Make a Submission
No. 1-2 (63-64) (1980)
Artykuły

Efficacy of law and problems connected with studying it

[Efficacy of law and problems connected with studying it]

  • Jerzy Wróblewski

Published 2023-04-30

Keywords

  • effectiveness of law,
  • theory of law
Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

How to Cite

Efficacy of law and problems connected with studying it: [Efficacy of law and problems connected with studying it]. (2023). Studia Prawnicze The Legal Studies, 1-2 (63-64), 3-26. https://doi.org/10.37232/sp.1980.1-2.1

Abstract

Any action shall be efficacious when it attains in a sufficiently high degree the purposes defined by a person undertaking it. From this point of view we may also discuss the efficacy of law (of a legal rule, of a group of legal rules, of a system of law) being a result of a purposful activity of a legislator. The Au- thor presents an analysis of the efficacy of law understood as prohibitive and imperative rules, with the assumption that the purpose of the legislator was sufficiently precisely defined.
As a basis for the typology of the efficacy of law a differentiation was made between: direct purposes (i.e. conduct conformable to a rule) and indirect pur- poses (consequences of the conduct conformable to a rule) as well as between subjective purposes (i.e. behaviour, feelings and attitudes) and objective purposes (other purposes).
Psychological efficacy of law means the influence of the information about a given rule on feelings and attitudes of an addressee of the rule regardless of whether this leads to conduct conformable to a rule or not. Behavioural efficacy means that a direct purpose of a given rule is realized because the information about this rule motivated its addressee. Finite efficacy means that an indirect objective purpose is attained, in another words, that a definite situation being a consequence of the attainment of the direct purpose is created. Socio-educational efficacy or law means attainment of the subjective indirect purpose by evoking certain attitudes, of an addressee of legal rules or of other persons.
The Autor presents an analysis of assumptions and conditions to be made while studying the above mentioned kinds of the efficacy of law. Preparing scales with the aim of measuring each of these kinds of efficacy needs meeting various complex conditions. Because of the difficulties, in practice partial indica- tors of the efficacy of law are commonly used. A typical one to cite is a quan- titative analysis of conducts contrary to the law, the constatation of which is an assumed function of the organs applying the law.

