Prześlij tekst
Nr 2 (104) (1990)
Artykuły

Problematyka jednolitości i rozbieżności praktyki sądowej w stosowaniu przepisów o gwarancji i rękojmi. Próba oceny

[The topics of uniformity and divergence of judicial practice in the application of warranty and guarantee provisions. Assessment attempt]

  • Kazimierz Piasecki

Opublikowane 1990-04-30

Słowa kluczowe

  • rękojmia,
  • praktyka sądowa,
  • gwarancja,
  • orzecznictwo,
  • odpowiedzialność deliktowa,
  • warranty,
  • court practice,
  • guarantee,
  • judicial decisions,
  • tortious liability
    • ...Więcej
    Less
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować

Problematyka jednolitości i rozbieżności praktyki sądowej w stosowaniu przepisów o gwarancji i rękojmi. Próba oceny: [The topics of uniformity and divergence of judicial practice in the application of warranty and guarantee provisions. Assessment attempt]. (1990). Studia Prawnicze The Legal Studies, 2 (104), 229-250. https://doi.org/10.37232/sp.1990.2.10

Abstrakt

Z punktu widzenia postulatu poprawności i jednolitość orzecznictwa nasuwa się doniosły problem implikacji krytycznej oceny stanu prawnego w przedmiocie gwarancji i rękojmi i wątpliwości w orzecznictwie sądów. Co powinien, czy mógłby uczynić w tym zakresie Sąd Najwyższy? Narzuca się trudny problem, w jakim momencie obowiązywania określonego zespołu przepisów prawnych aktualna jest sprawa uchwalenia przez Sąd Najwyższy wytycznych w zakresie wykładni prawa i praktyki sądowej w celu ujednolicenia orzecznictwa wszystkich sądów (art. 13 pkt 3 ustawy z dnia 20 września 1984 r. o Sądzie Najwyższym): czy w fazie młodości aktu prawnego, jego dojrzałości, czy starzenia się? Wytyczne mogą być: a) projektujące na przyszłość, b) podsumowujące, syntetyzujące dotychczasową praktykę sądów powszechnych i Sądu Najwyższego. Narzuca się w równej mierze problem, co mogą po przeszło dwudziestu latach obowiązywania kodeksu cywilnego zapewnić wytyczne. Mogą usunąć wątpliwości, zapewnić jednolitość i poprawność wykładni i stosowania prawa, mogą ,,zintegrować” cały system odpowiednich przepisów prawnych, niejako „zrekonstruować” system norm, scalić go pod względem judykacyjnym. Oczywiście wytyczne nie mogłyby objąć swoim zakresem wszystkich problemów, ale te, które nasuwają wątpliwości i są źródłem rozbieżności praktyki sądowej. Nie można by pominąć, niedocenionego, może słusznie, zagadnienia źródeł prawnych niższego rzędu obowiązujących poza samym kodeksem cywilnym.

Gdyby Sąd Najwyższy zdecydował się na uchwalenie wytycznych w rozważanym przedmiocie, wytyczne mogłyby mieć charakter kompleksowy w tym przede wszystkim sensie, że – jak się wydaje – przedstawiłaby cały system roszczeń, z tytułu gwarancji i rękojmi, jak i odpowiedzialności kontraktowej na zasadach ogólnych i odpowiedzialności deliktowej.

Najwyższą miarą optymalności funkcjonowania określonych instytucji prawnych czy też zespołu norm jest ich poprawne i jednolite stosowanie w praktyce sądowej i realizacja w obrocie towarowym.

 

From the point of view of the postulate of correctness and uniformity of judicial decisions, a momentous problem of the implications of a critical assessment of the state of the law in the subject guarantees and warranties and the uncertainties in the jurisprudence of the courts arises. What should or could the Supreme Court do in this regard? A difficult problem arises, namely at what time during which the specific set of legal provisions is effective, is the approval of guidelines for the interpretation and uniformity of judicial decisions of all courts by the Supreme Court (Article 13(3) of the Supreme Court Act of 20 September 1984): during the youth of a legal act, its maturity or ageing? The guidelines can be: a) projecting into the future, b) summarising, synthesising the existing practice of the common courts and the Supreme Court. Equally imposing is the problem of what the guidelines can provide after more than twenty years of the effective period of the Civil Code. They can remove doubts, ensure uniformity and correctness of the interpretation and application of the law, they can “integrate” the entire system of relevant legal provisions, “reconstruct” the system of norms and consolidate it in terms of jurisprudence. Obviously, the guidelines could not cover all possible problems, but problems which result in doubts and are a source of divergence in the court practice. The perhaps rightfully underestimated issue of lower rank legal sources effective outside of the Civil Code itself cannot be omitted.

If the Supreme Court had decided to enact guidelines on the considered subject, the guidelines could have been comprehensive in the sense that, above all, they would seem to have presented the entire system of claims covered under guarantees and warranties, as well as contractual liability based on general principles and liability in tort.

The highest measure of the optimal functioning of certain legal institutions or a set of norms is their correct and uniform application in judicial practice and implementation in commodity trading.

