Prześlij tekst
Nr 2(230) (2024)
Artykuły

Przedmiot i skutki prawne decyzji stwierdzającej przejście do zasobu nieruchomości Skarbu Państwa gruntów pokrytych śródlądowymi wodami płynącymi

[The subject matter and legal effects of the decision confirming the transfer of land covered by flowing inland waters to the real estate resources of the State]

PDF
  • Rafał Lewandowski
Rafał Lewandowski
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Opublikowane 2024-12-23

Słowa kluczowe

  • decyzja deklaratoryjna,
  • grunt pokryty śródlądowymi wodami płynącymi,
  • Skarb Państwa,
  • wody płynące,
  • zasób nieruchomości,
  • declaratory decision,
  • land covered by flowing inland waters,
  • State,
  • flowing waters,
  • real estate resource
    • ...Więcej
    Less
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować

Przedmiot i skutki prawne decyzji stwierdzającej przejście do zasobu nieruchomości Skarbu Państwa gruntów pokrytych śródlądowymi wodami płynącymi : [The subject matter and legal effects of the decision confirming the transfer of land covered by flowing inland waters to the real estate resources of the State]. (2024). Studia Prawnicze The Legal Studies, 2(230), 129–162. https://doi.org/10.37232/sp.2024k

Abstrakt

Przedmiot i skutki prawne decyzji stwierdzającej przejście gruntów pokrytych śródlądowymi wodami płynącymi do zasobu nieruchomości Skarbu Państwa wciąż wywołują wiele kontrowersji w judykaturze. Przede wszystkim sporne jest, czy starosta może wydać decyzję stwierdzającą przejście gruntów pokrytych śródlądowymi wodami płynącymi do zasobu nieruchomości Skarbu Państwa w sytuacji, gdy w księdze wieczystej jako właściciele nieruchomości wpisane są osoby fizyczne. Wnikliwa analiza wykazała, że w celu wydania takiej decyzji nie jest konieczne uregulowanie stanu prawnego w księdze wieczystej. Jednocześnie ustalono, że przedmiotem takiej decyzji nie jest nabycie przez Skarb Państwa gruntów pokrytych śródlądowymi wodami płynącymi. Stąd nie może ona stanowić wystarczającej podstawy do zmiany właściciela w księdze wieczystej.

[The subject matter and legal effects of a decision confirming the transfer of land covered by flowing inland waters to the State is still controversial among the judiciary. First of all, it is controversial whether a starost can issue a decision confirming such a transfer of such land in situations where natural persons are named as owners of the real estate in the land and mortgage register. A thorough analysis shows that in order to issue such a decision, it is not necessary to regulate the legal status in the land and mortgage register. At the same time, it was established that the subject of such a decision is not the State’s acquisition of the land and it therefore cannot constitute a sufficient basis for changing the owner in the land and mortgage register.]

