Nr 2 (160) (2004)
Artykuły

Konstytucyjna zasada dwuizbowości parlamentu (jej aplikacja i znaczenie normatywne)

[The constitutional principle of the bicameral parliament (its application and normative meaning)]

Jarosław Szymanek
Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk

Opublikowane 2004-04-29

Słowa kluczowe

  • parlament,
  • zasady konstytucyjne,
  • dwuizbowość,
  • konstytucjonalizm,
  • normatywizm

Jak cytować

Konstytucyjna zasada dwuizbowości parlamentu (jej aplikacja i znaczenie normatywne): [The constitutional principle of the bicameral parliament (its application and normative meaning)]. (2004). Studia Prawnicze The Legal Studies, 2 (160), 29-48. https://doi.org/10.37232/sp.2004.2.2

Abstrakt

Autor artykułu rozważa konstytucyjną zasadę ustrojową, zgodnie z którą parlament złożony jest z dwóch izb. Podejmuje się próby zrekonstruowania konstytucyjnej zasady dwuizbowości przytaczając przykłady z konstytucji innych państw takich jak m. in. Włochy czy Rumunii. Przedstawia konstytucjonalizacje oraz znaczenie normatywne zasady dwuizbowości. Ponadto charakteryzuje status i funkcje obu izb względem siebie.

