Nr 29 (2022)
Artykuły

Agresja i przemoc w oddziałach psychiatrycznych wobec pacjentów i z ich udziałem – wyniki badań pilotażowych personelu placówek

pdf
  • Maryla Malewicz-Sawicka,
  • Anna Więcek-Durańska,
  • Katarzyna Chotkowska
Anna Więcek-Durańska
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej
DOI: https://doi.org/10.5281/zenodo.7614648

Opublikowane 2023-01-27

Słowa kluczowe

  • agresja,
  • osoby chorujące psychicznie,
  • przemoc wobec osób chorujących psychicznie,
  • agresja wobec personelu placówek lecznictwa psychiatrycznego

Jak cytować

Malewicz-Sawicka, M., Więcek-Durańska, A., & Chotkowska, K. (2023). Agresja i przemoc w oddziałach psychiatrycznych wobec pacjentów i z ich udziałem – wyniki badań pilotażowych personelu placówek. Biuletyn Kryminologiczny, (29), 11–25. https://doi.org/10.5281/zenodo.7614648
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Crossref
Scopus
Google Scholar
Europe PMC

Abstrakt

Doniesienia na temat częstotliwości występowania zachowań agresywnych i przemocy w oddziałach psychiatrycznych często są niejednoznaczne. Część badań donosi, że do takich sytuacji dochodzi codziennie, w innych podkreśla się, że jedynie sporadycznie. Pomimo braku jednoznacznych danych spotkać możemy się jednak z przekonaniem, że jest to zjawisko powszechne. W artykule przedstawiono wyniki badań pilotażowych dotyczących opinii psychologów i terapeutów na temat przejawów agresji w oddziałach psychiatrycznych wobec pacjentów i z ich udziałem. Badano cztery płaszczyzny zjawiska: a) przekonania badanych na temat powszechności agresji, przemocy i przestępczości wobec osób chorujących psychicznie; b) wiedzę badanych na temat aktów agresji i przemocy wobec pacjentów ze strony personelu w placówkach lecznictwa psychiatrycznego; c) wiedzę badanych na temat aktów agresji i przemocy wobec personelu ze strony pacjentów w placówkach lecznictwa psychiatrycznego; d) wiedzę badanych na temat aktów agresji i przemocy wobec pacjentów ze strony innych pacjentów w placówkach lecznictwa psychiatrycznego.

