Agresja i przemoc w oddziałach psychiatrycznych wobec pacjentów i z ich udziałem – wyniki badań pilotażowych personelu placówek

Opublikowane 2023-01-27
Słowa kluczowe
- agresja,
- osoby chorujące psychicznie,
- przemoc wobec osób chorujących psychicznie,
- agresja wobec personelu placówek lecznictwa psychiatrycznego
Jak cytować

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Abstrakt
Doniesienia na temat częstotliwości występowania zachowań agresywnych i przemocy w oddziałach psychiatrycznych często są niejednoznaczne. Część badań donosi, że do takich sytuacji dochodzi codziennie, w innych podkreśla się, że jedynie sporadycznie. Pomimo braku jednoznacznych danych spotkać możemy się jednak z przekonaniem, że jest to zjawisko powszechne. W artykule przedstawiono wyniki badań pilotażowych dotyczących opinii psychologów i terapeutów na temat przejawów agresji w oddziałach psychiatrycznych wobec pacjentów i z ich udziałem. Badano cztery płaszczyzny zjawiska: a) przekonania badanych na temat powszechności agresji, przemocy i przestępczości wobec osób chorujących psychicznie; b) wiedzę badanych na temat aktów agresji i przemocy wobec pacjentów ze strony personelu w placówkach lecznictwa psychiatrycznego; c) wiedzę badanych na temat aktów agresji i przemocy wobec personelu ze strony pacjentów w placówkach lecznictwa psychiatrycznego; d) wiedzę badanych na temat aktów agresji i przemocy wobec pacjentów ze strony innych pacjentów w placówkach lecznictwa psychiatrycznego.
Bibliografia
- Berent D., Pierchała O., Florkowski A., Gałecki P., Agresja pacjentów wobec personelu medycznego izby przyjęć szpitala psychiatrycznego, „Psychiatria i Psychoterapia” 2009, nr 5 (1–2), s. 13–28.
- Bushman B.J., Moderating role of trait aggressiveness in the effects of violent media on aggression, „J. Pers. Soc. Psychol.” 1995, nr 69, s. 950–960.
- Comaggia C.M., Beghi M., Pavone F., Barale F., Aggression in psychiatry wards: a systematic review, „Psychiatry Research” 2011, nr 189(1), s. 10–20.
- Cutcliffe J.R., Riahi S., Systemic perspective of violence and aggression in mental health care: towards a more comprehensive understanding and conceptualization, Part 1., „International Journal of Mental Health Nursing” 2013, nr 22(6), s. 558–567.
- Ćwikła M., Czynniki determinujące agresję i przemoc – podobieństwa i różnice, Problemy Współczesnego Świata. Wybrane Zagadnienia, „Kortowski Przegląd Prawniczy Monografie (KPP Monografie)” 2018, s. 27–37.
- Frydrysiak K., Ejdukiewicz J., Grześkowiak M., Agresja pacjentów i ich bliskich wobec personelu Szpitalnego Oddziału Ratunkowego, „Anaesthesiology & Rescue Medicine/Anestezjologia i Ratownictwo” 2016, nr 10(1).
- Gadon L., Johnstone L., Cooke D., Situational variables and institutional violence: a systematic review of the literature, „Clinical Psychology Review” 2006, nr 26 (5), s. 515–534.
- Garriga M., Pacchiarotti I., Kasper S. i wsp., Assessment and management of agitation in psychiatry: Expert consensus, „World J Biol Psychiatry” 2016, nr 17 (2), s. 86–128.
- Grudzień D., Zurzycka P., Radzik T., Opinie personelu medycznego na temat agresywnych zachowań pacjentów, „Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu” 2015, nr 4 (45), s. 242–247.
- Hamrin V., Iennaco J., Olsen D., A review of ecological factors affecting inpatient psychiatric unit violence: implications for relational and unit cultural improvements, „Issues in Mental Health Nursing” 2009, nr 30 (4), s. 214–226.