PDF

Bibliografia

  1. Bukowski Z., Szuma K., Rakoczy B., Prawo wodne. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2013.
  2. Czech T., Księgi wieczyste i hipoteka. Komentarz. Tom 1. Księgi wieczyste, Wolters Kluwer, Warszawa 2014.
  3. Digesta Iustiniani 43.14.1.5., https://www.thelatinlibrary.com/justinian/digest43.shtml [dostęp: 21.01.2024].
  4. Dybowski T., Własność wód, „Państwo i Prawo” 1956, nr 8–9, s. 424–436.
  5. Felcenloben D., Aktualizacja baz danych ewidencji gruntów w związku z ustaleniem linii brzegu cieków naturalnych, „Przegląd Geodezyjny” 2017, nr 7, s. 25–29.
  6. Felcenloben D., Pojęcie linii brzegu, kryteria jej ustalania i skutki prawne z tego wynikające, „Przegląd Geodezyjny” 2018, nr 4, s. 9–15.
  7. Felcenloben D., Ustalenie linii brzegowej wody płynącej, „Przegląd Geodezyjny” 2012, nr 6, s. 3–8.
  8. Felcenloben D., Zasady rozgraniczania gruntów pokrytych naturalnymi wodami powierzchniowymi, „Samorząd Terytorialny” 2012, nr 10, s. 70–78.
  9. Fras M., Habdas M. (red.), Ustawa o księgach wieczystych i hipotece. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2021.
  10. Gniewek E. (red.), Prawo rzeczowe, System Prawa Prywatnego, t. 3., Prawo rzeczowe, C.H. Beck, Warszawa 2013.
  11. Gniewek E., Księgi wieczyste. Art. 1-58² KWU, art. 626¹-626¹³ KPC. Komentarz. C.H. Beck, Warszawa 2017.
  12. Gołębiowski K., O domniemaniach związanych z wpisami w księgach wieczystych, ich obalaniu oraz konstytutywnym charakterze wpisu (część 1), „Przegląd Sądowy” 2014, nr 10, s. 78–93.
  13. Kamiński M., Nieważność decyzji administracyjnych. Studium teoretyczne, Kantor Zakamycze, Warszawa 2006.
  14. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. 1997 Nr 78, poz. 483 ze zm.
  15. Kostecki S., Art. 3 [Domniemania wieczystoksięgowe], [w:] M. Habdas, M. Fras (red.), Ustawa o księgach wieczystych i hipotece. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2022, s. 87–103.
  16. Kuropatwiński J., Art. 31. [Podstawa wpisu], [w:] M. Fras, M. Habdas (red.), Ustawa o księgach wieczystych i hipotece. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2022, s. 381–446.
  17. Kuropatwiński J., Księgi wieczyste. Komentarz do art. 1-582 u.k.w.h. oraz art. 6261–62613 k.p.c., t. 1. Komentarz do art. 1–10 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, Pol SP, Bydgoszcz, Płońsk 2013.
  18. Lewandowski R., Pojęcie wody płynącej i stojącej w polskim prawie wodnym, „Gospodarka Wodna” 2023, nr 8, s. 8–22, http://doi.org/10.15199/22.2023.8.2.
  19. Orzeczenie SN z 22 marca 1955 r., II CO 116/54, LEX 118017.
  20. Osuch-Chacińska L., Prawo własności wód: komentarz praktyczny, ABC, eLEX [dostęp: 21.01.2024].
  21. Osuch-Chacińska L., Zasób nieruchomości Skarbu Państwa w gospodarce wodnej, „Gospodarka Wodna” 2008, nr 3, s. 98–101.
  22. Palmirski T., Hilman K., Hładyszewska M., Wasyl A.M., Wolanin H. (red.), Digesta Iustiniani = Digesta Justyniańskie: tekst i przekład. 6.2., Księgi 41–44, Wydawnictwo Poligrafia Salezjańska, Kraków 2016.
  23. Pisuliński J. (red.), Ustawa o księgach wieczystych i hipotece. Przepisy o postępowaniu wieczystoksięgowym. Komentarz, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2014.
  24. Postanowienie SN z 20 grudnia 2019 r., II CSK 510/18, LEX 3007094.
  25. Postanowienie SN z 20 maja 2015 r., I CSK 502/14, LEX 1764798.
  26. Postanowienie SN z 20 marca 2009 r., II CSK 581/08, LEX 607258.
  27. Postanowienie SN z 22 lutego 2007 r., III CSK 344/06, LEX 270907.
  28. Postanowienie SN z 24 czerwca 1997 r., II CKN 216/97, LEX 31299.
  29. Postanowienie SN z 25 lutego 1963 r., III CR 177/62, LEX 104565.
  30. Postanowienie SN z 3 lutego 2005 r., III CK 537/04, LEX 148676.
  31. Postanowienie SN z 4 lutego 2011 r., III CSK 146/10, LEX 785276.
  32. Postanowienie SO w Olsztynie z 16 maja 2019 r., IX Ca 1117/18, LEX 2689297.
  33. Rakoczy B., Art. 14a [Zasób nieruchomości Skarbu Państwa], [w:] Z. Bukowski, K. Szuma, B. Rakoczy (red.), Prawo wodne. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2013, s. 97–100.
  34. Rakoczy B., Nabycie własności gruntu pokrytego wodami, „Przegląd Prawa Ochrony Środowiska” 2015, nr 1, s. 9–22.
  35. Rakoczy B., Prawo własności gruntów pod wodami, „Przegląd Prawa Ochrony Środowiska” 2014, nr 1, s. 121–135, http://doi.org/10.12775/PPOS.2014.005.
  36. Rakoczy B., Własność wód w prawie polskim, „Przegląd Prawa Ochrony Środowiska” 2013, nr 1, s. 9–28, http://doi.org/10.12775/PPOS.2013.001.
  37. Rakoczy B., Wprowadzenie do prawa wodnego, [w:] B. Rakoczy (red.), Wybrane problemy prawa wodnego, Wydawnictwo LEX – a Wolters Kluwer Business, Warszawa 2013, s. 15–35.