Bibliografia

  1. Bieske C., Madaj S., Smarzyński T., Rękojmia i gwarancja a ochrona praw konsumenta, IBPS 1980.
  2. Brzezińska H., Suchecki J., Ochrona interesów nabywców samochodów osobowych w praktyce sądowej, „Nowe Prawo” 1980, nr 10, s, 12-32.
  3. Czachórski W., Zobowiązania. Zarys wykładu, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1986.
  4. Grygołajtys Ł., Rękojmia i gwarancja w umowach kupna-sprzedaży w świetle orzecznictwa okręgu Sądu Wojewódzkiego w Warszawie, „Problemy Wymiaru Sprawiedliwości” 1979, nr 1, s. 37-56.
  5. Herman S., Odpowiedzialność producenta, „Palestra” 1971, nr 3, s. 25-32.
  6. Koziński M., Relacje podmiotowe w ramach stosunku prawnego gwarancji, „Nowe Prawo” 1983, nr 11-12, s. 61-77.
  7. Kufel J., Gwarancja w praktyce obrotu powszechnego (analiza treści dokumentów gwarancyjnych), „Nowe Prawo” 1981, nr 1, s. 23-31.
  8. Łętowska E., Gwarancja i rękojmia. Główne tendencje orzecznictwa Sądu Najwyższego, „Nowe Prawo” 1987, nr 10.
  9. Łętowska E., Normalizacja a jakość świadczenia, „Państwo i Prawo” 1977, nr 4, s. 43-57.
  10. Łętowska E., Żuławska C., Komentarz do ogólnych warunków umów konsumenckich, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1986.
  11. Madey M., Problemy jakości w ogólnych warunkach umów, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1980.
  12. Nesterowicz M., Glosa do orzeczenia SN z 17 czerwca 1985 r., I CR 149/85, „Nowe Prawo” 1987, nr 9.
  13. Nesterowicz M., Ochrona prawna nabywcy pojazdu mechanicznego z wadami, Wydawnictwo Prawnicze,, Warszawa 1979.
  14. Nowakowski Z.K., Ochrona nabywcy rzeczy z wadami (rękojmia za wady fizyczne), „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1967, nr 2, s. 1-29.
  15. Pawela S., Piasecki K., Sesja 40-lecia Sądu Najwyższego PRL, „Nowe Prawo” 1985, nr 5, s. 63-89.
  16. Pawela S., Piasecki K., Sprawozdanie z obrad Zgromadzenia Ogólnego sędziów SN, „Nowe Prawo” 1986, nr 9.
  17. Piasecki K., Cywilnoprawne problemy ochrony konsumentów ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień procesowych, „Palestra” 1978 nr 8, s. 13-25.
  18. Piasecki K., Sprawozdanie z obrad zgromadzenia ogólnego sędziów Sądu Najwyższego, „Nowe Prawo” 1986, nr 9.
  19. Piasecki K., Zapewnienie prawidłowości oraz jednolitości wykładu i stosowania prawa, „Nowe Prawo” 1985, nr 11-12.
  20. Przymusiński C., Recenzja pracy C. Żuławskiej pt. „Gwarancja przy sprzedaży”, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 1975, nr 6.
  21. Radwański Z., Ocena stanu prawa cywilnego i rolnego, „Nowe Prawo” 1985, nr 10.
  22. Skąpski J. [w:] S. Grzybowski (red.), System prawa cywilnego. Prawo zobowiązań. Część szczegółowa, t. III, cz. 2, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich - Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław 1976.
  23. Smarzyński T., Funkcjonowanie instytucji rękojmi za wady fizyczne i gwarancji w świetle badań empirycznych, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1973, nr 2, s. 153-168.
  24. Sołtysiński S., Ochrona praw konsumenta, „Państwo i Prawo” 1971, nr 12, s. 891-908.
  25. Sołtysiński S., Odpowiedzialność producenta wobec konsumenta za szkody wyrządzone wprowadzeniem do obrotu rzeczy z wadami, „Studia Cywilistyczne” 1970, t. XV, s. 115-189.
  26. Sośniak M., Czy instytucja rękojmi za wady fizyczne w k.c. zapewnia w dostatecznej mierze ochronę nabywcy towarów złej jakości,[w:] M. Pazdan (red.), Zagadnienia prawne obrotu towarowego, Uniwersytet Śląski, Katowice 1977.
  27. Włodyka S., Ochrona interesów konsumenta przez rękojmię za wady fizyczne towarów, „Państwo i Prawo” 1978, nr 10, s. 18-32.
  28. Żecki Z., W sprawie wykazu wyrobów objętych gwarancją producenta (uwagi de lege ferenda ), „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 1976, nr 4, s. 93-97.
  29. Żuławska C., Cena a jakość sprzedanego towaru, „Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie” 1984, nr 199.
  30. Żuławska C., Glosa do orzeczenia GKA z 3.04.1971 r., OSPiKA 1972, poz. 119.
  31. Żuławska C., Glosa do orzeczenia SN z 17 czerwca 1985 r., I CR 149/85, „Nowe Prawo” 1986, nr 4-5.
  32. Żuławska C., Gwarancja jakości. Studium prawne, Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Kraków 1973.
  33. Żuławska C., Gwarancja przy sprzedaży, Wydawnictwo Prawnicze, Kraków 1975.
  34. Żuławska C., Istota gwarancji i jej funkcje w obrocie, „Studia Cywilistyczne” 1967, t. IX, s. 105-139.
  35. Żuławska C., Obrót z udziałem konsumenta. Ochrona prawna, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo, Wrocław 1987.