Make a Submission
No. 2 (1963)
Artykuły

Społeczno-gospodarcze i organizacyjno-prawne założenia zespołowych form produkcji rolnej w Polsce

[Socio-economic and organizational and legal prerequisites for collective forms of agricultural production in Poland]

  • Henyk Świątkowski

Published 1963-04-29

Keywords

  • agricultural production,
  • Polish People's Republic
Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

How to Cite

Społeczno-gospodarcze i organizacyjno-prawne założenia zespołowych form produkcji rolnej w Polsce: [Socio-economic and organizational and legal prerequisites for collective forms of agricultural production in Poland]. (1963). Studia Prawnicze The Legal Studies, 2, 73-102. https://doi.org/10.37232/sp.1963.2.4

Abstract

This article addresses four related issues: a) legal forms of collective farming in Poland in 1918-1939; b) the process of disintegration of the agricultural private-ownership production in the Polish People’s Republic; c) the process of integration of the agricultural production through the extensive development of simple forms of cooperation in agriculture; d) some organizational and legal issues of the highest form of integration of the agricultural production such as an agricultural production cooperative.

a) The collective forms of agricultural production in Poland in 1918-1939 found support in the 1920 law on the implementation of the agrarian reform, in the decrees on the colonies of former soldiers and on the development of virgin lands. Based on it, there were peasant associations, agricultural cooperatives and agricultural production cooperatives. The livestock associations operated in Cieszyn Silesia according to the law adopted by the Silesian Sejm in 1933.
b) According to the statistics of the Polish People’s Republic, there was an alarming gradual degradation of the individual farms caused by their increasing unbundling (especially in suburban and industrial areas), the ageing of the agricultural producers and the lack of young hands to work in agriculture.
c) The process of integration in agriculture is carried out through the simple forms of agricultural cooperation in a narrow sense (various associations of production and consumer services which have no rights of a legal entity, as a rule, there are civil society partnerships) and the simple forms of cooperation in a broad sense (rural cooperatives, agricultural circles, forestry companies, etc., which have the rights of a legal entity).
d) The highest form of integration of the agricultural production is represented by agricultural production cooperatives, the organizational and legal status of which is based on the 1961 law on cooperatives and their unions as well as on the fundamental provisions of the Charters made public by the Central Union of the Agricultural Cooperatives and binding on these cooperatives when they draw up or amend their Charters.

