Opublikowane
24.06.2021
Słowa kluczowe
- przemoc,
- rodzina,
- izolacja,
- ofiara przemocy,
- sprawca przemocy,
- środki zapobiegawcze,
- aresztowanie,
- dozór Policji,
- nakaz opuszczenia lokalu,
- order to leave the premises,
- violence,
- family,
- isolation,
- victim of violence,
- perpetrator of violence,
- preventive measures,
- police supervision,
- arrest
Abstrakt
Jednym z najważniejszych prawnych aspektów przeciwdziałania przemocy w rodzinie w zakresie zapewnienia ochrony i bezpieczeństwa ofarom jest odizolowanie od nich sprawcy. Do niedawna uważano, że państwo powinno zapewnić ofarom schroniska, do których mogłyby trafć w celu zapewnienia pomocy i kontynuowania życia z dala od agresora. Obecnie, coraz częściej mówi się o tym, że to sprawca powinien opuścić wspólny dom, a organy państwa powinny dysponować narzędziami służącymi do odizolowania sprawcy od ofary. Obecny katalog karnoprocesowych narzędzi przeciwdziałania przemocy, jak i cywilny nakaz opuszczenia lokalu z powodzeniem mogą być wykorzystane do szybkiego i skutecznego oddzielenia sprawców przemocy w rodzinie od osób dotkniętych skutkami ich działań. W praktyce są one stosowane zbyt rzadko bądź nieadekwatnie do okoliczności, co sprawia, że pomoc staje się nieskuteczna oraz nieefektywna. Poza tym podejście przedstawicieli organów realizujących zadania z zakresu przeciwdziałania zjawisku przemocy w rodzinie jest obarczone licznymi stereotypami, stosowane metody są szablonowe i niedostosowane do potrzeb ofar. Nastawienie organów przekłada się bezpośrednio na podejmowane przez nich działania w zakresie zaniechania dokonania określonych czynności procesowych, zwłokę w ich podejmowaniu czy też sposób i zakres zabezpieczenia interesów ofiar przemocy w rodzinie. Na zakończenie warto podkreślić, że wprowadzenie nowych uregulowań prawnych nie będzie miało wpływu na poprawę bezpieczeństwa ofiar przemocy, jeżeli dostępne instrumenty nie będą stosowane w praktyce.
One of the most important legal aspects of counteracting domestic violence in ensuring protection and safety of victims is to isolate the perpetrator from them. Until recently, it was believed that the state should provide shelter for victims where they could find help and continue their lives away from the aggressor. Currently, it is increasingly said that the perpetrator should leave the common home, and the state authorities should have tools to isolate the perpetrator from the victim. The current catalog of criminal process tools to counteract violence, as well as the civil order to leave the premises, can be successfully used to quickly and effectively separate perpetrators of domestic violence from those affected by their actions. In practice, they are used too rarely or inadequately to circumstances, which makes the aid ineffective. In addition, the approach of representatives of bodies implementing tasks in the field of counteracting the phenomenon of domestic violence is burdened with numerous stereotypes, the methods often used are used as templates and unsuitable for the needs of victims. The attitude of the authorities translates directly into actions taken by them in the area of abandoning certain procedural acts, delay implementation and the manner and scope of safeguarding the interests of victims of domestic violence. In conclusion, it is worth noting that the introduction of new legal regulations will not affect the improvement of the safety of victims of violence if the available instruments are not used in practice.
Bibliografia
- Budyn-Kulik M., Przemoc w rodzinie – analiza wiktymologiczna oraz prawnokarne środki przeciwdziałania, nieopublikowany raport Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości, Warszawa 2009.
- Consideration of reports submitted by States parties under article 40 of the Covenant, Concluding observations of the Human Rights Committee, Poland 27 October 2010, CCPR/C/POL/CO/6.
- Czarkowska M., Przeciwdziałanie przemocy wobec kobiet w rodzinie, LexisNexis, Warszawa 2014.
- Drugi raport z monitoringu rozpraw z art. 207 k.k., https://www.google.com/url?sa=t&rc-t=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwiC0pqc_pL-fAhXpwIsKHcO_BDYQFjAAegQIChAC&url=http%3A%2F%2Fpozytywnezmiany.org%2Ffpz%2Fassets%2Fmultimedia%2FRAPORT%2520Art.2017%2520KK.pdf&usg=A-OvVaw2BdO6DgWXxgd4NVsUJ0kEm.
- Grochoła A., Kozłowska D., Aspekty przeciwdziałania przemocy w rodzinie, „Kwartalnik Policyjny” 2017, nr 1.
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1992 roku, Dz.U. 1997 Nr 78 poz. 483 z późn. zm.
- Kosonoga J., Dozór Policji jako środek zapobiegawczy w polskim procesie karnym, Wolter Kluwer Polska, Warszawa 2008.
- Pismo Ministra Sprawiedliwości skierowane do Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 5 lip-ca 2016 roku, DSO-I-072-6/16, https://www.rpo.gov.pl/sites/defult/files/Odpowiedź%20MS%20na%20wystąpienie%20RPO%20w%20sprawie%20nakazu%20opuszczenia%20mieszkania%20dla%20sprawcy%20przemocy%205%20lipca%202016.pdf.
- Pismo Ministra Sprawiedliwości skierowane do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny z dnia 11 grudnia 2009 r., DL-P i 024-31/08 i DL-P II 413-16/08, https://www.ms.gov.pl/pl/dzialal-nosc/przeciwdzialanie-przemocy-w-rodzinie/ogolne-wspolpraca-miedzyresortowa-na-rzecz--przeciwdzialania-przemocy-w-rodzinie/.
- Pismo Rzecznika Praw Obywatelskich skierowane do Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 kwietnia 2016 roku IV.7214.62.2014.DZ, https://www.rpo.gov.pl/sites/defult/files/Do_MS_ws_opuszczenia_mieszkania_przez_sprawce_przemocy_w_rodzinie.pdf.
- Pospiszył I., Przemoc w rodzinie, WSiP, Warszawa 1994.
- Przemoc w rodzinie – Ministerstwo Sprawiedliwości, https://www.google.com/url?-sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=2ahUKEwj_7yl_pLfAhVjk4s-KHSdoBKIQFjAAegQICRAC&url=https%3A%2F%2Fwww.ms.gov.pl%2FDa-ta%2FFiles%2F_public%2Fppwr%2Fprzemoc-w-rodzinie-dzialania-ms-za-2014.ppsx&usg=AOvVaw3Jjs7qomQj37gSMWheNQ1w.
- Spurek S., Izolacja sprawcy od ofiary, Wolter Kluwer Polska, Warszawa 2013.
- Spurek S., Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie. Komentarz, Wolter Kluwer Polska, Warszawa 2012.
- Ustawa z 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny, Dz. U. z 2018 r. poz. 1600, 2077.
- Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego, Dz. U. z 2018r. poz. 1360, 1467, 1499, 1544, 1629, 1637 i 1693.
- Ustawa z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności, Dz. U. z 2018 r. poz. 1382, 1544.
- Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, Dz. U. z 2015 r. poz 1390.
- Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego, Dz.U. z 2018 r. poz. 1987.
- Żbikowska M., Warunkowy dozór Policji, Prokuratura i Prawo 2011, nr 7-8.