Make a Submission
No. 4 (138) (1998)
Artykuły

Osoba fizyczna jako przedsiębiorca

[The natural person as an entrepreneur]

  • Andrzej Bierć

Published 1998-12-30

Keywords

  • physical person,
  • businessman,
  • economic activity,
  • legal capacity,
  • small and medium companies
Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

How to Cite

Osoba fizyczna jako przedsiębiorca: [The natural person as an entrepreneur]. (1998). Studia Prawnicze The Legal Studies, 4 (138), 5-61. https://doi.org/10.37232/sp.1998.4.1

Abstract

The legal regulation of the taking up and running of a business by individuals can hardly be considered optimal. Following the repealing of the provisions of the Commercial Code that regulated the legal status of a sole trader, the legal regulation of this issue was dispersed between the Civil Code (see art. 355 § 2, art. 358 § 4, art. 765, art. 774, art. 794, art .118 of the Civil Code) and the Law of 23 December 1988 on economic activity. However, the legal regulation of the status of an entrepreneur in the Civil Code is fragmentary (despite the fact that the rights and obligations arising from legal relations involving business activity are predominantly of a civil law nature), while in the provisions of the Business Activity Act it is not very precise.

While it may be inferred from the provisions of the Civil Code, in particular Article 355 § 2, that an entrepreneur is one who conducts an enterprise (within the meaning of the provisions of the Commercial Code), the provisions of the Business Activity Act are no longer so unambiguous, as the concept covers both persons who professionally run business activity (enterprise) and those who engage in this activity in a different manner (e.g. incidentally). A sole entrepreneur, who is registered in the business register and not in the commercial register (regardless of the size of the business), cannot benefit from such important legal institutions as a company or a proxy to facilitate business activities.

In the context of the Business Activities Act, a lot of controversy arose – when confronted with the construction of legal capacity – as to who is an entrepreneur in the case of a civil partnership: the company as an organisational unit or the partners of the partnership. Admittedly, the jurisprudence has not always consistently pronounced on this issue, but this has recently been prejudged by the legislator in the Act of 20 August 1977 introducing the National Court Register Act' by recognising that, of the unincorporated organisational entities, only the general partnership and the limited partnership deserve to be called 'entrepreneurs'.

In the case of a civil partnership, therefore, the entrepreneurs are the partners, who are special entrepreneurs insofar as they carry out economic activities based on joint assets. Whether de lege ferenda a civil partnership, in particular the one running a business, should be recognised in law – as in some countries – as an entrepreneur, is an open question, although the existence (and especially the consistent application) of the rules on the general partnership as a specialised type of civil partnership does not make the matter pressing.

In contrast, an important issue would be a more thorough revision of the rules defining who is an entrepreneur. This is as much about a more precise framing of the content of this concept as it is about a different positioning of these provisions in the legal system. The solutions adopted in the Commercial Code, taking into account the output of the activity, could be a guide here. In particular, the basis for reference should be the definition of an entrepreneur of the Commercial Code and the categorisation of entrepreneurs provided therein (entrepreneurs and larger entrepreneurs), as well as the subject criterion used to exclude from the group of entrepreneurs persons exercising liberal professions. The provisions concerning sole traders, and in particular the definition of an entrepreneur, should be included in the general part of the Civil Code, which is gradually taking over the functions of the Commercial Code becoming the primary “regulator” of legal relations relating to the running of a business. The provisions of the Family and Guardianship Code, which establish a system of statutory cohabitation that is not adapted to the needs of the development of free enterprise, also need to be amended.

