Podstawa opodatkowania w podatku dochodowym od osób fizycznych

Abstrakt

Tematyka artykułu koncentruje się wokół zagadnieniapodstawy opodatkowania w polskim podatku od dochodów osobistych osób fizycznych. Wymagania teoretyczne wynikające z charukteru podatku dochodowego nie zawsze są - a nawet nie zawsze mogą być - w pełni respektowane w rozwiązaniach prawnych i w praktyce podatkowej. Niezależnie od tego ustawowe, konkretne i szczegółowe regulacje dotyczące podstawy opodatkowania są często wynikiem różnych koncepcji, kompromisów i nacisków, co dodatkowo czyni problematykę ustalania podstawy opodatkowania zagmatwaną. Corocznie nowelizowane rozwiązania prawne są niestabilne, często pozbawione logicznego uzasadnienia, a nawet szkodliwe zarówno społecznie, jak gospodarczo. Autorka artykułu stara się przedstawić problem podstawy opodatkowania przede wszystkim od strony założeń teoretycznych i oczekiwań społecznych. Na ich tle prezentuje podstawowe rozwiązania prawne zawarte w aktach prawnych dotyczących opodatkowania dochodu osobistego osób fizycznych. Artykuł zawiera także propozycje de lege ferenda, które - zdaniem Autorki – przybliżyłyby rozwiązania prawne do wymagań wynikających z charakteru podatku dochodowego.

The focus of the article is on the issue of the tax base in Polish personal income tax. The theoretical requirements arising from the nature of the income tax are not always – and indeed cannot always – be fully respected in legal solutions and tax practice. Notwithstanding this, statutory, specific and detailed regulations on the tax base are often the result of different ideas, compromises and pressures, which further makes the issue of determining the tax base confusing. The annually amended legal solutions are unstable, often lacking in logical justification and even harmful both socially and economically. The author of this article seeks to present the problem of the tax base primarily from the perspective of theoretical assumptions and social expectations. Against this backdrop, it presents the basic legal solutions contained in legal acts concerning the taxation of personal income of individuals. The article also contains de lege ferenda proposals which, in the author’s opinion, would bring legal solutions closer to the requirements arising from the nature of income tax.