Nr 1 (225) (2022)
Artykuły

Dyrektywa 2005/29/WE o nieuczciwych praktykach handlowych w świetle najnowszego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej - część II

[The Directive 2005/29/EC on Unfair Commercial Practices in the light of the latest case-law of the Court of Justice of the European Union – part II]

PDF
  • Magdalena El-Hagin
Magdalena El-Hagin
Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk
DOI: https://doi.org/10.37232/sp.2022d

Opublikowane 2022-11-02

Słowa kluczowe

  • dyrektywa 2005/29/WE,
  • nieuczciwe praktyki handlowe,
  • ochrona konsumentów,
  • orzecznictwo TSUE,
  • Directive 2005/29/EC,
  • unfair commercial practices,
  • consumer protection,
  • case-law of the CJEU

Jak cytować

El-Hagin, M. (2022). Dyrektywa 2005/29/WE o nieuczciwych praktykach handlowych w świetle najnowszego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej - część II: [The Directive 2005/29/EC on Unfair Commercial Practices in the light of the latest case-law of the Court of Justice of the European Union – part II]. Studia Prawnicze / The Legal Studies, (1 (225), 117–169. https://doi.org/10.37232/sp.2022d
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Abstrakt

Niniejsze opracowanie stanowi kontynuację rozważań dotyczących najnowszego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w odniesieniu do dyrektywy 2005/29/WE o nieuczciwych praktykach handlowych. W pierwszej części, opublikowanej w numerze 1/2021 „Studiów Prawniczych INP PAN”, przedstawiono zagadnienia obejmujące relacje dyrektywy 2005/29 do innych instrumentów unijnych i krajowych oraz jej zakres podmiotowy, zaś w tym tekście podjęto kwestie związane z zakresem przedmiotowym stosowania tej dyrektywy. W tym kontekście analizie poddano 17 orzeczeń TS z lat 2016–2021. Co oczywiste, większość z nich oscylowała wokół więcej niż jednego aspektu regulacji dyrektywy, podjęto zatem próbę uporządkowania wątków prawnych stanowiących przedmiot rozważań Trybunału i przypisania ich do poszczególnych obszarów objętych dyrektywą. Stąd w rozważaniach zostały poruszone kwestie dotyczące wykładni pojęć „praktyka handlowa” oraz „produkt”, a także poszczególnych elementów struktury dyrektywy, tzn. załącznika I oraz tzw. dużej i małych klauzul generalnych.

 

This paper is the continuation of the scrutiny of the latest case-law of the Court of Justice of the European Union concerning Directive 2005/29/EC on unfair commercial practices. The issues covering the relationship between Directive 2005/29/EC and other union and national regulations were discussed in the first part published in „Studia Prawnicze INP PAN” 1/2021, while in this text matters regarding the objective scope of the Directive are presented. In this context the article analyses 17 judgements of the CJEU delivered in 2016–2021. Obviously, most of them were related to more than one of the aspects of the Directive’s regulation, therefore the author made an attempt of the ordering of legal threads, which were the subject of the CJEU’s acquis, and assigning them to the respective ranges of the Directive. Thus in this paper issues concerning the interpretation of the notions „commercial practice” and „product”, as well as elements of the Directive’s structure, i.e. annex I, the big and the small general clauses, were raised.

 