- Kowalczuk K., Jankowiak B., Krajewska-Kułak E., Sierakowska M., Lewko J., Krajewska K., Ostapowicz-Van Damme K. i wsp., Ocena stopnia narażenia ratowników medycznych na agresję w miejscu pracy, „Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie”, 2009, nr 55 (3), s. 76–80.
- Kowalska J., Zachowania agresywne pacjentów wobec personelu pielęgniarskiego na przykładzie wybranych oddziałów. N.d. 2019, https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/238871.
- Krug E.G., Mercy J.A., Dahlberg L.L., Zwi A.B., The world report on violence and health, „Lancet” 2002, nr 360 (9339), s. 1083–1088.
- Lieberman J.A., Stroup T.S., Perkins D.O., Schizofrenia, „American Psychiatric Publishing”, 2006.
- Masna B., Giezek M., Ciechowicz J. i wsp., Analiza zjawiska przemocy u osób leczonych psychiatrycznie, „Psychiatr. Pol” 2018, nr 52(1), s. 103–113.
- Mosiołek A., Koweszko T., Gierus J., Agresja w placówkach psychiatrycznych – próba zdefiniowania problemu, „Psychiatria” 2014, nr 11(2), s. 87–91.
- Nijman H.L., A model of aggression in psychiatric hospitals, „Acta Psychiatr Scand Suppl.” 2002, nr (412), s. 142–143.
- Papadopoulos C., Ross J., Steward D. i wsp., The antecedents of violence and aggression within psychiatric in-patients settings, „Acta Psychiatr Scand.” 2012, nr 125(6), s. 425–439.
- Szabo K.A., White C.L., Cummings S.E. i wsp., Inpatient aggression in community hospitals,
- „CNS Spectrums” 2015, nr 20(3), s. 223–230.
- Szkup M., Rączka M., Schneider-Matyka D., Starczewska M., Augustyniuk K., Grochans E., Ocena ryzyka wystąpienia agresji wśród pacjentów zgłaszających się do placówek medycznych, „Zdrowie Publiczne i Zarządzanie” 2018, nr 2, s. 119–124.
- Szwamel K., Sochacka L., Opinia średniego personelu medycznego szpitalnego oddziału ratunkowego na temat agresywnych zachowań pacjentów, „Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne” 4.2 (2014), s. 149–154.
- Szwarc A., Przemoc, poniżanie i brak fachowej pomocy. To codzienność polskich szpitali psychiatrycznych, „Polityka” 17.10.2017, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/1605969,1,przemoc-ponizanie-i-brak-fachowej-pomocy-to-codziennosc-polskich-szpitali-psychiatrycznych.read [dostęp: 4.01.2023].
- Welsh E., Bader S., Evans S.E., Situational variables related to aggression in institutional settings, „Aggression and Violent Behavior” 2013, nr 18(6), s. 792–796.
- Woods P., Ashley C., Violence and aggression: a literature review, „Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing” 2007;, nr 14(7), s. 652–660.
- Van der Merwe M., Bowers L., Jones J. i wsp., Locked doors in acute inpatient psychiatry: a literature review, „Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing” 2009, nr 16(3), s. 293–299.
- Volavka J., Neurobiology of violence, „American Psychiatric Publishing”, 2002.
- Co to jest przemoc? Definicja zjawiska przemocy w rodzinie, https://www.niebieskalinia.info/index.php/przemoc-w-rodzinie/6-co-to-jest-przemoc [dostęp: 2.11.2022].
- NIK o szpitalach psychiatrycznych, https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/nik-o-szpitalach-psychiatrycznych.html [dostęp: 4.01.2023].
- Przestrzeganie praw pacjenta w lecznictwie psychiatrycznym, https://www.nik.gov.pl/plik/id,3950,vp,5024.pdf [dostęp: 4.01.2023].