Opublikowane
2015-09-30
Słowa kluczowe
- zakaz dyskryminacji,
- dyskryminacja ze względu na wyznanie,
- dyskryminacja ze względu na światopogląd,
- prohibition of discrimination,
- religious discrimination,
- discrimination in belief
...Więcej
Less
Abstrakt
Polski system prawny zawiera liczne regulacje dotyczące zakazu dyskryminacji ze względu na religię (wyznanie) lub światopogląd (bezwyznaniowość). Są to zarówno regulacje traktujące w ogóle o zakazie dyskryminacji z jakiejkolwiek przyczyny, jak i gwarancje szczegółowe, dotyczące wyłącznie zakazu dyskryminacji z przyczyn religijno-światopoglądowych. Dotyczą one w ogóle życia publicznego, w jego zróżnicowanych aspektach – kulturalnego, politycznego, gospodarczego, społecznego itd., albo szczególnych aspektów życia publicznego jednostki, np. sfery zatrudnienia.
Odpowiednie postanowienia antydyskryminacyjne występują w aktach prawnych o różnym charakterze. Najistotniejsze są zawarte w aktach normatywnych prawa powszechnie obowiązującego. Z uwagi na hierarchiczny system źródeł prawa powszechnie obowiązującego, na plan pierwszy wysuwają się gwarancje zawarte w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. oraz w ratyfi kowanych przez Polskę umowach międzynarodowych – w Paktach Praw Człowieka ONZ z 1966 r., w Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z 1950 r. (dalej: EKPCz), w traktatach stanowiących tzw. prawo pierwotne Unii Europejskiej oraz w tzw. wtórnym prawie europejskim. Z uwagi na doniosłość problemu dyskryminacji dla zainteresowanej jednostki lub grup ludzkich najważniejsze praktyczne znaczenie mają, jak się wydaje, gwarancje zakazu dyskryminacji ze względu na przekonania zawarte w prawie karnym, w prawie pracy oraz w tzw. ustawie antydyskryminacyjnej.
In the contemporary Polish law, there are two opposing trends already visible in the Constitution of 1997. Clear is to strive to eliminate discrimination based on belief in religious matters in all areas of the unit, with the exception-pretty private life. Guarantees are both of a general nature and detail, especially in the wider field of employment. At the same time clearly the phenomenon of discrimination in the field of legal protection and in the field of freedom to manifest one’s beliefs in religious matters irreligious people professing belief. Not-quite legally evaluated, compared and religious organizations are called la-Decision-making organizations. The phenomenon of discrimination (unequal treatment) because of religion there is so-that between followers of different religious communities in Poland. It is connected closely with the diversity of the legal status of religious organizations. It should be noted that the opti-mum position of the legal and factual followers have the largest and oldest Christian Regarding the Church-hunt, which received individual statutory regulation in 1989–1997. Maintaining, if not the build-up of discrimination, promotes the method of individual statutory regulation of the status of each of the denominations. Poland, to better prevent unequal treatment on grounds of religion or believe should sign and ratify Protocol No. 12 to the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms.
Bibliografia
- Adamczuk L., Gudaszewski G. (red.), Główny Urząd Statystyczny, Wyznania religijne, stowarzyszenia narodowościowe i etniczne w Polsce 1997–1999, Warszawa 2001.
- Borecki P., Dopuszczalna wysokość odliczeń darowizn na działalność charytatywno-opiekuńczą kościołów – glosa do uchwały NSA z 14.03.2004 r. (FPS5/04), „Glosa” 2006, nr 2.
- Borecki P., Status prawny osób bezwyznaniowych w Polsce, „Państwo i Prawo”, 2007, z. 4.
- Borecki P., Wielka Polska Katolicka, „Forum Klubowe. Dwumiesięcznik klubów dyskusyjnych lewicy”, 2006, nr 3–4.
- Garlicki L., Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Komentarz do artykułów 1–18, tom I, Warszawa 2010.
- Główny Urząd Statystyczny, Ludność. Stan i struktura demograficzno-społeczna. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011, Warszawa 2013.
- Główny Urząd Statystyczny, Wyznania religijne, stowarzyszenia narodowościowei etniczne w Polsce 2009–2011, Warszawa 2013.
- Gudaszewski G. (red.), Główny Urząd Statystyczny, Wyznania religijne, stowarzyszenia narodowościowei etniczne w Polsce 2003–2005, Warszawa 2007.
- Jasudowicz T., Wolność religii. Wybór materiałów. Dokumenty Orzecznictwo, Toruń 2001.
- Kłączyńska N., Prawnokarne znaczenie norm zawierające zakaz dyskryminacji, „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego” 2003, nr 12.
- Kruczoń E., Przestępstwo obrazy uczuć religijnych, „Prokuratura i Prawo” 2011, nr 2.
- Obirek S., Polak katolik , Warszawa 2015.
- Pietrzak M., Geneza ustaw wyznaniowych z 17 maja 1989 r. [w:] D. Walencik (red.) Prawowyznaniowe w Polsce (1989–2009). Analizy-dyskusje-postulaty, Katowice – Bielsko-Biała 2009.
- Pietrzak M., Prawo wyznaniowe, Warszawa 2010.
- Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia2 kwietnia 1997 r., Warszawa 2000.
- Winiarczyk-Kossakowska M., Państwowe prawo wyznaniowe w praktyce administracyjnej, Warszawa 1999.
- Wróbel A. [w:] D. Miąsik, N. Półtorak (red.), Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, tom I, Warszawa 2012.
- Zieliński T. J., Ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania jako „magna charta” swobód światopoglądowych w Polsce [w:]D. Walencik (red.), Prawo wyznaniowew Polsce (1989–2009). Analizy-dyskusje-postulaty, Katowice– Bielsko-Biała 2009.