References

  1. Bieniek G., Spółka cywilna. Problematyka prawna, Zachodnie Centrum Organizacji, Warszawa-Zielona Góra 1996.
  2. Bierć A., Sytuacja prawna przedsiębiorcy. Zagadnienia wybrane, „Studia Prawnicze” 1998, nr 3, s. 5-69.
  3. Brol J., Spółki prawa handlowego, Oficyna Naukowa, Warszawa 1993.
  4. Buczkowski S., Ograniczona odpowiedzialność przedsiębiorcy. Studium prawno-handlowe, nakł. Księgarni F. Hoesicka, Warszawa 1937.
  5. Filipek J., Wykonywanie wolnych zawodów [w:] Biała Księga Polska - Unia Europejska, Warszawa 1995.
  6. Frąckowiak J., Pojęcie, powstanie i ustanie podmiotowości gospodarczej. Zagadnienia cywilnoprawne, „Rejent” 1998, nr 5, s. 26-51.
  7. Górnicz K., Glosa do uchwały SN z 27 maja 1993 r., III CZP 61/93, „Rejent” 1994, nr 1.
  8. Grzybowski S., Prawo zobowiązań. Część szczegółowa, System prawa cywilnego, t. III, cz. 2, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich - Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Ossolineum 1976.
  9. Iwańska B., Czepiel P., Wykreślenie wpisu z ewidencji działalności gospodarczej, „Przegląd Prawa Handlowego” 1996, nr 5, s. 1-7.
  10. Janczewski S., Prawo handlowe, wekslowe i czekowe, Trzaska, Evert i Michalski, Warszawa 1946.
  11. Janczewski S., Prawo handlowe, wekslowe i czekowe, Trzaska, Evert i Michalski, Warszawa 1947.
  12. Jankowski B., Nadużycie formy prawnej spółki w prawie amerykańskim, „Państwo i Prawo” 1996, nr 2, s. 63-76.
  13. Jaśkiewicz M., Wystąpienie wspólnika ze spółki cywilnej, „Prawo Spółek" 1997, nr 2, s. 2-6.
  14. Jędrzejewska A., Istota spółki cywilnej jako podmiotu gospodarczego, „Przegląd Prawa Handlowego” 1993, nr 5, s. 1-6.
  15. Jędrzejewska A., Ochrona nazwy spółki cywilnej (problematyka podobieństwa nazw), „Przegląd Sądowy” 1993, nr 11-12, s. 61-76.
  16. Jędrzejewska A., Podmiotowość prawa spółki cywilnej będącej podmiotem gospodarczym, „Przegląd Prawa Handlowego” 1993, nr 7, s. 1-7.
  17. Jędrzejewska A., Przeniesienie członkostwa w spółkach osobowych, „Przegląd Prawa Handlowego” 1994, nr 3, s. 17-23.
  18. Jędrzejewska A., Typy spółki cywilnej, „Przegląd Prawa Handlowego” 1993, nr 6, s. 10-14.
  19. Jędrzejewska A., Umowna zmiana ustawowych zasad spłat wspólnika wycofującego się ze spółki osobowej, „Przegląd Sądowy” 1997, nr 1, s. 11-34.
  20. Jędrzejewska A., Zagadnienia konstrukcyjne spółek osobowych - członkostwo, „Przegląd Prawa Handlowego” 1994, nr 2.
  21. Klein A., Ewolucja instytucji osobowości prawnej [w:] B. Łętowska (red.), Tendencje rozwoju prawa cywilnego, Ossolineum, Wrocław 1983.
  22. Kruczalak K., Prawo handlowe. Zarys wykładu, Wydawnictwa Prawnicze PWN, Warszawa 1996.
  23. Kruczalak K., Spółki prawa handlowego i cywilnego, Wydaw. Prawnicze LEX, Gdańsk 1994.
  24. Kruczałak K., Pojęcie przedsiębiorcy i jego znaczenie w obowiązującym prawie, „Rejent” 1998, nr 3, s. 11-22.
  25. Kubala W., Spółka osobowa w organizacji, „Prawo Spółek” 1997, nr 12, s. 11-14.
  26. Minkus J., Pełnomocnictwo w spółce cywilnej, „Prawo Spółek” 1997, nr 5, s. 18-23.
  27. Modrzejewska M., W sprawie podmiotowości prawnej i gospodarczej spółki cywilnej, „Przegląd Prawa Handlowego” 1995, nr 6, s. 27-32.
  28. Mojak J., Glosa do uchwały SN (7) z 31 marca 1993 r., „Państwo i Prawo” 1994, nr 3.
  29. Pawłyszcze D., Podmioty gospodarcze - zagadnienia procesowe, cz. 1, „Przegląd Prawa Handlowego” 1993, nr 9, s. 15-22.
