednostki przed aktami administracyjnymi, [w:] T. Jasudowicz, Administracja wobec praw człowieka, Toruń 1996.
  135. Ritter L., Brawn W.O., Rawlinson F., EEC Competition Law. A Practitioner's Guide, Boston 1991.
  136. Rodzynkiewicz M., Pojęcie winy w prawie karnym. Próba analizy krytycznej na tle ujęcia relacyjnego, „Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny" 1992, nr 3, s. 11 i n.
  137. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 lipca 1932 r. - Prawo o wykroczeniach, Dz. U. 1932 Nr 60, poz. 572.
  138. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o postępowaniu karno-administracyjnem, Dz.U. 1928 Nr 38, poz. 365.
  139. Rozporządzenie Rady Ministrów z 24 stycznia 1986 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o drogach publicznych, Dz.U. 1986 Nr 6, poz. 33 ze zm.
  140. Rozporządzenie Rady nr 17/62/EWG. Dz.Urz. WE 1962, nr 13, poz. 204 ze zm.
  141. Rozporządzenie Rady nr 4064/89/EWG z dnia 21 grudnia 1989 r. w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw, Dz.Urz. WE L 257, 21.09.1990, s. 13 ze zm.
  142. Sieńczyło-Chlabicz J., Bieniek-Koronkiewicz E., Podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej, Warszawa 2002.
  143. Skupiński J., Model polskiego prawa o wykroczeniach, Wrocław 1974.
  144. Smoktunowicz E., Wymiar sprawiedliwości, [w:] Wielka encyklopedia prawa, Białystok-Warszawa 2000.
  145. Smolka M., Pojęcie i rodzaje sankcji prawnej, Lublin 1974.
  146. Sobczak K., Problemy prawnoadministracyjne ochrony środowiska w rejonach uprzemysłowionych, [w:] L. Łustacz (red.), Prawo a ochrona środowiska, Warszawa 1975.
  147. Stahl M., Sankcje administracyjne w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, [w:] I. Skrzydło-Niżnik (red.), Instytucje współczesnego prawa administracyjnego, Kraków 2001.
  148. Starościak J., Stosunek administracyjnoprawny, [w:] J. Starościak (red.), System prawa administracyjnego, t. 3, Wrocław 1978.
  149. Starościak J., Wprowadzenie do prawa administracyjnego europejskich państw socjalistycznych, Warszawa 1968.
  150. Strzyczkowski K., Rola współczesnej administracji w gospodarce, Warszawa 1992.
  151. Surowiec S., Tarasiewicz W., Zwięglińska T., Prawo wodne. Komentarz. Przepisy wykonawcze, Warszawa 1981.
  152. Szydło M., Administracyjno-prawna regulacja cen, „Monitor Prawniczy" 2002, nr 18.
  153. Szydło M., Pojęcie przedsiębiorcy w prawie polskim, „Przegląd Sądowy" 2002, nr 7-8.
  154. Śliwowski J., Prawo karne, Warszawa 1979.
  155. Śmiałowski J., Lang W., Delorme A., Z zagadnień nauki o normie prawnej, Warszawa 1961.
  156. Śmiałowski J., Pojęcie i analiza sankcji prawnej, „Zeszyty Naukowe UJ. Prace Prawnicze” 1962, nr 9.
  157. Śmiałowski J., Zagadnienie przymusu w prawie a struktura normy prawnej, „Zeszyty Naukowe UJ. Prace Prawnicze” 1961, nr 8.
  158. Świątkiewicz J., Z problematyki prawnej ochrony wód przed zanieczyszczeniem, „Biuletyn Prokuratury Generalnej" 1964, nr 5.
  159. Świątkiewicz T., Podstawa prawna uprawniającej decyzji administracyjnej, „Państwo i Prawo" 1985, nr 5.
  160. Świrydowicz K., W sprawie pojęcia obowiązku, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 1981, nr 1.
  161. Tarasiewicz W., Surowiec S., Rybicki Z., Prawo wodne. Komentarz. Przepisy wykonawcze i związkowe, Warszawa 1965.
  162. Tyszkiewicz L., Ochrona środowiska przyrodniczego a prawo karne, [w:] A. Agoyszowicz (red.), Wybrane zagadnienia biologiczno-prawne ochrony i kształtowania środowiska, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Śląskiego. Prace Prawnicze” 1975, nr 88.
