Licencje patentowe w świetle zmian prawa antymonopolowego

Abstrakt

Dla uznawania za dopuszczalne klauzul restrykcyjnych podlegających zakazowi narzucania uciążliwych warunków nie miały większego znaczenia przewidziane w art. 6 ustawy antymonopolowej okoliczności sanujące bezprawność praktyk monopolistycznych. W tych bowiem wypadkach, w których mogłoby nastąpić zwolnienie na ich podstawie, klauzule restrykcyjne nie stanowiły najczęściej w ogóle przedmiotu zainteresowania ustawy. Wynikało to stąd, że pierwsza z dwóch mających występować łącznie okoliczności sanujących bezprawność ("niezbędność do prowadzenia działalności gospodarczej") mogła pojawić się z reguły tylko wtedy, gdy nie wystąpiła jedna z przesłanek bezprawności klauzul restrykcyjnych ("nieuzasadnione korzyści" wynikające z narzucenia uciążliwych warunków).

Korzyści należy uznać za nieuzasadnione wtedy, gdy narzucanie uciążliwych warunków nie tłumaczy się usprawiedliwionym interesem narzucającego takie warunki.

Modyfikacja art. 3 ust. 2 ustawy antymonopolowej oznacza, że umowy licencyjne w porównaniu z innymi rodzajami umów traktowane są bardziej liberalnie. Uprzywilejowanie polega na tym, że umowy licencyjne nie podlegają zakazom ustawy zarówno wówczas, gdy wprowadzone przez umowę restrykcje są uzasadnione, jak i wtedy, gdy spowodowane przez umowę ograniczenie konkurencji nie jest istotne; w przypadku innych rodzajów umów zwolnienie od zakazu możliwe jest tylko wtedy, gdy okoliczności te występują łącznie.

Ze sformułowania art. 3 ust. 2 określającego warunki zastosowania ustawy antymonopolowej do umów licencyjnych wyraźnie wynika, że ustawa ma zastosowanie do tych umów tylko wtedy, gdy ich skutki w postaci nieuzasadnionego ograniczenia swobody działalności gospodarczej stron oraz istotnego ograniczenia konkurencji rzeczywiście występują. Chodzi więc o skutki już występujące, a nie potencjalne.

In order to declare restrictive clauses subject to the prohibition on the imposition of onerous conditions admissible, the circumstances provided for in Article 6 of the Anti-trust Act sanctioning the illegality of anti-trust practices were of little relevance. Indeed, in those cases where an exemption could be granted on their basis, restrictive clauses were most often not the object of interest of the Act at all. This was due to the fact that the first of the two cumulative circumstances sanctioning illegality (“necessity for the conduct of business”) could generally only arise if one of the conditions for the illegality of restrictive clauses (“unjustified benefits” resulting from the imposition of onerous conditions) was not present.

Benefits should be considered unjustified when the imposition of onerous conditions is not explained by the legitimate interest of the imposer of such conditions.

The modification of Article 3(2) of the Anti-trust Act means that licence agreements are treated more liberally compared to other types of agreements. It is privileged that licence agreements are not subject to the prohibitions of the Act both if the restrictions imposed by the agreement are justified and if the restriction of competition caused by the agreement is not substantial; for other types of agreements, exemption from the prohibition is only possible if these circumstances occur together.

It is clear from the wording of Article 3(2), which defines the conditions for the application of the Anti-trust Act to licence agreements that the Act applies to such agreements only if their effects in the form of an unreasonable restriction of the parties’ freedom of economic activity and a substantial restriction of competition actually occur. It is therefore about effects already occurring, not potential effects.