Prześlij tekst
Nr 2 (194) (2013)
Artykuły

Niektóre problemy nowelizacji polskiego prawa o ubezwłasnowolnieniu

[Problems of implementation of the Convention on the Rights of persons with disabilities in the Polish civil law]

  • Lechosław Kociucki

Opublikowane 2013-06-28

Słowa kluczowe

  • ubezwłasnowolnienie,
  • Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych,
  • niepełnosprawni,
  • prawo cywilne,
  • incapacitation,
  • Convention on the Rights of persons with disabilities,
  • persons with disabilities,
  • civil law
    • ...Więcej
    Less

Prawa autorskie (c) 2013 ILS PAS

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować

Niektóre problemy nowelizacji polskiego prawa o ubezwłasnowolnieniu: [Problems of implementation of the Convention on the Rights of persons with disabilities in the Polish civil law]. (2013). Studia Prawnicze The Legal Studies, 2 (194), 103-122. https://doi.org/10.37232/sp.2013.2.6

Abstrakt

Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie niektórych problemów, przede wszystkim w zakresie materii cywilnoprawnych, jakie rysują się przed ustawodawcą, który zamierza implementować postanowienia art. 12 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych.

Procedura ratyfikacji przez Polskę Konwencji ONZ z dnia 13 grudnia 2006 r. o prawach osób niepełnosprawnych była bardzo istotnym, a być może przesądzającym czynnikiem podjęcia prac nad nowelizacją polskich przepisów o ubezwłasnowolnieniu.

Należy tu zaznaczyć, że nowelizacją powinny być objęte nie tylko przepisy o ubezwłasnowolnieniu, lecz także inne przepisy prawa cywilnego o zdolności do czynności prawnych osób dorosłych oraz przepisy o pieczy nad osobami dorosłymi nie mogącymi samodzielnie prowadzić swych spraw.

 

The article discusses the problems of implementation of the Convention on the Rights of persons with disabilities in the Polish civil law. Polish legislator needs to choose the model of legal regulation of adult’s protection, which will replace the incapacitation. The article presents the solutions adopted in this field in Germany, Austria, Switzerland, England, France, Hungary, and in some other European countries. The institution of incapacitation is deeply rooted in the Polish legal system, both in law and in legal culture. The abolition of incapacitation will require changes in many areas of law such as family law, rights of the patient, the rules of the exercise of the legal professions and the medical professions, and others. The reform of adult’s protection law carried out in other European countries have faced many problems, such as rising costs of institutions dealing with the protection and the ineffectiveness of many of the new norms. The reform of the law to protect adults conducted in Poland can and should learn from the experience of other countries in this regard.

Bibliografia

  1. Betreuungsgesetz, ustawa z 12 września 1990 r.
  2. Bt.Ds 15/2494, 12. 02. 2004.
  3. Gustaffson A., Integracja [w:] E. Zakrzewska-Manterys, A. Gustaffson (red.), Upośledzenie w społecznym zwierciadle, Wydawnictwo "Żak", Warszawa 1997.
  4. Kociucki L., Założenia nowelizacji przepisów o zdolności do czynności prawnych i o ochronie prawnej osób dorosłych w świetle standardów prawa międzynarodowego i wybranych ustawodawstw europejskich, „Studia Prawa Prywatnego” 2013.
  5. Kociucki L., Zdolność do czynności prawnych osób dorosłych i jej ograniczenia, C.H. Beck, Warszawa 2011.
  6. Konwencja o ochronie praw człowieka i godności istoty ludzkiej w odniesieniu do zastosowań biologii i medycyny, Oviedo, 4.04.1997 r.
  7. Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzona w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r., Dz.U. z 2012 r., poz. 1169.
  8. Mental Capacity Act 2005.
  9. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 maja 2012 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Ordynacja podatkowa, Dz.U. z 2012 r., poz. 749.
  10. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 października 2008 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Prawo o notariacie, Dz.U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1158 ze zm.
  11. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, Dz.U. z 2011 r. Nr 231, poz. 1375 ze zm.
  12. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, Dz.U. z 2011 r. Nr 231, poz. 1376 ze zm.
  13. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o radcach prawnych, Dz.U. z 2010 r. Nr 10, poz. 65 ze zm.
  14. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 września 2012 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, Dz.U. z 2012 r., poz. 1356 ze zm.
  15. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 lipca 2008 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o izbach aptekarskich, Dz.U. z 2008 r. Nr 136, poz. 856 ze zm.
  16. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 stycznia 2012 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, Dz.U. z 2012 r., poz. 159 ze zm.
  17. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 kwietnia 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, Dz.U. z 2013 r., poz. 672 ze zm.
  18. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 sierpnia 2009 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Prawo o adwokaturze, Dz.U. z 2009 r. Nr 146, poz. 1188 ze zm.
  19. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 sierpnia 2009 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.
  20. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 września 2011 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, Dz.U. z 2011 r. Nr 277, poz. 1634 ze zm.
  21. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 czerwca 2012 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze, Dz.U. z 2012 r., poz. 1112 ze zm.
  22. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 sierpnia 2012 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o zawodzie felczera, Dz.U. z 2012 r., poz. 1133.
  23. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 stycznia 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych, Dz.U. z 2013 r., poz. 427.
  24. Oświadczenie Rządowe z dnia 25 września 2012 r. w sprawie mocy obowiązującej Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzonej w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r., Dz.U. z 2012 r., poz. 1170.
  25. Ustawa z dnia 15 czerwca 2012 r. o ratyfikacji Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzonej w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r., Dz.U. z 2012 r., poz. 882.
  26. Ustawa z dnia 23 marca 2017 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, Dz.U. z 2012 r., poz. 952 ze zm.
  27. Ustawa z dnia 31 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2012 r., poz. 1230 ze zm.
  28. Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy, Dz.U. z 2011 r. Nr 21, poz. 112 ze zm.
  29. Ustawa z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów, Dz.U. z 2001 r. Nr 73, poz. 763 ze zm.
  30. Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 20 maja 2010 r. w sprawie Alajos Kiss v. Hungary, skarga nr 38832/06, http://echr.ketse.com/doc/38832.06-en-20100520/view/ [dostęp: 2013 r.].
  31. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 7.03.2007 r., K 28/05, „Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego. Zbiór Urzędowy. Seria A” 2007, nr 3, poz. 24.