  30. Pawłyszcze D., Podmioty gospodarcze - zagadnienia procesowe, cz. 2, „Przegląd Prawa Handlowego” 1993, nr 10-11, s. 20-25.
  31. Pawłyszcze D., Spółki cywilne - zdolność prawna i sądowa - analiza orzeczeń Sądu Najwyższego, „Przegląd Prawa Handlowego” 1994, nr 1, s. 10-14.
  32. Pawłyszcze D., System rozliczeń między wspólnikami spółki cywilnej, „Przegląd Prawa Handlowego” 1997, nr 4, s. 14-24.
  33. Płonka E., Glosa do uchwały SN z 27 maja 1993 r., III CZP 61/93, „OSP” 1994, poz. 110.
  34. Policzkiewicz-Zawadzka Z., Dopuszczalność spółki cywilnej między małżonkami [w:] S. Sołtysiński (red.), Problemy kodyfikacji prawa cywilnego. Księga pamiątkowa ku czci Z Radwańskiego, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1990.
  35. Pyzioł W. (red.), Studia z prawa gospodarczego i handlowego. Księga pamiątkowa ku czci profesora S. Włodyki, Dom Wydawnictw Naukowych, Kraków 1996.
  36. Pyzioł W., [w:] S. Włodyka (red.), Prawo spółek, Instytut Prawa Spółek i Inwestycji Zagranicznych, Kraków 1991.
  37. Radwański Z., Wykładnia oświadczeń woli składanych indywidualnym adresatom, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich - Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław 1992.
  38. Skorupa P., Ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy w świetle znowelizowanych przepisów prawa upadłościowego, „Prawo spółek” 1998, nr 1, s. 21-25.
  39. Sołtysiński S., [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, J. Szwaja, Kodeks handlowy Komentarz, t. 1, C. H. Beck, Warszawa 1994.
  40. Sołtysiński S., Wynalazek spółki kapitałowej: o krok od wieczności, „Państwo i Prawo” 1998, nr 11, s. 14-25.
  41. Szczygielski A.D., Zasady prawa handlowego, t. 1, Wydawnictwo "Bibljoteka Prawnicza", Warszawa 1936.
  42. Szewc A., Status przedsiębiorcy („kupca”) jako podmiotowa przesłanka upadłości w prawie włoskim, „Państwo i Prawo” 1992, nr 9, s. 84-86.
  43. Szumański A., Problem przekształcenia spółki cywilnej w spółkę kapitałową, „Przegląd Prawa Handlowego” 1995, nr 8, s. 1-11.
  44. Tomaszewski P., Pominięcie osobowości prawnej spółki w prawie USA, „Przegląd Prawa Handlowego” 1995, nr 10, s. 16-21.
  45. Tomaszewski P., Pominięcie osobowości prawnej spółki w prawie USA, „Przegląd Prawa Handlowego” 1995, nr 11, s. 14-19.
  46. Uchwała składu 7 sędziów SN z 31 marca 1993 r., III CZP 176/92, OSN 1993, poz. 171.
  47. Uchwała SN (7) z 25 marca 1994 r., III CZP 182/93.
  48. Uchwała SN (7) z 30 czerwca 1992 r., III CZP 18/92, OSN 1992, nr 9, poz. 144.
  49. Uchwała SN (7) z 31 marca 1993 r., OSN 1993, poz. 171.
  50. Uchwała SN z 10 lutego 1995 r., IIICZP 2/95, Biuletyn BO SN 1995, nr 2.
  51. Uchwała SN z 21 listopada 1995 r., III CZP 160/95, „Monitor Podatkowy” 1996, nr 3.
  52. Uchwała SN z 27 maja 1993 r., III CZP 61/93, OSN 1994, poz. 7.
  53. Uchwała SN z 3 kwietnia 1980 r., III CZP 13/80, OSN 1980, nr 7-8, poz. 140.
  54. Uchwała SN z 9 września 1993 r., III AZP 12/93, OSN 1994, nr 3.
  55. Ustawa z dnia 24 maja 1989 r. o rozpoznawaniu przez sądy spraw gospodarczych, Dz.U. 1989 Nr 33, poz. 175.
  56. Wiśniewski A.W., Prawo o spółkach. Podręcznik praktyczny, t. 1, TWIGGER, Warszawa 1992.
  57. Włodyka S., [w:] S. Włodyka (red.), Prawo spółek, Instytut Prawa Spółek i Inwestycji Zagranicznych, Kraków 1996.
  58. Włodyka S., Problemy struktury prawa, „Państwo i Prawo” 1995, nr 4.
  59. Wyrok NSA z 10 marca 1992 r., II SA 73/92, ONSA 1993, nr 3.

Most read articles by the same author(s)

1 2 > >>