Prześlij tekst
Nr 2 (202) (2015)
Artykuły

List żelazny na tle prawnoporównawczym

[Safe conduct – comparative approach]

  • Dariusz Drajewicz
Dariusz Drajewicz
Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie

Opublikowane 2015-06-30

Słowa kluczowe

  • list żelazny,
  • postępowanie karne,
  • państwa obce,
  • Niemcy,
  • historia,
  • komparatystyka,
  • safe conduct,
  • criminal proceedings,
  • foreign country,
  • German,
  • comparative law
    • ...Więcej
    Less

Prawa autorskie (c) 2015 ILS PAS

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować

List żelazny na tle prawnoporównawczym: [Safe conduct – comparative approach]. (2015). Studia Prawnicze The Legal Studies, 2 (202), 37-64. https://doi.org/10.37232/sp.2015.2.2

Abstrakt

List żelazny określany także listem zaręcznym, listem bezpieczeństwa, listem konwojowym, listem glejtowym lub glejtem (łac. salvus conductus; niem. freies Geleit, Geleitsbrief, sicheres Geleit; ang. convoy letter, letter of safe conduct, safe conduct, safe passage, writ of protection; franc. lettre de securité; ros. ochrannaja gramota) oznacza tradycyjnie dokument zapewniający określonej osobie bezpieczeństwo osobiste podczas przejazdu i pobytu na danym terytorium.

 

The author presents a historical outline of the safe conduct and analyses regulations concerning the safe conduct in the German speaking provisions, particular in the Austrian Code of Criminal Procedure of 1873, the German Code of Criminal Procedure of 1877, the Liechtenstein Code of Criminal Procedure of 1988, the Swiss German Code of Criminal Procedure of 2007, and international agreements. The author explains also the subject of the safe conduct protection, scope of its protection, and an agency offering such a protection. This article shows differences between legal solutions provided for in these provisions and in the Polish Code of Criminal Procedure of 1997. The author focuses also on the advantages of foreign solutions versus Polish safe-conduct regulations and analysis of the proposals of legislative amendments, presenting de lege ferenda postulates.