PDF

Bibliografia

  1. Dokument roboczy służb Komisji: Wytyczne dotyczące wykonania/stosowania dyrektywy 2005/29 w sprawie nieuczciwych praktyk handlowych, towarzyszący dokumentowi: Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów: Kompleksowe podejście na rzecz ożywienia transgranicznego handlu elektronicznego z korzyścią dla europejskich obywateli i przedsiębiorstw, Bruksela, 25.05.2016, SWD(2016)163 final, https://eurlex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:52016SC0163&from=PL [dostęp: 16.09.2022].
  2. Duivenvoorde B., The CJEU Decision in Citroën/ZLW: Ready for REFIT?, „Journal of European Consumer and Market Law” 2017, t. 6, nr 2, s. 77-80.
  3. Duivenvoorde B., The Upcoming Changes in the Unfair Commercial Practices Directive: A Better Deal for Consumers?, „Journal of European Consumer and Market Law” 2019, t. 8, nr 6, s. 219-228.
  4. Dyrektywa 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 r. dotycząca nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym oraz zmieniająca dyrektywę Rady 84/450/EWG; dyrektywy 97/7/WE, 98/27/WE i 2002/65/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady, Dz.Urz. UE L 149 z 11.06.2005 r., s. 22-39.
  5. Dyrektywa 98/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lutego 1998 r. w sprawie ochrony konsumenta przez podawanie cen produktów oferowanych konsumentom, Dz.Urz. UE L 80 z 18.03.1998 r.
  6. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2161 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/6/WE, 2005/29/WE oraz 2011/83/UE w odniesieniu do lepszego egzekwowania i unowocześnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony konsument, Dz.Urz. UE L 328 z 18.12.2019 r., s. 7-28.
  7. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/770 z dnia 20 maja 2019 r. w sprawie niektórych aspektów umów o dostarczanie treści cyfrowych i usług cyfrowych, Dz.Urz. UE L 136 z 22.05.2019 r., s. 1-27.
  8. El-Hagin M., Dyrektywa 2005/29/WE o nieuczciwych praktykach handlowych w świetle najnowszego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, cz. I., „Studia Prawnicze” 2021, nr 1, s. 123-169, https://www.doi.org/10.37232/sp.2021d.
  9. Fernández Carballo-Calero P., Aggressive Commercial Practices in the Case Law of EU Member States, „Journal of European Consumer and Market Law” 2016, t. 5, nr 6, s. 255-261.
  10. Guidance on the implementation / aplication of Directive 2005/29/EC on unfair commercial practices, SEC(2009)1666, https://ec.europa.eu/transparency/documents-register/detail?ref=SEC(2009)1666&lang=eng [dostęp: 16.09.2022].
  11. Jabłonowska A., Fine Lines Between National Rules on „Products” and „Commercial Practices”: Judicial Déjà-vu in Case C-393/17 Kirschstein, „Journal of European Consumer and Market Law” 2019, t. 8, nr 6, s. 244-246.
  12. Keirsbilck B., The UCPD’s Notion of “Commercial Practice”: UPC Magyarország, „Common Market Law Review” 2016, t. 53, nr 2, s. 527-542.
  13. Koolen C., Vacuum Cleaner Energy Labels and Misleading Commercial Practices: EU Consumers Left in the Dust? A Case Annotation of C-632/16 Dyson Ltd v BSH Home Appliances NV, „Journal of European Consumer and Market Law” 2019, t. 8, nr 2, s. 82-88.
  14. Kunkiel-Kryńska A., Nowe rozwiązania prawa ochrony konsumenta w dyrektywie o nieuczciwych praktykach handlowych, „Europejski Przegląd Sądowy” 2007, nr 8, s. 26-37.