References

  1. Aarnio A., On Legal Reasoning, Turun Yliopisto, Turku 1977.
  2. Bobbio N., Studi per una teoria generale del diritto, G. Giappichelli, Torino 1970.
  3. Borucka-Arctowa M. (red.), Poglądy społeczeństwa polskiego na stosowanie prawa, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich. Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław 1978.
  4. Borucka-Arctowa M., Legalizm a konformizm i oportunizm, „Ruch prawniczy, ekonomiczny i społeczny” 1964, z. 2, s. 239-257.
  5. Borucka-Arctowa M., O społecznym działaniu prawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1967.
  6. Borucka-Arctowa M., Podstawowe problemy badań nad świadomością prawną. Założenia badawcze [w:] Świadomość prawna robotników, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1974.
  7. Borucka-Arctowa M., Świadomość prawna robotników, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1974.
  8. Brzeziński W., Plan zagospodarowania przestrzennego jako forma prawna zarządzania gospodarką narodową, „Państwo i Prawo” 1978, z. 3, s. 5-17.
  9. Kubiak J.R., Psychologiczny mechanizm podejmowania decyzji sądowych w postępowaniu karnym (podstawowe problemy), „Zeszyty Naukowe JBPS” 1978, nr 8, s. 3-27.
  10. Kudrjawcew W.N., Ugołownaja justicija kak sistiema [w:] Prawowaja kibiernetika, Moskwa 1973.
  11. Lang W., Badanie skuteczności norm prawa cywilnego [w:] Przyczyny naruszeń norm prawa cywilnego. Możliwości badawcze, Ministerstwo Sprawiedliwości, Warszawa 1977.
  12. Lang W., Malinowski A., Mrózek A., Prawometria i jej zastosowania w badaniu, tworzeniu i stosowaniu prawa, „Państwo i Prawo” 1972, z. 7.
  13. Lang W., Morawski L., Gawrysiak T., Koncepcja „prawodawcy doskonałego” i jej zastosowanie w prawoznawstwie (próba krytycznej analizy książki Leszka Nowaka „Interpretacja prawnicza”), „Państwo i Prawo” 1976, z. 2.
  14. Lang W., Obowiązywanie prawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1962.
  15. Lang W., Teoria prawa, UMK, Toruń 1972.
  16. Łazarjew W.W., Effektownost’ prawoprimienitielnych aktów, Kazań 1975.
  17. Łętowska E., W kwestii badania skuteczności norm prawa cywilnego [w:] Przyczyny naruszeń norm prawa cywilnego. Możliwości badawcze, Ministerstwo Sprawiedliwości, Warszawa 1977.
  18. Malewski A., O zastosowaniach teorii zachowania, Państwowe Wydaw. Naukowe, Warszawa 1964.
  19. Merton R.K., Social Theory and Social Structure, The Free Press of Glencoe, Glencoe 1957.
  20. Morawski J., Badania skuteczności resocjalizacji przestępców, „Studia Kryminologiczne, Kryminalistyczne i Penitencjarne” 1976, nr 1, s. 345-365.
  21. Morawski J., Niektóre zagadnienia oceny skuteczności wykonania kary pozbawienia wolności w polskim prawie penitencjarnym, „Przegląd Penitencjarny i Kryminologiczny” 1963, nr 3, s. 17-31.
  22. Nowak L., Interpretacja prawnicza, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1973.
  23. Nowak S., Metodologia badań socjologicznych, Państwowe Wydaw. Naukowe, Warszawa 1970.
  24. Nowak S., Metody badań socjologicznych, Państwowe Wydaw. Naukowe, Warszawa 1965.
  25. Opałek K., Problemy metodologiczne nauki prawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1962.
  26. Opałek K., Wróblewski J., O tzw. słabych i mocnych dozwoleniach, „Studia Filozoficzne” 1974, nr 8.
  27. Opałek K., Wróblewski J., Zagadnienia teorii prawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1974.
  28. Opałek K., Z zagadnień teorii norm prawa socjalistycznego, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 1968, nr 1, s. 33-48.
  29. Paszkow A.S., Jawicz L.S., Effektiwnost’ diejstwija prawowoj normy. K mietodołogji i metiodikie socjołogiczeskogo issledowanja, „Sowietskoje Gosudarstwo i Prawo” 1970, nr 3.
  30. Pawłowski T., Pojęcia i metody współczesnej humanistyki, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1977.
  31. Peczenik A., Normy planowe a nauka prawa, „Państwo i Prawo” 1966, z. 11, s. 694-704.
  32. Petrażycki L., Teoria prawa i państwa w związku z teorią moralności, t. I, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1959.
  33. Rogoziński Z., Metody statystyczne w prawoznawstwie, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978.
  34. Rot H., Jedność i podziały systemu prawa socjalistycznego, Wydawnictwa Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1971.
  35. Samoszczenko I., Nikitinskij W., O ponjati effektiwnosti prawowych norm, „Uczennyje Zapiski WNIISZ” 1969.
  36. Studnicki F., Cybernetyka i prawo, Wiedza Powszechna, Warszawa 1969.
  37. Studnicki F., Przepływ wiadomości o normach prawa, nakł. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1965.
  38. Szymanowski T., Niektóre problemy metodologiczne badań efektywności środków karnych, „Zeszyty Naukowe Instytutu Badania Prawa Sądowego” 1974, nr 1, s. 41-67.
  39. Szymanowski T., Recydywa jako kryterium efektywności środków karnych w badaniach polskich, „Przegląd Penitencjarny i Kryminologiczny” 1972, nr 4.
  40. Świrydowicz K., O nieporozumieniach dotyczących tzw. norm zezwalających, „Państwo i Prawo” 1975, z. 7, s. 57-64.
  41. Treves R. (red.), Sociologia del diritto, Edizioni di Comunità, Milano 1966.
  42. Wróblewski J., Filozoficzne problemy teorii prawa. Rozważania metodologiczne, „Państwo i Prawo” 1974, z. 11, s. 3-15.
  43. Wróblewski J., Model racjonalnego tworzenia prawa, „Państwo i Prawo” 1973, nr 11, s. 3-17.
  44. Wróblewski J., Ontology and Epistemology of Law, „Rivista international di filosofia del diritto” 1973.
  45. Wróblewski J., Podstawowe problemy metodologiczne dogmatyki prawa, „Studia Metodologiczne” 1981, nr 20, s. 115-152.
  46. Wróblewski J., Pojęcie skuteczności prawa, jej badania i pomiaru [w:] Przyczyny naruszeń norm prawa cywilnego. Możliwości badawcze, Ministerstwo Sprawiedliwości, Warszawa 1977.
  47. Wróblewski J., Prawo i płaszczyzny jego badania, „Państwo i Prawo” 1969, z. 6, s. 996-1006.
  48. Wróblewski J., Sądowe stosowanie prawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1972.
  49. Wróblewski J., Skuteczność prawa - pojęcie teoretyczne i jego zastosowanie do norm prawa karnego, „Studia Kryminologiczne, Kryminalistyczne i Penitencjarne” 1979, nr 9, s. 7-29.
  50. Wróblewski J., Uzasadnienie i wyjaśnienie decyzji sądowej, „Studia Prawno-Ekonomiczne” 1976, nr XVI, s. 7-30
  51. Wróblewski J., Wartości a decyzja sądowa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1973.
  52. Wróblewski J., Zagadnienia teorii wykładni prawa ludowego, Wydaw. Prawnicze, Warszawa 1959.
  53. Wróblewski J., Zwroty stosunkowe - wypowiedzi o zgodności z normą, „Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki humanistyczno-społeczne” 1969, nr 62, s. 3-17.
  54. Ziembiński Z., Analiza pojęcia czynu, Wiedza Powszechna, Warszawa 1972.
  55. Ziembiński Z., Metodologiczne zagadnienia prawoznawstwa, Warszawa 1974.
  56. Ziembiński Z., Socjologia prawa jako nauka prawna, Państwowe Wydaw. Naukowe, Warszawa-Poznań 1975.