Prześlij tekst
Nr 2 (194) (2013)
Artykuły

Obowiązek dokonania racjonalnych usprawnień – uwagi na tle wyroku TSUE Jetta Ring i Lone Skouboe Werge (C-335/11 I C-337/11)

[The duty to provide reasonable accommodation - reflections on the CJEU judgment in Jetta Ring and Lone Skouboe Werge (C-335/11 AND C-337/11)]

PDF
  • Anna Śledzińska-Simon

Opublikowane 2013-06-28

Słowa kluczowe

  • TSUE,
  • Jetta Ring,
  • Lone Skouboe Werge,
  • C-335/11,
  • C-337/11,
  • osoby niepełnosprawne,
  • dyskryminacja,
  • CJEU,
  • persons with disabilities,
  • discrimination
    • ...Więcej
    Less

Prawa autorskie (c) 2013 ILS PAS

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować

Obowiązek dokonania racjonalnych usprawnień – uwagi na tle wyroku TSUE Jetta Ring i Lone Skouboe Werge (C-335/11 I C-337/11): [The duty to provide reasonable accommodation - reflections on the CJEU judgment in Jetta Ring and Lone Skouboe Werge (C-335/11 AND C-337/11)]. (2013). Studia Prawnicze The Legal Studies, 2 (194), 23-46. https://doi.org/10.37232/sp.2013.2.2

Abstrakt

11 kwietnia 2013 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) wydał długo oczekiwany wyrok w sprawie wykładni przepisów Dyrektywy 2000/78/WE1 w zakresie defi nicji pojęcia „niepełnosprawność” oraz obowiązku stosowania „racjonalnych usprawnień”. Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym skierował duński sąd (Sø- og Handelsretten) w związku z powództwem dwóch kobiet, które zostały zwolnione z pracy z powodu nieobecności spowodowanej leczeniem urazów kręgosłupa. Tym samym TSUE dokonał kolejnej ewolucji standardu ochrony osób niepełnosprawnych w prawie UE, gdyż ani poprzednie orzeczenia w tej materii, ani ratyfi kowana przez Unię Europejską Konwencja ONZ o Prawach Osób z Niepełnosprawnością nie wyjaśniały różnicy między niepełnosprawnością a chorobą.

 

The Article posits that in Jetta Ring and Lone Skouboe Werge (C-335/11 and C-337/11) the CJEU has contributed to further evolution of the protection of persons with disabilities under the EU law and clarified the important difference between disability and illness. Following the UN Convention on Rights of Persons with Disabilities, as ratified by the EU in 2010, it held that disability covers a condition caused by a curable or incurable illness, which entails a longterm limitation in the full and effective participation in professional life on an equal basis with other workers. The limitation as such results from the interaction of human impairments with social barriers. Therefore, the termination of employment due to the employee’s absence from work because of illness may constitute unlawful discrimination based on disability if the employer failed to provide the employee with reasonable accommodation in pursuance to Article 5 of the Framework Directive 2000/78/EC. The Article argues that significant differences in national laws implementing the relevant provisions of the Framework Directive lead to an unequal protection of the disabled across the EU. Drawing the comparison with Americans with Disabilities Act the Article identifies the best practical examples of providing reasonable accommodation which give full effect to the ratio of this legislation.