  15. Lis-Zarrias K., Ochrona konsumenta przed agresywnymi praktykami rynkowymi w świetle pytań prejudycjalnych SN w sprawie C-628/17 Orange Polska S.A., „Internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2018, nr 6, s. 141-149, https://ikar.wz.uw.edu.pl/images/numery/53/141.pdf [dostęp: 16.09.2022].
  16. Maliszewska-Nienartowicz J., Dyrektywa o nieuczciwych praktykach handlowych – pierwszy etap wspólnotowego prawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji?, „Przegląd Prawa Handlowego” 2007, nr 1, s. 21-26.
  17. Mokrysz-Olszyńska A., Rola kodeksów dobrych praktyk w ochronie konsumenta, [w:] C. Banasiński (red.), Ochrona konkurencji i konsumentów w Polsce i UE (studia prawno-ekonomiczne), UOKiK, Warszawa 2005, s. 263-282.
  18. Namysłowska M., Dziesięć lat dyrektywy 2005/29/WE o nieuczciwych praktykach handlowych, „Europejski Przegląd Sądowy” 2016, nr 3, s. 4-9.
  19. Namysłowska M., Kiedy przyznanie nagrody jest nieuczciwą praktyką handlową? Glosa do wyroku TS z dnia 18 października 2012 r., C-428/11, „Europejski Przegląd Sądowy” 2013, nr 1, s. 42-48.
  20. Namysłowska M., Oferta wiązana w świetle dyrektywy 2005/29/WE o nieuczciwych praktykach handlowych – glosa do wyroku TS z dnia 7.09.2016 r., C-310/15 Deroo-Blanquart, „Europejski Przegląd Sądowy” 2017, nr 1, s. 38-32.
  21. Namysłowska M., Znaczenie czarnej listy nieuczciwych praktyk handlowych – uwagi na tle orzecznictwa TS, „Europejski Przegląd Sądowy” 2010, nr 8, s. 29-35.
  22. Namysłowska M., Zwalczanie nieuczciwych praktyk handlowych na podstawie dyrektywy 2005/29 /WE, cz. I, „Przegląd Prawa Handlowego” 2007, nr 2, s. 34-38.
  23. Namysłowska M., Zwalczanie nieuczciwych praktyk handlowych na podstawie dyrektywy 2005/29/WE, cz. II, „Przegląd Prawa Handlowego” 2007, nr 3, s. 32-39.
  24. Opinia rzecznika generalnego N. Wahla w sprawie C-388/13, UPC Magyarország, ECLI:EU:C:2014:2323.
  25. Opinia rzecznika generalnego P. Mengozziego przedstawiona w dniu 16 grudnia 2015 r. w sprawie C-476/14, ECLI:EU:C:2015:814.
  26. Postanowienie TSUE z 26 października 2017 r., C-356/16, Van Mol, ECLI:EU:C:2017:809.
  27. Sieradzka M., Czynności windykacyjne jako produkt będący przedmiotem nieuczciwych praktyk rynkowych. Glosa do wyroku TS z dnia 20 lipca 2017 r., C-357/16, LEX/el. 2017.
  28. Sieradzka M., Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2008.
  29. Stanescu C.G., Is the Unfair Commercial Practices Directive Fit to Effectively Tackle Abusive Debt Collection? A Critical Evaluation, „Journal of European Consumer and Market Law” 2020, nr 6, s. 235-247.
  30. Straetmans G., Misleading Practices, the Consumer Information Model and Consumer Protection, „Journal of European Consumer and Market Law” 2016, t. 5, nr 5, s. 199-210.
  31. Ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, t.j. Dz.U. 2017, poz. 2070.
  32. Vandenbulcke J., Lucky4all? Pyramid Schemes under UCPD. Observations on CJEU 15 December 2016, C-677/15 – Nationale Loterij, „Journal of European Consumer and Marker Law” 2018, t. 7, nr 2, s. 74-78.
  33. Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym w sprawie C-143/20, https://curia.europa.eu/juris/showPdf.jsf?text=&docid=226521&pageIndex=0&doclag=PL&mode=req&dir=&occ=first&part=1&cid=2792924 [dostęp: 16.09.2022].
  34. Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym w sprawie C-536/20, https://curia.europa.eu/juris/showPdf.jsf?text=&docid=235043&pageIndex=0&doclang=PL&mode=req&dir=&occ=first&part=1&cid=2794663 [dostęp: 16.10.2022].