References

  1. Abramowski E., Idee społeczne kooperatyzmu, Skład Główny w Księgarni Gebethnera i Wolffa, Warszawa 1907.
  2. Abramowski E., Kooperatywa jako sprawa wyzwolenia ludu pracującego, nakł. autora, Warszawa 1912.
  3. Abramowski E., Socjalizm a państwo, Polskie Towarzystwo Nakładowe, Lwów 1904.
  4. Bodalski M., Intensyfikacja produkcji i dalszy rozwój kółek rolniczych, „Nowe Rolnictwo” 1961, nr 14.
  5. Dąbrowska M., O wykonaniu reformy rolnej, Skład Gł. w Księgarni Rolniczej, Warszawa 1921.
  6. Dobrowolska M., Przemiany struktury społeczno-gospodarczej wsi małopolskiej, „Przegląd Geograficzny” 1959, z. 1.
  7. Drozdowicz J.: Organizacja spółdzielczości w gospodarce socjalistycznej, Zakład Wydawnictw CRS, Warszawa 1962.
  8. Dunin K., Projekt spółki włościańskiej, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1905, nr 7.
  9. Dunin K., Spółki włościańskie, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1905, nr 5.
  10. Dunin K., Spółki włościańskie, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1905, nr 6.
  11. Gomułka W., Przemówienie na centralnych dożynkach w Warszawie 9 IX 1962 r., Warszawa 1962.
  12. III Krajowy Zjazd Delegatów Spółdzielni Produkcyjnych. Uchwała, „Nowe Rolnictwo” 1962, nr 6.
  13. Kielecki W., Objaśnienie programu rolnego PPS, Warszawa 1919.
  14. Kowalczyk J., Kalicka F., Zachariasz Sz. (red.), KPP - uchwały i rezolucje. T. 3, V-VI zjazd (1929-1938), Książka i Wiedza, Warszawa 1956.
  15. KPP - uchwały i rezolucje. T. 2, Książka i Wiedza, Warszawa 1953.
  16. Krzywicki L., Artykuły i rozprawy 1880-1886, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1958.
  17. Kwieciński J., Rozwój rolnictwa - podstawą dobrobytu miast, druk Piotra Laskauera, Warszawa 1927.
  18. Kwieciński J., Spółdzielnia rolno-wytwórcza źródłem powszechnego dobrobytu, Towarzystwo Miłośników Wiedzy i Przyrody, Warszawa 1928.
  19. Kwieciński J., Wieś idealna - źródłem bogactwa narodowego, Druk. J. Kawalera, Szamotuły 1921.
  20. Limanowski B., Państwo unarodowione. Unarodowienie ziemi, Wydawnictwo Polskie, Lwów-Warszawa 1918.
  21. Ludkiewicz Z., Podręcznik polityki agrarnej. T. 2, Nakł. KWPA, Warszawa 1932.
  22. Marchlewski J., Wobec kwestii rolnej w Polsce, Moskwa 1918.
  23. Mieszczankowski M., Tendencje rozwojowe struktury agrarnej województw południowych, „Wieś Współczesna” 1960, z. 12.
  24. Miękus K., Karniewski E., Talejko W., Wiejskie rezerwy siły roboczej, „Życie Gospodarcze” 1962, nr 39.
  25. Obwieszczenie Ministra Rolnictwa z dnia 31 lipca 1962 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu dekretu z dnia 16 sierpnia 1949 r. o wymianie gruntów, Dz.U. 1962 Nr 46, poz. 226.
  26. Paczuski R., Spółki wodne, „Nowe Rolnictwo” 1961, nr 13.
  27. Rozporządzenie Ministra Robót Publicznych z dnia 13 kwietnia 1928 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy wodnej, Dz.U. 1928 Nr 62, poz. 574.
  28. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych z dnia 30 września 1932 r. wydane w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych o wzorze statutu spółki rybackiej jeziorowej, Dz.U. 1932 Nr 98, poz. 840.
  29. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 lipca 1932 r. o unormowaniu właściwości władz i trybu postępowania w zakresie administracji rolnictwa i reform rolnych, Dz.U. 1932 Nr 67, poz. 622.
  30. Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 grudnia 1927 r. o prawie łowieckiem, Dz.U. 1927 Nr 110, poz. 934.
  31. Smoleński K., Sprawy rolne w nowym kodeksie cywilnym, „Życie Gospodarcze” z 19.09. 1962 r.
  32. Statut kółka rolniczego, Warszawa 1958.
  33. Statut spółdzielni - ośrodek rolny kółek rolniczych, Warszawa 1961.
  34. Statut spółdzielni mleczarskiej, Zakład Wydawnictw Spółdzielczych, Warszawa 1958.
  35. Statut spółdzielni ogrodniczej, Warszawa 1958.
  36. Statut spółdzielni usługowo-wytwórczej kółek rolniczych, Zakład Wydawnictw CRS, Warszawa 1960.
  37. Stelmach J., Struktura gospodarstw rolnych, „Życie Gospodarcze” 1962, z. 17.
  38. Strużek B., Koncepcje a rzeczywistość, „Nowe Rolnictwo” 1962, z. 14.
  39. Strużek B., W sprawie oceny tradycyjnych i współczesnych form spółdzielczości w rolnictwie, „Nowe Drogi” 1957, z. 4.
  40. Syroka J., O niektórych zagadnieniach gospodarstw zaniedbanych, „Nowe Rolnictwo” 1962, z. 8.
  41. Szemberg A., Rozdrobnienie gospodarstw chłopskich w wyniku działów rodzinnych 1952-1960, „Zagadnienia Ekonomiki Rolnej” 1962, z. 2.
  42. Szemberg A., Spłaty rodzinne, „Życie Gospodarcze” 1962, nr 43.
  43. Uchwała Ogólnego Zebrania Naczelnej Rady Spółdzielczej z 13 grudnia 1961, Mon. Spółdz. 1961 Nr 2, poz. 11.
  44. Urban M., Możliwości i kierunki rozwoju gospodarki drobnotowarowej w rolnictwie, „Nowe Rolnictwo” 1962, z. 1.
  45. Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. o zagospodarowaniu lasów i nieużytków nie stanowiących własności Państwa oraz niektórych lasów i nieużytków państwowych, Dz.U. 1960 Nr 29, poz. 166.
  46. Ustawa z dnia 15 lipca 1961 r. zmieniająca ustawę z dnia 13 lipca 1957 r. o zmianie dekretu z dnia 18 kwietnia 1955 r. o uwłaszczeniu i o uregulowaniu innych spraw, związanych z reformą rolną i osadnictwem rolnym, Dz.U. 1961 Nr 32, poz. 161.
  47. Ustawa z dnia 17 czerwca 1959 r. o hodowli, ochronie zwierząt łownych i prawie łowieckim, Dz.U. 1959 Nr 36, poz. 226.
  48. Ustawa z dnia 4 maja 1938 r. o uporządkowaniu wspólnot gruntowych, Dz.U. 1938 Nr 33, poz. 290.
  49. Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 15 października 1959 r. w sprawie nadania statutu Zrzeszeniu "Polski Związek Łowiecki", M.P. 1959 Nr 91, poz. 492.
  50. Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 24 maja 1962 r. w sprawie ustalenia wzoru statutu zrzeszenia leśnego, M.P. 1962 Nr 48, poz. 235.
  51. Żeromski S., Początek świata pracy, nakł. Księgarni J. Czerneckiego, Kraków 1918.