PDF

Bibliografia

  1. Americans with Disabilities Act z 1990 r., Sec 1, 42 U.S.C. (2000).
  2. Austrian Institute for SME Research, Practices of providing reasonable accommodation for persons with disabilities in the workplace 24 company case studies across Europe, Vienna 2008.
  3. Bell M., Advancing EU Anti-Discrimination Law the European Commission’s 2008 Proposal for a new directive, “Equal Rights Review” 2009, nr 3, http://www.age-platform.org/EN/IMG/pdf_Book_chapter_on_draft_directive_by_Mark_Bell.pdf [dostęp: 2013 r.].
  4. Decyzja Rady z dnia 26 listopada 2009 r. w sprawie zawarcia przez Wspólnotę Europejską Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych, Dz.U. z 2010 r., L 23.
  5. Dyrektywa Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy, Dz.U. z 2000 r., L 303.
  6. EEOC Enforcement Guidance on Reasonable Accommodation and Undue Hardship Under the Americans with Disabilities Act, 915.002 z 17 października 2002, http://eeoc.gov/policy/docs/accommodation.html.
  7. Goldschmidt J.E., Reasonable accommodation in EU equality law in a broader perspective, „Europaische Rechtsakademie FORUM” 2007, nr 8, s. 39–48.
  8. Komisja ds. Praw Osób Niepełnosprawnych, DCR/01/1142, opinia z 27 stycznia 2003 r.
  9. Komisja ds. Praw Osób Niepełnosprawnych, DCR/02/4844, opinia z 27 stycznia 2003 r.
  10. Komisja ds. Równości i Praw Człowieka, DCR/01/484, opinia z 24 stycznia 2004 w sprawie Williams v. Walter Thompson Group Ltd.
  11. Lawson A., Reasonable Accommodation and Accessibility Obligations. Towards a More Unified European Approach?, “European Anti-Discrimination Law Review” 2010, nr 11.
  12. Lewis T., Proving disability and reasonable adjustments. A worker’s guide to evidence under the Equality Act 2010, London 2011.
  13. Might the need to work part time be classed as a disability?, http://www.hrservicecentre.co.uk/might-the-need-to-work-part-time-be-classed-as-a-disability/ [dostęp: 2013 r.].
  14. Oliver M., The Social Model in Action. If i had a hammer [w:] C. Barnes, G. Mercer (red.), Implementing the Social Model of Disability. Theory and Research, Disability Press, Leeds 2004, s. 19–31.
  15. Opinia Rzeczniczki Generalnej Juliane Kokott przedstawiona w dniu 6 grudnia 2012 r. w połączonych sprawach C-335/11 i C-337/11 HK Danmark, działający w imieniu Jette Ring przeciwko Dansk Almennyttigt Boligselskab DAB i HK Danmark, działający w imieniu Lone Skouboe Werge przeciwko Pro Display A/S w upadłości, https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=131499&pageIndex=0&doclang=EN&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=27473153 [dostęp: 27.10.2021 r.].
  16. Oświadczenie Rządowe z dnia 25 września 2012 r. w sprawie mocy obowiązującej Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzonej w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r., Dz.U. z 2012 r., poz. 1170.
  17. Stein M.A., The Law and Economics of Disability Accommodations, „Duke Law Review” 2003, nr 53, s. 79–191.
  18. Sunstein C.R., Cost-Benefit Analysis without Analyzing Costs or Benefits. Reasonable Accommodation, Balancing, and Stigmatic Harms, „University of Chicago Law Review” 2007, nr 325, s. 1895–1909.
  19. Traustadottir R., Disability Studies, the Social Model and Legal Developments [w:] O.M. Arnardottir, G. Quinn (red.), The UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities. European and Scandinavian Perspectives, Martinus Nijhoff Publishers, Leiden 2009, s. 3–16.
  20. U.S. Rehabilitation Act z 1973 r., Sec. 504, 29 C.F.R. (1995).
  21. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, Dz.U. z 1974 r. Nr 24, poz. 141.
  22. Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, Dz.U. z 1997 r. Nr 123, poz. 776.
  23. Ustawa z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania, Dz.U. z 2010 r. Nr 254, poz. 1700.
  24. Vande Zande v. Wisconsin Department of Administration, 44 F.3d 538 (7th Cir. 1995).
  25. Waddington L., Hendriks A., The Expanding Concept of Employment Discrimination in Europe from Direct and Indirect Discrimination to ‘reasonable accommodation’ discrimination’, „International Journal of Comparative Labour Law and Industrial Relations” 2002, nr 18, s. 403–428.
  26. Waddington L., Implementing and Interpreting the Reasonable Accommodation Provision of the Framework Employment Directive. Learning from Experience and Achieving Best Practice, European Commission Expert Group on Disability Discrimination, Brussels 2004.
  27. Waddington L., Lawson A., Disability and non-discrimination law in the European Union. An analysis of disability law within and beyond the employment field, Publications Office of the European Union, Luksemburg 2009.
  28. Waddington L., When it is reasonable for Europeans to be confused. Understanding when a disability accommodation is “reasonable” from a comparative perspective, „Comparative Labour Law and Policy Journal” 2008, nr 3, s. 317–340.
  29. Waszkielewicz A.M., Polska droga do Konwencji o Prawach Osób Niepełnosprawnych ONZ, Fundacja Instytutu Rozwoju Regionalnego, Kraków 2008.
  30. Wersje skonsolidowane Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dz.U. z 2010 r., C 83.
  31. Wir kämpfen für under Rechte, Anwendung des Antidiskriminirungsrechts zum Schutz von Menschen mit Behinderungen, Richtlinie des Rates 2000/78/EG. Bestehendes Fallrecht bezüglich Diskriminirung in Beschäftigung und anderen Bereichen.
  32. Wyrok Trybunału (druga izba) z dnia 11 kwietnia 2013 r. HK Danmark, działający w imieniu Jette Ring przeciwko Dansk almennyttigt Boligselskab, sprawa nr C-335/11 i HK Danmark, działający w imieniu Lone Skouboe Werge przeciwko Dansk Arbejdsgiverforening działającemu w imieniu Pro Display A/S, sprawa nr C-337/11, https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=136161&pageIndex=0&doclang=EN&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=27460661 [dostęp: 27.10.2021 r.].
  33. Wyrok Trybunału (szósta izba) z dnia 22 listopada 2012 r. Didżitałnet OOD i in. przeciwko Naczałnik na Mitniczeski punkt – Warna Zapad pri mitnica Warna, sprawy połączone nr C-320/11, C-330/11, C-382/11 i C-383/11 Didżitałnet i inni, https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=130246&pageIndex=0&doclang=EN&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=27459195 [dostęp: 27.10.2021 r.].
  34. Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 11 lipca 2006 r. Sonia Chacón Navas przeciwko Eurest Colectividades SA, sprawa nr C-13/05, „Zbiór Orzeczeń” 2006, s. 6488–6508, https://curia.europa.eu/juris/showPdf.jsf?text=&docid=56459&pageIndex=0&doclang=EN&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=27452922 [dostęp: 27.10.2021 r.].
  35. Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 21 grudnia 2011 r. Air Transport Association of America i inni przeciwko Secretary of State for Energy and Climate Change, sprawa nr C-366/10, „Zbiór Orzeczeń” 2011, https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=117193&pageIndex=0&doclang=EN&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=27467004 [dostęp: 27.10.2021 r.].
  36. Wyrok z 14 marca 2004 w sprawie 13/2002 Autism-Europe v. Francji.