Abstrakt
W świetle art. 14 ust. 6 Prawa prasowego zachodzi wyraźna zależność między zdolnością danej informacji do kształtowania opinii publicznej a dopuszczalną ingerencją w prywatność osoby podejmującej działalność publiczną przy zastrzeżeniu w przypadku ingerencji nienaruszania samej istoty prawa osobistego. Im głębsza ingerencja, tym bardziej ważkie muszą być argumenty zezwalające ogółowi na zainteresowanie.
Aby szeroko pojmowana prasa mogła odpowiedzialnie i skutecznie pełnić funkcję strażnika demokracji, obszar niedostepności pewnych informacji mających związek z funkcjonowaniem instytucji publicznych musi się kurczyć, szczególnie tam gdzie związek chronionej prywatności z pełnionym przez funkcjonariusza mandatem jest ewidentny. Wkraczanie w sferę chronioną staje się w takich okolicznościach nie tylko usprawiedliwione, lecz także konieczne ze społecznego punktu widzenia.
Przy rozstrzyganiu w zasadzie każdej sprawy związanej z działalnością publiczną osób fizycznych ustalenie związku sfery życia prywatnego z działalnością publiczną następuje przy uwzględnieniu rzeczywistego interesu publicznego. Interes publiczny leży u podłoża legalizacji szeregu ograniczeń prywatności osób publicznych.
Istnienie takiego interesu w nieunikniony sposób prowadzi do zestawienia go z prawem jednostki do autonomii informacyjnej. Jest to zatem wewnętrzna słusznościowa zasada
Osobami publicznymi w rozumieniu art. 14 ust. 6 prawa prasowego są postaci życia "zbiorowego", których aktywność z racji przysługujących uprawnień i wykonywanych zadań (obowiązków) powinna podlegać kontroli społecznej, zwłaszcza monitoringowi mediów.
Prywatność w rozumieniu art. 47 konstytucji obejmuje na pewno stałe elementy, zawsze związane z tym pojęciem, takie jak prawo do wytyczania sfery odosobnienia wolnej od zewnętrznej ciekawości i wścibstwa i innego rodzaju ingerencji, w tym nieusprawiedliwionej ingerencji władzy publicznej, prawo do bycia pozostawionym w samotności oraz niezwykle ważny nowy komponent - autonomię informacyjną jednostki.
Wiedza o stanie zdrowia prezydenta lub ministra może mieć kluczowe znaczenie dla biegu spraw publicznych w państwie, i chociaż mamy tutaj do czynienia z bardzo wrażliwą sferą, jej udostępnianie społeczeństwu jest usprawiedliwione.
Nie służy ochronie interesu publicznego nawiązująca do prywatności osoby działającej publicznie informacja nieprawdziwa lub nierzetelne wykorzystywanie (zestawienie) danych ze sfery osobistej w publikacji. Nawet jeżeli same informacje nie są fałszywe, fakt ten nie przesądza o rzetelności ich wyboru i wyprowadzanych z nich uogólnień.
Ingerencja w sferę prywatności musi realizować konkretny w danej sytuacji interes społeczny, co oznacza, że waga informacji z chronionego obszaru, a mającej związek z działalnością publiczną musi być na tyle istotna, aby usprawiedliwiała jej upublicznianie. Następuje zatem zbalansowanie interesu publicznego przejawiającego się w kontrolnej funkcji prasy, ujawniania nieprawidłowości sprawowania mandatu publicznego z interesem jednostki w nieujawnianiu pewnych informacji, ponieważ należą do chronionego obszaru praw osobistych. Im głębsza jest ta ingerencja, sięgająca wyjątkowo nawet do obszaru intymności, tym bardziej ważkie muszą być argumenty na rzecz przedstawienia takich informacji publiczności.
Niespełniająca wymogów rzetelności i staranności publikacja informacji ze sfery prywatności prokuratora, sędziego lub ławnika stanowi przeważnie naruszenie innego dobra, jakim jest bezpośrednio wskazana w normach prawa pozytywnego, na czele z Konstytucją, obrona powagi i bezstronności wymiaru sprawiedliwości. W dobrze pojętym interesie wymiaru sprawiedliwości oraz interesie społeczeństwa do otrzymywania informacji i opinii stanowiących przedmiot szczególnego zatroskania leży upublicznianie tych informacji ze sfery prywatności funkcjonariuszy, które wskazują na postawy niegodne powierzonego mandatu i stawiają pod znakiem zapytania dalsze sprawowanie przez nich funkcji publicznych.
In light of Article 14(6) of the Press Law, there is a clear relationship between the ability of a piece of information to shape public opinion and the permissible interference with the privacy of a person engaging in public activity, provided that the very essence of a personal right is not violated by the interference. The deeper the interference, the weightier must be the arguments allowing the general public to take an interest.
In order for the broadly defined press to responsibly and effectively perform its role of a guardian of democracy, the inaccessibility of certain information relating to the functioning of public institutions must be reduced, especially where the relationship between the protected privacy and the official’s mandate is evident. In such circumstances, the encroachment on the protected sphere becomes not only justified, but also necessary from the point of view of the public.
In deciding on essentially any case involving the public activity of individuals, the relationship between the private life and the public activities is determined with due regard to the actual public interest. Public interest is the basis for the legalization of a number of restrictions on the privacy of public figures.
The existence of such an interest inevitably leads to its confrontation with an individual’s right to informational autonomy. It is therefore an internal equitability principle.
Pursuant to Article 14 (6) of the Press Law, public figures are persons present in “collective” life, whose activity, by virtue of their powers and tasks (duties), should be subject to public scrutiny, especially monitoring by media.
Pursuant to Article 47 of the Constitution, privacy certainly encompasses constant elements that are always associated with this concept, such as the right to delineate a sphere of seclusion that is free from external curiosity, inquisitiveness, and other types of interference, including unjustified interference by public authorities, the right to be left alone, and an extremely important new component: an individual’s informational autonomy.
Knowledge of the health of the president or a minister can be crucial to the course of public affairs in the country, and even though this is a highly sensitive sphere, disclosure of this information to the public is justified.
The public interest is not protected by false information relating to the privacy of a public figure or by unreliable use (correlation) of data from the personal sphere in a publication. Even if the information itself is not false, this fact does not make its selection and the general conclusions drawn on its basis reliable.
The interference in the sphere of privacy must serve the public interest specific to the situation, which means that the importance of information from the protected area that relates to public activities must be significant enough to justify its publication. Therefore, the public interest manifested in the controlling function of the press and the disclosure of irregularities in the exercise of a public mandate must be balanced with the interest of the individual in not disclosing certain information because it belongs to the protected area of personal rights. The deeper the interference, which as an exception can reach even into the area of intimate life, the weightier the arguments for disclosing such information to the public must be.
Failure to meet the requirements of reliability and diligence in publishing private information concerning a prosecutor, judge, or juror mostly constitutes a violation of another interest, which is the defence of the authority and impartiality of the justice system, directly indicated in the norms of positive law, in particular the Constitution. It is in the genuine interest of the justice system and in the interest of the public, in terms of receiving information and opinions of particular concern, to make public officials' private information that indicates conduct unworthy of the mandate entrusted to them and puts into question their continued exercise of public functions.