  163. Tyszkiewicz L., Problem odpowiedzialności karnej osób prawnych (zakładów pracy) w polskim systemie prawnym, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Śląskiego. Prace Prawnicze” 1974, nr 5.
  164. Uchwała NSA z 21 grudnia 1998 r., OPS 13/98, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 1999, nr 6, poz. 107.
  165. Uchwała SN z 5 lipca 1995 r., III CZP 84/95, OSNC 1995, nr 11, poz. 160.
  166. Ustawa z 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne, t.j. Dz.U. 2003 Nr 153, poz. 1504.
  167. Ustawa z 12 czerwca 2003 r. Prawo pocztowe, Dz.U. 2003 Nr 130, poz. 1188.
  168. Ustawa z 12 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń, Dz.U. 1971 Nr 12, poz. 114 ze zm.
  169. Ustawa z 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, t.j. Dz.U. 2003 Nr 86, poz. 804 ze zm.
  170. Ustawa z 16 marca 1995 r. o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki, Dz.U. 1995 Nr 47, poz. 243 ze zm.
  171. Ustawa z 16 października 1991 r. o ochronie przyrody, t.j. Dz.U. 2001 Nr 99, poz. 1079 ze zm.
  172. Ustawa z 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej, Dz.U. 1999 Nr 101, poz. 1178 ze zm.
  173. Ustawa z 2 marca 2001 r. o postępowaniu z substancjami zubożającymi warstwę ozonową, Dz.U. 2001 Nr 52, poz. 537 ze zm.
  174. Ustawa z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, t.j. Dz.U. 2000 Nr 71, poz. 838 ze zm.
  175. Ustawa z 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi, t.j. Dz.U. 2002 Nr 49, poz. 447 ze zm.
  176. Ustawa z 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska., Dz.U. 2001 Nr 62, poz. 627 ze zm.
  177. Ustawa z 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego, Dz.U. 2002 Nr 141, poz. 1177 ze zm.
  178. Ustawa z 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej, t.j. Dz.U. 1996 Nr 11, poz. 62 ze zm.
  179. Ustawa z 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary, Dz.U. 2002 Nr 197, poz. 1661.
  180. Ustawa z 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe, Dz.U. 2001 Nr 3, poz. 18 ze zm.
  181. Ustawa z 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze, Dz.U. 1994 Nr 27, poz. 96 ze zm.
  182. Ustawa z 5 lipca 2001 r. o cenach, Dz.U. 2001 Nr 87, poz. 1050.
  183. Ustawa z dnia 15 grudnia 1951 r. o orzecznictwie karno-administracyjnym, Dz.U. nr 66, poz. 454.
  184. Ustawa z dnia 23 stycznia 1968 r. o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin, Dz.U. 1968 Nr 3, poz. 6 ze zm.
  185. Ustawa z dnia 24 października 1974 r. – Prawo wodne, Dz.U. 1974 Nr 38, poz. 230 ze zm.
  186. Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, Dz.U. 2021 Nr 106, poz. 1148.
  187. Ustawy z 24 lutego 1990 r. o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym i ochronie interesów konsumentów, t.j. Dz.U. 1999 Nr 52, poz. 547 ze zm.
  188. Walaszek-Pyzioł A., Status prawny przedsiębiorcy w świetle projektu ustawy - Prawo działalności gospodarczej, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 1999, nr 5.
  189. Wasilewski A., O metodzie konkretyzacji rozstrzygnięć administracyjnych, „Acta Universitatis Wroclaviensis. Prawo” 1985, nr 143.
  190. Wąsek A., Czyn niemoralny - czyn społecznie niebezpieczny - czyn przestępny, „Studia luridica" 1988, t. 16.
  191. Wąsek A., Prawo karne – minimum moralności, „Annales Universitatis Mariae Curie Skłodowska. Sectio G – Ius” 1984, t. 31.