  35. Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym w sprawie C-335/21, https://curia.europa.eu/juris/showPdf.jsf?text=&docid=244801&pageIndex=0&doclang=PL&mode=req&dir=&occ=first&part=1&cid=2797879 [dostęp: 16.09.2022].
  36. Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym w sprawie C-598/21, https://curia.europa.eu/juris/showPdf.jsf?text=&docid=249462&pageIndex=0&doclang=PL&mode=req&dir=&occ=first&part=1&cid=2798485 [dostęp: 16.09.2022].
  37. Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym w sprawie T-208/21, https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=242844&pageIndex=0&doclang=PL&mode=req&dir=&occ=first&part=1&cid=2796726 [dostęp: 16.09.2022].
  38. Wyrok TSUE z 10 września 2020 r., C-363/19, Mezina.
  39. Wyrok TSUE z 12 czerwca 2019 r., C-628/17, Orange Polska, ECLI:EU:C:2019:480.
  40. Wyrok TSUE z 12 maja 2011 r., C-122/10, Ving Sverige, ECLI:EU:C:2011:299.
  41. Wyrok TSUE z 13 września 2018 r. w sprawach połączonych C-54/17 i C-55/17, Wind Tre i Vodafone Italia, ECLI:EU:C:2018:710.
  42. Wyrok TSUE z 14 stycznia 2010 r., C-304/08, Plus Warenhandelsgesellschaft, ECLI:EU:C:2010:12.
  43. Wyrok TSUE z 15 grudnia 2016 r, C-667/15, Nationale Loterij, ECLI:EU:C:2016:958.
  44. Wyrok TSUE z 16 kwietnia 2015 r. w sprawie C-388/13, UPC Magyarország, ECLI:EU:C:2015:225.
  45. Wyrok TSUE z 17 października 2013 r., C-391/12, RLvS, ECLI:EU:C:2013:669.
  46. Wyrok TSUE z 18 grudnia 2007 r., C-281/06, Jundt, ECLI:EU:C:2007:816.
  47. Wyrok TSUE z 19 grudnia 2013 r., C-281/12, Trento Sviluppo i Centrale Adriatica, ECLI:EU:C:2013:859.
  48. Wyrok TSUE z 19 października 2017 r., C-295/16, Europamur Alimentacíon, ECLI:EU:C:2017:782.
  49. Wyrok TSUE z 19 września 2013 r., C-435/11, CHS Tour Services, ECLI:EU:C:2013:574.
  50. Wyrok TSUE z 19 września 2018 r., C-109/17, Bankia, ECLI:EU:C:2018:735.
  51. Wyrok TSUE z 2 września 2021 r., C-371/20, Peek & Cloppenburg KG, ECLI:EU:C:2021:674.
  52. Wyrok TSUE z 20 lipca 2017 r., C-357/16, Gelvora, ECLI:EU:C:2017:573.
  53. Wyrok TSUE z 23 kwietnia 2009 r. w sprawach połączonych C-261/07 i C-299/07, VTB-VAB i Galatea, ECLI:EU:C:2009:244.
  54. Wyrok TSUE z 25 lipca 2018 r., C-632/16, Dyson, ECLI:EU:C:2018:599.
  55. Wyrok TSUE z 25 listopada 2021 r., C-102/20, StWL Städtische Werke Lauf a.d. Pegnitz GmbH v eprimo GmbH, ECLI:EU:C:2021:954.
  56. Wyrok TSUE z 26 października 2016 r., C-611/14, Canal Digital Danmark, ECLI:EU:C:2016:800.
  57. Wyrok TSUE z 3 kwietnia 2014 r., C-515/12, 4finance, ECLI:EU:C:2014:211.
  58. Wyrok TSUE z 3 lutego 2021 r., C-922/19, Stichting Waternet, ECLI:EU:C:2021:91.
  59. Wyrok TSUE z 30 marca 2017 r., C-146/16, DHL Paket, ECLI:EU:C:2017:243.
  60. Wyrok TSUE z 4 lipca 2019 r., C-393/17, Kirschstein, ECLI:EU:C:2019:563.
  61. Wyrok TSUE z 4 maja 2017 r., C-339/15, Vanderborght, ECLI:EU:C:2017:335.
  62. Wyrok TSUE z 4 października 2018 r., C-105/17, Kamenova, ECLI:EU:C:2018:808.
  63. Wyrok TSUE z 5 grudnia 2019 r. w sprawach połączonych C-708/17 i C-725/17, EVN Bulgarija Toplofikatsia i Toplofikatsia Sofia, ECLI:EU:C:2019:1049.
  64. Wyrok TSUE z 7 lipca 2016 r., C-476/14, Citroën Commerce, ECLI:EU:C:2016:527.
  65. Wyrok TSUE z 7 września 2016 r., C-310/15, Deroo-Blanquart, ECLI:EU:C:2016:633.
  66. Wyrok TSUE z 8 maja 2019 r., C-25/18, Kerr, ECLI:EU:C:2019:376.
  67. Wyrok TSUE z 9 listopada 2010 r., C-540/08, Mediaprint Zeitungs Und Zeitschriftenverlag, ECLI:EU:C:2010:660.