Bibliografia

  1. Bałtruszajtys G., Kolarzowski J., Paszkowska M., Rajewski K., Wybór źródeł do historii prawa sądowego czasów nowożytnych, Warszawa 2002.
  2. Bauer G. M., Das sichere Geleit unter besonderer Berücksichtigung des Zivilprozessrechts, Berlin 2006.
  3. Blackstone W., Eardley-Wilmot J., An abridgment of Blackstone’s Commentaries on the laws of England, London 1853.
  4. BräggerB. F., Die neue schweizerische Strafprozessordnung (StPO), Bern 2010.
  5. Czacki T., TurowskiK. J., O litewskich i polskich prawach i ich duchu, źródłach, związku, i o rzeczach zawartych w pierwszym Statucie dla Litwy 1529 roku wydanym, Kraków 1861.
  6. Ćwik W. [w:] W. Ćwik, T. Opas, Prawo sądowe w Polsce do 1939 r. Zarys wykładu, Rzeszów 1999.
  7. Dekret Prezydenta Rzeczypospolitej z 29 września 1936 r., Dz.U. Nr 76, poz. 537 ze zm.
  8. Drajewicz D., Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2011, WZ 5/11, „Prokuratura i Prawo” 2012, nr 2.
  9. Drajewicz D., List żelazny w ustawodawstwach państw niemieckojęzycznych, „Prokuratura i Prawo” 2014, nr. 2.
  10. Drajewicz D., Postępowanie w przedmiocie listu żelaznego, „Prokuratura i Prawo” 2013, nr 1.
  11. Drajewicz D., Quasi list żelazny, „Prokuratura i Prawo” 2013, nr 11.
  12. Europejska Konwencja o pomocy prawnej w sprawach karnych, sporządzona w Strasburgu dnia 20 kwietnia 1959 r., Dz.U.1999 Nr 76, poz. 854 ze zm.
  13. FabrizyE. E., DieösterreichischeStrafprozessordnung (Strafprozessordnung 1975) mit demneuenVorverfahrenund den wichtigstenNebengesetzen. Kurzkommentar, Wien 2011.
  14. Girdwoyń P., Zarys niemieckiego procesu karnego, Białystok 2006.
  15. Gloger Z., Encyklopedia staropolska ilustrowana t. II, Warszawa 1901.
  16. Gloger Z., Księga rzeczy polskich, Kraków 1896.
  17. Gollwitzer W. Lowe-Rosenberg E. (red.), Die Strafprozessordnung und das Gerichtsverfassungsgesetz. Grosskommentar. Zweites Buch. Verfahren im ersten Rechtszug, Berlin 2001.
  18. Grzegorczyk T. [w:] T. Grzegorczyk, J. Tylman, Polskie postępowanie karne, Warszawa 2007.
  19. Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego oraz ustawa o świadku koronnym. Komentarz, Warszawa 2008.
  20. Grzegorczyk T., Zapewnienie świadkowi, biegłemu lub oskarżonemu nietykalności osobistej w procesie karnym, „Prokuratura i Prawo” 1996, nr 9.
  21. Hofmański P. (red.), Sadzik E., Zgryzek K., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. III, Warszawa 2012,.
  22. Jowitt E., Walsh C. (red.), The Dictionary of English Law t. II, London 1959.
  23. Kleinknecht T., Meyer K., Meyer-Goßner L., Strafprozeßordnung, Gerichtsverfassungsgesetz, NebengesetzeundergänzendeBestimmungen, München 1997.
  24. Kodeks postępowania karnego (Strafprozessordnung) z dnia 18 października 1988.
  25. Kodeks wojskowego postępowania karnego z dnia 29 września 1936 r.
  26. Konwencja Narodów Zjednoczonych o zwalczaniu nielegalnego obrotu środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi, sporządzona w Wiedniu dnia 20 grudnia 1988 r.`1, Dz.U.1995 Nr 15, poz. 69.
  27. Lach A., Europejska pomoc prawna w sprawach karnych, Toruń 2007.
  28. Machczyński K. [w:] K. W. Wóycicki, L. Rogalski, F. H. Lewestam, J. Pankiewicz, J. Grajnert, F. M. Sobieszczański (red.), Encyklopedyja powszechna t. IX, Warszawa 1862.
  29. Majewski A., Mikosz B., Skowron A., Kodeks postępowania karnego z komentarzem, Kraków 1995.
  30. Manteuffel T., Historia powszechna. Średniowiecze, Warszawa 1994.
  31. Mayor M. (red.), Macmillan English Dictionary, Oxford 2006.
  32. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 października 2011 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o prokuraturze, Dz.U. z 2011 r. Nr 270, poz. 1599 j.t. z późn. zm.
  33. Pfeiffer G., Strafprozessordnung. Kommentar, München 2005.
  34. Płachta M. [w:] J. Grajewski, L. K. Paprzycki, M. Płachta, Kodeks postępowania karnego. Komentarz t. II, Kraków 2003.
  35. Płaza S., Historia prawa w Polsce na tle porównawczym t. I, Kraków 1997.
  36. Postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 marca 1996 r., W 12/95, OTK 1996/2/16.
  37. Postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia12 grudnia 2005 r., K 32/04, OTK-A 2005/11/132.
  38. Prusak F., Komentarz do kodeksu postępowania karnego, t. II, Warszawa 1999.
  39. Prusak F., List żelazny – instytucja z przyszłością, „Gazeta Prawnicza” 1983, nr 15.
  40. Riklin F. Schweizerische Strafprozessordnung. Kommentar, Zürich 2010.
  41. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 19 marca 1928 r., Dz. U. Nr 33, poz. 313).
  42. Rozporządzenie Rady Ministrów z 10 maja 1920 r. w przedmiocie wprowadzenia w życie na obszarze Rzeczypospolitej ustawy wojskowego postępowania karnego dla wspólnej siły zbrojnej z 5 lipca 1912 r., Dz. U. Nr 59, poz. 368 ze zm.
  43. Sołtysińska A. [w:] G. Jaworski, A. Sołtysińska, Postępowanie w sprawach karnych ze stosunków międzynarodowych. Komentarz, Warszawa 2010.
  44. Stawiarski J., Ordynacja kryminalna pruska, Warszawa 1828.
  45. Stebelski P., Komentarz do austryackiego postępowania karnego, Lwów 1901.
  46. StefańskiR. A., List żelazny w nowym kodeksie postępowania karnego, „Prokuratura i Prawo” 1997, nr 11.
  47. Szymczak M. (red.), Słownik języka polskiego, Warszawa 1995, t. I.
  48. Tokarski J. (red.), Słownik wyrazów obcych, Warszawa 1980.
  49. Tylman J., Związki polskiego i niemieckiego prawa karnego procesowego [w:]A. Liszewska, K. Skotnicki (red.),Związki prawa polskiego z prawem niemieckim, Łódź 2006.
  50. Ustawa z 19 kwietnia 1969 r. przepisy wprowadzające Kodeks postępowania karnego, Dz.U. Nr 13, poz. 97.
  51. Ustawa z dnia 10 stycznia 2003 r. o zmianie ustawy - kodeks postępowania karnego, ustawy - Przepisy wprowadzające Kodeks postępowania karnego, ustawy o świadku koronnym oraz ustawy o ochronie informacji niejawnych, Dz. U. Nr 17, poz. 155.
  52. Ustawa z dnia 12 grudnia 1997 r. o zmianie ustawy - Przepisy wprowadzające Kodeks karny, ustawy - Przepisy wprowadzające Kodeks postępowania karnego, ustawy - Kodeks karny wykonawczy oraz o zmianie niektórych innych ustaw, Dz. U. Nr 160, poz. 1083.
  53. Ustawa z dnia 15 marca 2007 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw, Dz. U. Nr 112, poz. 766.
  54. Ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 r. Kodeks postępowania karnego, Dz.U. Nr 13, poz. 96.
  55. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Przepisy wprowadzające Kodeks postępowania karnego, Dz. U. Nr 89, poz. 556.
  56. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r., Dz. U. Nr 89, poz. 555.
  57. Ustawa z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego, która weszła w życie w dniu 17 lutego 2014, Dz. U. 2014, poz. 85.
  58. Wolski J., Historia powszechna. Starożytność, Warszawa 1992.
  59. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 marca 2001 r., K 24/00, OTK 2001, z. 3.
  60. Ziółkowski M., Quasi – list żelazny, „Wiedza Prawnicza” 2010, nr 1.