  38. Rotko J., Podstawy prawne gospodarki wodnej, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania „Copernicus”, Wrocław 2006.
  39. Rotko J., Ustawa wodna w systemie prawa ochrony środowiska, [w:] P. Korzeniowski (red.), Zagadnienia systemowe prawa ochrony środowiska, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2015, s. 101–114.
  40. Rudnicki S., Glosa do uchwały do uchwały SN z dnia 7 października 2009 r., III CZP 69/09, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2010, nr 5, s. 49, poz. 49.
  41. Szachułowicz J., Krassowska M., Łukaszewska A., Gospodarka nieruchomościami. Przepisy i komentarz, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1999.
  42. Szachułowicz J., Prawo wodne. Komentarz, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2010.
  43. Tarasiewicz W., Surowiec S., Rybicki Z., Prawo wodne. Komentarz, przepisy wykonawcze i związkowe, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1965.
  44. Uchwała SN z 18 maja 2010 r., III CZP 134/09, LEX 577301.
  45. Uchwała SN z 20 lipca 1995 r., III CZP 88/95, LEX 4260.
  46. Uchwała SN z 7 maja 2009 r., III CZP 15/09, LEX 492373.
  47. Uchwała SN z 7 października 2009 r., III CZP 69/09, LEX 551070.
  48. Uchwała SN z 8 listopada 1971 r., III CZP 28/71, LEX 1315.
  49. Uchwała SN z 8 września 2021 r., III CZP 28/21, LEX 3219763.
  50. Uchwała SN z 9 lipca 1993 r., III CZP 91/93, LEX 3961.
  51. Ustawa z dnia 10 maja 1990 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych, Dz.U. 1990 Nr 32, poz. 191 ze zm.
  52. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, t.j. Dz.U. 2023, poz. 1550 ze zm.
  53. Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne, t.j. Dz.U. 2024, poz. 1151.
  54. Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne, t.j. Dz.U. 2017, poz. 1121 ze zm.
  55. Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne, t.j. Dz.U. 2024, poz. 1087.
  56. Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, t.j. Dz.U. 2024, poz. 320 ze zm.
  57. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, t.j. Dz.U. 2024, poz. 1145 ze zm.
  58. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, t.j. Dz.U. 2024, poz. 1061 ze zm.
  59. Ustawa z dnia 24 października 1974 r. – Prawo wodne, Dz.U. 1974 Nr 38, poz. 230 ze. zm.
  60. Ustawa z dnia 3 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2005 r. Nr 130, poz. 1087 ze zm.
  61. Ustawa z dnia 30 czerwca 1995 r. o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego w Rzeczypospolitej Polskiej, t.j. Dz.U. 2023, poz. 85.
  62. Ustawa z dnia 30 maja 1962 r. – Prawo wodne, Dz.U. 1962 Nr 34, poz. 158 ze zm.
  63. Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, t.j. Dz.U. 2023, poz. 1984 ze zm.
  64. Uzasadnienie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw, Druk sejmowy 3601 z 10.12.2004 r., http://ww2.senat.pl/k5/dok/sejm/081/3601.pdf [dostęp: 21.01.2024].
  65. Wasilkowski J., Zarys prawa rzeczowego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1963.
  66. Wolanin M., Ustalenie linii brzegu, [w:] M. Wolanin (red.), Podziały, scalenia i rozgraniczenia nieruchomości oraz procedury ewidencyjne, C.H. Beck, Warszawa 2023, s. 570–579.
  67. Wyrok NSA z 10 października 2007 r., II FSK 1103/06, LEX 400449.
  68. Wyrok NSA z 11 października 2013 r., II OSK 1073/12, LEX 1613144l.
  69. Wyrok NSA z 18 października 2011 r., I OSK 1738/10, LEX 1131485.
  70. Wyrok NSA z 18 września 2018 r., II OSK 1238/16, LEX 2571230.
  71. Wyrok NSA z 18 września 2018 r., II OSK 1279/16, LEX 2571967.
  72. Wyrok NSA z 25 sierpnia 2022 r., I OSK 2108/19, LEX 3417598.
  73. Wyrok SN z 15 listopada 1968 r., III CRN 264/68, LEX 856.
  74. Wyrok SN z 5 kwietnia 2006 r., IV CSK 177/05, LEX 301835.
  75. Wyrok SN z 6 grudnia 2000 r., III CKN 179/99, LEX 51805.
  76. Wyrok WSA w Gdańsku z 13 marca 2013 r., II SA/Gd 620/12, LEX 1302965.
  77. Wyrok WSA w Gdańsku z 13 marca 2013 r., II SA/Gd 762/12, LEX 1302971.
  78. Wyrok WSA w Gdańsku z 16 marca 2022 r., II SA/Gd 594/21, LEX 3324978.
  79. Wyrok WSA w Gdańsku z 19 czerwca 2008 r., I SA/Gd 30/08, LEX 437613.
  80. Wyrok WSA w Krakowie z 13 grudnia 2019 r., II SA/Kr 1243/19, LEX 2759888.
  81. Wyrok WSA w Krakowie z 5 października 2017 r., II SA/Kr 390/17, LEX 2383402.
  82. Wyrok WSA w Lublinie z 10 grudnia 2020 r., II SA/Lu 435/20, LEX 3113640.
  83. Wyrok WSA w Warszawie z 31 stycznia 2011 r., VII SA/Wa 2198/10, LEX 954433.
  84. Wyrok WSA w Warszawie z 5 czerwca 2023 r., VII SA/Wa 2724/22, LEX 3606727.
  85. Wyrok WSA w Warszawie z 6 listopada 2013 r., IV SA/Wa 1669/13, LEX 1547913.
  86. Wyrok WSA we Wrocławiu z 28 kwietnia 2015 r., II SA/Wr 149/15, LEX 1817607.
  87. Wyrok WSA we Wrocławiu z 4 kwietnia 2023 r., II SA/Wr 793/22, LEX 3554983.