pdf

Bibliografia

  1. Berent D., Pierchała O., Florkowski A., Gałecki P., Agresja pacjentów wobec personelu medycznego izby przyjęć szpitala psychiatrycznego, „Psychiatria i Psychoterapia” 2009, nr 5 (1–2), s. 13–28.
  2. Bushman B.J., Moderating role of trait aggressiveness in the effects of violent media on aggression, „J. Pers. Soc. Psychol.” 1995, nr 69, s. 950–960.
  3. Comaggia C.M., Beghi M., Pavone F., Barale F., Aggression in psychiatry wards: a systematic review, „Psychiatry Research” 2011, nr 189(1), s. 10–20.
  4. Cutcliffe J.R., Riahi S., Systemic perspective of violence and aggression in mental health care: towards a more comprehensive understanding and conceptualization, Part 1., „International Journal of Mental Health Nursing” 2013, nr 22(6), s. 558–567.
  5. Ćwikła M., Czynniki determinujące agresję i przemoc – podobieństwa i różnice, Problemy Współczesnego Świata. Wybrane Zagadnienia, „Kortowski Przegląd Prawniczy Monografie (KPP Monografie)” 2018, s. 27–37.
  6. Frydrysiak K., Ejdukiewicz J., Grześkowiak M., Agresja pacjentów i ich bliskich wobec personelu Szpitalnego Oddziału Ratunkowego, „Anaesthesiology & Rescue Medicine/Anestezjologia i Ratownictwo” 2016, nr 10(1).
  7. Gadon L., Johnstone L., Cooke D., Situational variables and institutional violence: a systematic review of the literature, „Clinical Psychology Review” 2006, nr 26 (5), s. 515–534.
  8. Garriga M., Pacchiarotti I., Kasper S. i wsp., Assessment and management of agitation in psychiatry: Expert consensus, „World J Biol Psychiatry” 2016, nr 17 (2), s. 86–128.
  9. Grudzień D., Zurzycka P., Radzik T., Opinie personelu medycznego na temat agresywnych zachowań pacjentów, „Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu” 2015, nr 4 (45), s. 242–247.
  10. Hamrin V., Iennaco J., Olsen D., A review of ecological factors affecting inpatient psychiatric unit violence: implications for relational and unit cultural improvements, „Issues in Mental Health Nursing” 2009, nr 30 (4), s. 214–226.
  11. Kowalczuk K., Jankowiak B., Krajewska-Kułak E., Sierakowska M., Lewko J., Krajewska K., Ostapowicz-Van Damme K. i wsp., Ocena stopnia narażenia ratowników medycznych na agresję w miejscu pracy, „Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie”, 2009, nr 55 (3), s. 76–80.
  12. Kowalska J., Zachowania agresywne pacjentów wobec personelu pielęgniarskiego na przykładzie wybranych oddziałów. N.d. 2019, https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/238871.
  13. Krug E.G., Mercy J.A., Dahlberg L.L., Zwi A.B., The world report on violence and health, „Lancet” 2002, nr 360 (9339), s. 1083–1088.
  14. Lieberman J.A., Stroup T.S., Perkins D.O., Schizofrenia, „American Psychiatric Publishing”, 2006.
  15. Masna B., Giezek M., Ciechowicz J. i wsp., Analiza zjawiska przemocy u osób leczonych psychiatrycznie, „Psychiatr. Pol” 2018, nr 52(1), s. 103–113.
  16. Mosiołek A., Koweszko T., Gierus J., Agresja w placówkach psychiatrycznych – próba zdefiniowania problemu, „Psychiatria” 2014, nr 11(2), s. 87–91.
  17. Nijman H.L., A model of aggression in psychiatric hospitals, „Acta Psychiatr Scand Suppl.” 2002, nr (412), s. 142–143.
  18. Papadopoulos C., Ross J., Steward D. i wsp., The antecedents of violence and aggression within psychiatric in-patients settings, „Acta Psychiatr Scand.” 2012, nr 125(6), s. 425–439.
  19. Szabo K.A., White C.L., Cummings S.E. i wsp., Inpatient aggression in community hospitals,
  20. „CNS Spectrums” 2015, nr 20(3), s. 223–230.
  21. Szkup M., Rączka M., Schneider-Matyka D., Starczewska M., Augustyniuk K., Grochans E., Ocena ryzyka wystąpienia agresji wśród pacjentów zgłaszających się do placówek medycznych, „Zdrowie Publiczne i Zarządzanie” 2018, nr 2, s. 119–124.
  22. Szwamel K., Sochacka L., Opinia średniego personelu medycznego szpitalnego oddziału ratunkowego na temat agresywnych zachowań pacjentów, „Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne” 4.2 (2014), s. 149–154.
  23. Szwarc A., Przemoc, poniżanie i brak fachowej pomocy. To codzienność polskich szpitali psychiatrycznych, „Polityka” 17.10.2017, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/1605969,1,przemoc-ponizanie-i-brak-fachowej-pomocy-to-codziennosc-polskich-szpitali-psychiatrycznych.read [dostęp: 4.01.2023].
  24. Welsh E., Bader S., Evans S.E., Situational variables related to aggression in institutional settings, „Aggression and Violent Behavior” 2013, nr 18(6), s. 792–796.
  25. Woods P., Ashley C., Violence and aggression: a literature review, „Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing” 2007;, nr 14(7), s. 652–660.
  26. Van der Merwe M., Bowers L., Jones J. i wsp., Locked doors in acute inpatient psychiatry: a literature review, „Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing” 2009, nr 16(3), s. 293–299.
  27. Volavka J., Neurobiology of violence, „American Psychiatric Publishing”, 2002.
  28. Co to jest przemoc? Definicja zjawiska przemocy w rodzinie, https://www.niebieskalinia.info/index.php/przemoc-w-rodzinie/6-co-to-jest-przemoc [dostęp: 2.11.2022].
  29. NIK o szpitalach psychiatrycznych, https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/nik-o-szpitalach-psychiatrycznych.html [dostęp: 4.01.2023].
  30. Przestrzeganie praw pacjenta w lecznictwie psychiatrycznym, https://www.nik.gov.pl/plik/id,3950,vp,5024.pdf [dostęp: 4.01.2023].