  192. Wąsek A., W kwestii tzw. odmoralizowania prawa karnego, „Studia Filozoficzne" 1985, nr 2-3.
  193. Wils W.P.J., EC competition fines: to deter or not to deter, „Yearbook of European Law" 1995, nr 15.
  194. Wolf E., Die Stellung der Verwaltungsdelikte im Strafrechtssystem, [w:] Hegler, Festgabe für Reinhard von Frank zum 70. Geburtstag 16. August 1930, Aalen 1969.
  195. Wolff H., Bachof O., Stober R., Verwaltungsrecht, t. 2, München 2000.
  196. Wolter W., Granice i zakres prawa karania, „Państwo i Prawo" 1957, nr 2, s. 242.
  197. Wolter W., Nauka o przestępstwie, Warszawa 1973.
  198. Wolter W., Zarys systemu karnego. Część ogólna, t. 1, Kraków 1933.
  199. Wójcik K., Klauzule generalne jako zwroty wieloznaczne i oceny, „Studia Prawno-Ekonomiczne" 1988, t. 41.
  200. Wronkowska S., Ziembiński Z., Zarys teorii prawa, Poznań 1997.
  201. Wyrok NSA z 1 lutego 1982 r., I SA 2671/81, OSNPG 1983, nr 5.
  202. Wyrok NSA z 10 sierpnia 1982 r., I SA 579/82, „Rzeczpospolita” z 7 lutego 1983 r.
  203. Wyrok NSA z 28 grudnia I 995 r., IV SA 979/94, [w:] W. Czepiel, B. Iwańska, A. Wasilewski, Ustawa o ochronie środowiska i inne akty prawne ze skorowidzem, Kraków 1996.
  204. Wyrok NSA z 3 stycznia 1983 r., I SA 1517/83, ,,Rzeczpospolita” z 18 grudnia 1984 r.
  205. Wyrok NSA z 6 maja 1981 r., SA 74/81, „Rzeczpospolita" z 7 lutego 1983 r.
  206. Wyrok NSA z 6 stycznia 1987 r., IV SA 667 /86, ONSA 1987, nr 1, poz. 6.
  207. Wyrok NSA z 9 grudnia 1986 r., IV SA 704/86, ONSA 1986, nr 2, poz. 66.
  208. Wyrok NSA z 9 kwietnia 1986 r., IV SA 358/86, ONSA 1986, nr 2, poz. 47.
  209. Wyrok SA z 6 stycznia 1999 r., XVII Ama 69/98, niepubl.
  210. Wyrok Sądu Antymonopolowego z 19 listopada 1997 r., XVII Ama 42/97, niepubl.
  211. Wyrok Sądu Antymonopolowego z 31 grudnia I 997 r., XVII Ama 45/97, niepubl.
  212. Wyrok Sądu Antymonopolowego z 8 listopada 2000 r., XVII Ama 86/99, niepubl.
  213. Wyrok Sądu Antymonopolowego z 8 marca 2000 r., XVII Ama 65/99, niepubl.
  214. Wyrok TK z 18 kwietnia 2000 r., K. 23/99, OTK 2000, nr 3, poz. 89.
  215. Wyrok TK z 29 kwietnia 1998 r., K. 17/97, OTK 1998, poz. 8.
  216. Zdyb M., Działalność gospodarcza i publiczne prawo gospodarcze, Kraków 2001.
  217. Ziembiński Z., Etyczne problemy prawoznawstwa, Wrocław 1972.
  218. Ziembiński Z., Problemy podstawowe prawoznawstwa, Warszawa 1980.
  219. Zimmermann M., Art. 72 Konstytucji a dotychczasowe ustawodawstwo polskie, Lwów 1930.
  220. Zimmermann M., Pojęcie administracji publicznej a „swobodne uznanie", Poznań 1959.
  221. Zimmermann M., Wywłaszczenie. Studjum z dziedziny prawa administracyjnego, Lwów 1933.
  222. Zimmermann M., Zagadnienia kodyfikacji orzecznictwa karno-administracyjnego (wybór systemu), „Zagadnienia Karno-Administracyjne" 1961, nr 2.
  223. Znamierowski C., Podstawowe pojęcia teorii prawa. Cz. I Układ prawny i norma prawna, Poznań 1934.