Opublikowane
05.11.2025
Słowa kluczowe
- zakład karny,
- monitoring,
- funkcjonariusz Służby Więziennej,
- samobójstwo osób pozbawionych wolności,
- zdarzenia nadzwyczajne
Abstrakt
W niniejszej pracy przedstawiono rozważania dotyczące stanowiska monitorowego, jako jednego z elementów przeciwdziałających negatywnym zdarzeniom z udziałem osób pozbawionych wolności – w tym próbom samobójczym. Analizie poddano przepisy prawne oraz ich zmiany na przestrzeni lat – zarówno w zakresie profilaktyki samobójstw osób pozbawionych wolności, jak i zmian dotyczących stanowiska monitorowego.
Przedmiotem badań były opinie funkcjonariuszy Służby Więziennej, pełniących służbę w zakładzie karnym typu zamkniętego w Barczewie, które następnie poddano dalszej analizie. Celem pracy było określenie zdarzeń, w celach monitorowanych, w tym również skali zjawisk podejmowanych prób samobójczych. W dalszej części podjęto próbę oceny przepisów prawnych odnoszących się do problematyki samobójstw w celach monitorowanych oraz wskazanie potencjalnych zmian na stanowisku monitorowego.
Bibliografia
- Dawidziuk E., Zgony osób pozbawionych wolności w warunkach izolacji penitencjarnej w Polsce, „Studia Prawnoujstrojowe” 2024, nr 63, s. 67–86.
- Gromek P., Kośmider T., Kuryłowicz M., Woźniak A., Problematyka funkcjonowania obiektu penitencjarnego w sytuacji wystąpienia katastrof w Polsce – badana fokusowe, „The Prison Systems Reviev” 2022, nr 117, s. 41–61.
- Instrukcja nr 10/20 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z 5 listopada 2020 r. w sprawie zapobiegania samobójstwom osób pozbawionych wolności.
- Instrukcja nr 16/10 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z 13 sierpnia 2010 r. w sprawie zapobiegania samobójstwom osób pozbawionych wolności.
- Instrukcja nr 2/16 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z 29 sierpnia 2016 r. w sprawie zapobiegania samobójstwom osób pozbawionych wolności.
- Instrukcja nr 4/24 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z 17 października 2024 r. w sprawie zapobiegania samobójstwom osób pozbawionych wolności.
- Komisarska A., Wybrane zachowania ryzykowne osób pozbawionych wolności i ich profilaktyka, „Law, Education, Security” 2024, nr 122, s. 205–229.
- Kozłowska M., Łapińska A., Bezpieczeństwo tymczasowo aresztowanych i skazanych w Polskich jednostkach penitencjarnych, „International Journal of New Economics and Social Sciences” 2023, t. 23, nr 7, s. 87–104.
- Lewandowski M., Kuryłowicz M., Mazurek M., Pytka A., Poczucie bezpieczeństwa funkcjonariuszy Służby Więziennej pełniących służbę na stanowisku monitorowego- raport z badań, „The Prison System Reviev” 2023, nr 118, s. 97–119.
- Niedźwiedzka M., Monitoring jako środek zwiększający poziom bezpieczeństwa zakładów karnych, „Probacja” 2019, nr 4, s. 89–118.
- Nowacki R., Werbiński J., Czynności profilaktyczne jako sposób pozyskiwania informacji dotyczących bezpieczeństwa jednostek penitencjarnych, „Law, Education, Security” 2023, nr 120, s. 163–195.
- Pierzchała K., Jaroszewska M., Rola funkcjonariuszy Służby Więziennej w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa personalnego osobom pozbawionym wolności – aspekt suicydalny, „The Prison System Reviev” 2023, nr 118, s. 71–96.
- Program profilaktyki samobójstw i innych form autoagresji w Zakładzie Karnym w Barczewie z 22 lutego 2021 r.
- Program profilaktyki samobójstw i innych form autoagresji w Zakładzie Karnym w Barczewie z 4 listopada 2024 r.
- Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 17 października 2016 r. w sprawie ochrony jednostek organizacyjnych Służby Więziennej, Dz.U. 2016, poz. 1804.
- Skelnik K., Piątkowska B., Głuchowska-Wójcicka M., Rola więziennictwa w systemie bezpieczeństwa państwa, „Law, Education, Security” 2023, nr 120, s. 137–161.
- Szwejkowska M., Wymogi związane z zapewnieniem bezpieczeństwa osadzonych umieszczonych w zamkniętych zakładach karnych – wybrane zagadnienia, [w:] E. Ura, B. Sitek, T. Gaca (red.), Potrzeby jako współczesny determinant praw człowieka, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi, Józefów 2017, s. 219–239.
- Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy, t.j. Dz.U. 2024, poz. 706.
- Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej, t.j. Dz.U. 2023, poz. 1860.
- Werbiński J., Monitorowy – rola i zadania w systemie bezpieczeństwa penitencjarnego, „The Prison System Reviev” 2022, nr 115, s. 215–229.
- Witkowska-Grabias E., Wierzbicki K., Bezpieczeństwo personelu jednostek penitencjarnych – napaści na funkcjonariuszy Służby Więziennej w latach 2009–2020, „The Prison Systems Reviev” 2021, nr 111, s. 5–30.
- Wytyczne nr 2/2023 Dyrektora Zakładu Karnego w Barczewie z 30 stycznia 2023 r. w sprawie zasad osadzania nowoprzyjętych w celach przejściowych, postępowania w przypadku czasowego samotnego pozostawiania osadzonych w celi mieszkalnej.
- Wytyczne nr 3/2024 Dyrektora Zakładu Karnego w Barczewie z 4 listopada 2024 r. w sprawie zasad osadzania nowoprzyjętych w celach przejściowych, postępowania w przypadku czasowego samotnego pozostawiania osadzonych w celi mieszkalnej.
- Zając B,, Współczesne problemy więziennictwa z perspektywy funkcjonariuszy Służby Więziennej, „Studia prawnicze KUL” 2022, nr 3(91), s. 245–268.
- Zarządzenie nr 69/23 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z 31 października 2023 r. w sprawie ochrony, konwojowania oraz zadań ochronnych funkcjonariuszy i pracowników Służby Więziennej.