Bibliografia

  1. Akkermans P., Institutes politiques des Pays-Bas. Aspects légaux et fonctionnels [w:] Y. Guchet (red.), Les systèmes politiques des pays de l'Union Européenne, Paris 1994.
  2. Andeweg R.B., Irwin G.A., Governance and politics of the Netherlands, London 2002.
  3. Banaszak B., Prawo konstytucyjne, C.H. Beck, Warszawa 1999.
  4. Czajowski J., Senat Rzeczypospolitej Polskiej pierwszej kadencji, Wydawnictwo Sejmowe, 1922-1927, Warszawa 1999.
  5. Czarny P., Sejm i Senat [w:] P. Sarnecki (red.), Prawo konstytucyjne RP, Warszawa 1999.
  6. Delpérée F., Le droit constitutionnel de la Belgique, Bruylant, Paris 2000.
  7. Derbyshire J.D., Derbyshire I., Political systems of the world, Helicon, Oxford 1996.
  8. Dobrowolski M., Dwuizbowość parlamentu jako zasada Konstytucji RP, „Państwo i Prawo” 2000, nr 4, s. 47-56.
  9. Dobrowolski M., Zasada dwuizbowości parlamentu w polskim prawie konstytucyjnym, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2003.
  10. Ellis M., Slovenia [w:] G.T. Kurian (red.), World encyclopedia of parliaments and legislatures, Fitzroy Dearborn, Washington 1998.
  11. Garlicki L., Kompetencje kontrolne Senatu Rzeczypospolitej Polskiej? Uwagi na marginesie artykułu prof. Pawła Sarneckiego, „Przegląd
  12. Sejmowy” 2000, nr 6, s. 9-27.
  13. Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 1999.
  14. Ismayr W., Die politischen Systeme Westeuropas in Vergleich [w:] W. Ismayr (red.), Die politischen Systeme Westeuropas, Leske + Budrich,
  15. Opladen 1997.
  16. Komarnicki W., Polskie prawo polityczne. Geneza i system, F. Hoesick, Warszawa 1922.
  17. Kristan I., The Slovene Bicameralism [w:] U. Karpen (red.), Role and function of the second chamber, Baden-Baden 1999.
  18. Kruk M., Dwuizbowość parlamentów w państwach współczesnych. Zagadnienia strukturalno-organizacyjne [w:] Z. Jarosz (red.), Zmiany
  19. konstytucyjne a system organów państwa, „Studia Konstytucyjne” t. 8, Warszawa 1990.
  20. Kruk M., Konstytucyjne zasady podstawowe - ich znaczenie prawne i katalog [w:] W. Sokolewicz (red.), Zasady podstawowe polskiej
  21. konstytucji, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1998.
  22. Kruk M., Prawo inicjatywy ustawodawczej w nowej Konstytucji RP, „Przegląd Sejmowy” 1998, nr 2, s. 9-30.
  23. Le Droit de A à Z. Le Dictionnaire juridique practique, Paris 1996.
  24. Marti U., Zwei Kammern - ein Parlament, Frauenfeld 1990.
  25. Mastias J., Grangé J., Sur le concept de seconde chambre [w:] J. Mastias, J. Grangé (red.), Les secondes chambres du parlement en Europe
  26. Occidentale, Economica, Paris 1987.
  27. Mikuli P., Parlament Słowenii, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2003.
  28. Mojak R., Sobczak J., Zgromadzenie Narodowe, „Przegląd Sejmowy'' 1994, nr 2, s. 9-32.
  29. Money J., Tsebelis G., Bicameralism, Cambridge University Press, Cambridge 1997.
  30. Mołdawa T., Parlament w państwie demokratycznym [w:] Historia - Idee - Polityka. Księga dedykowana prof. Janowi Baszkiewiczowi,
  31. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 1995.
  32. Mołdawa T., Parlament w systemie władz naczelnych Rzeczypospolitej [w:] R. Chruściak, T. Mołdawa, K.A. Wojtaszczyk, E. Zieliński, Polski
  33. system polityczny w okresie transformacji, Warszawa 1995.
  34. Mycielski A., Polskie prawo polityczne, Wydawnictwo Przełom, Kraków 1947.
  35. Patterson S.C., Foreword [w:] S.C. Patterson, A. Mughan (red.), Senates: bicameralism in the contemporary world, Ohio State University
  36. Patterson S.C., Mughan A., Fundamentals of Institutional Design: The Functions and Powers of Parliamentary Second Chambers [w:] N.D.J.
  37. Baldwin, D. Shell (red.), Second Chambers, Frank Cass, London-Portland 2001.
  38. Piotrowski R., Paradoksy dwuizbowości. Doświadczenia włoskie [w:] Jarosz Z. (red.), Z teorii i praktyki konstytucjonalizmu, „Studia Iuridica” 1995, t. 28.
  39. Piotrowski R., Zagadnienia struktury współczesnych parlamentów [w:] A. Gwiżdż (red.), Założenia ustrojowe, struktura i funkcjonowanie parlamentu, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1997.
  40. Rozmaryn S., Konstytucja jako ustawa zasadnicza PRL, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1967.
  41. Sarnecki P., Czy w Polsce istnieje konstytucyjna zasada dwuizbowości parlamentu? „Przegląd Sejmowy” 1993, nr 2, s. 41-49.
  42. Sarnecki P., Funkcje i struktura parlamentu według nowej Konstytucji, „Państwo i Prawo” 1997, nr 11/12, s. 33-53.
  43. Sarnecki P., Kompetencje kontrolne Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, „Przegląd Sejmowy” 2000, nr 6, s. 9-27.
  44. Sarnecki P., Senat RP a Sejm i Zgromadzenie Narodowe, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1995.
  45. Sarnecki P., Senat RP i jego relacje z Sejmem (lata 1989-1991), Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1995.
  46. Sarnecki P., Zasada dwuizbowości parlamentu [w:] P. Tuleja (red.), Prawo konstytucyjne, C.H.Beck, Warszawa 1997.
  47. Starzyński S., Konstytucja Państwa Polskiego, nakł. Towarzystwa Naukowego, Lwów 1921.
  48. Szymanek J., Dwuizbowość parlamentu w europejskich systemach poIitycznych, „Studia Prawnicze” 2000, nr 3-4.
  49. Szymanek J., Izby drugie parlamentu w procesie ustawodawczym, Elipsa, Warszawa 1999.
  50. Tsebelis G., B. Rasch, Patterns of bicameralism [w:] H. Döering (red.), Parliaments and majority rule in western Europe, St. Martin's
  51. Press, New York 1995.
  52. Witkowski Z., Senat Republiki Włoskiej. Przeszłość i perspektywy [w:] Księga pamiątkowa ku czci prof. L. Steckiego, Toruń 1997.
  53. Witkowski Z., Senat Rzeczypospolitej Polskiej [w:] Z. Witkowski (red.), Prawo konstytucyjne, Toruń 1998.
  54. Wojtyczek K., Formy konstytucjonalizacji zasad konstytucyjnych [w:] P. Sarnecki (red.), Konstytucjonalizacja zasad i instytucji ustrojowych, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1997.
  55. Wyrok TK z 23 listopada 1993 r., OTK 1993 r., cz. II, poz. 39.
  56. Zieliński E., Stany Generalne Królestwa Holandii, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1992.
  57. Zieliński M., Konstytucyjne zasady prawa [w:] J. Trzciński (red.), Charakter i struktura norm konstytucji, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1997.
  58. Zwierzchowski E., Prawnoustrojowa ewolucja drugich izb w państwach europejskich (próba syntezy) [w:] E. Zwierzchowski (red.), Izby drugie parlamentu, Temida 2, Białystok 1996.