Make a Submission
No. 2 (188) (2011)
Artykuły

Plagiat jako immanentna granica wolności twórczości artystycznej

[“Plagiarism as an immanent limit of artistic freedom“ presents the main problems of copyrights relation to the contemporary arts]

  • Mateusz Maria Bieczyński

Published 2011-06-30

Keywords

  • plagiarism,
  • copyright,
  • public domain,
  • artistic freedom,
  • fair use

Copyright (c) 2011 ILS PAS

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

How to Cite

Plagiat jako immanentna granica wolności twórczości artystycznej: [“Plagiarism as an immanent limit of artistic freedom“ presents the main problems of copyrights relation to the contemporary arts]. (2011). Studia Prawnicze The Legal Studies, 2 (188), 7-58. https://doi.org/10.37232/sp.2011.2.1

Abstract

The beginning of this publication gives a brief explanation of the problem of appropriating the works of others and legal implication connected with it. This part seeks to explain the importance of the tendency in the contemporary visual arts to copy and appropriate the result of someone’s else creativity, first and foremost famous and easily recognisable works. As a rule the person, who created a specific work, owns the copyright of it. The creator is often called the author of the work. As practice shows this situation is often not that simple, especially in case with the appropriation. The second part of this article characterises the legal institution of plagiarism and the conditions of the copyrights’ protection. This chapter gives an answer of what the plagiarism is. Plagiarism is regulated by the art. 115 of the polish copyright law. The main part of the publication provides basic information about copyrights and related rights in the context of this regulation. This part answers the following questions: (1.) which special rules of plagiarism are relevant in case with folk art?, (2.) what is the relation between plagiarism and several forms of legal use such as quotation, inspired work and derrivated work? This part deals in particular with the challenges concerning the protection of copyrighted works in contemporary art. Here the answer to the question ‘what are the reasons of work’s similarities?’ is given. The next section is dedicated to show how the authors can find and use works in the public domain as well as what the public domain is. Copyright laws try to find a balance between the rights they give to authors and the right of the public to access and use these works. The creators also benefit from having an access and a possibility to use the works of previous authors, which inspire them and help them learn techniques, which can be used to develop new works. The public domain and copyright limitations provide this balance between the rights of authors and the rights of the public. It is important that different authors to create new works often use the works in the public domain. When an original work is translated, adapted or changed in any other form, the new work is called a derivative work. Derivative works are also protected by copyrights, even if the original works from which they were derived are in the public domain. The person who created the derivative work is its author and owns its copyright. If someone wishes to use (reproduce, translate, adapt, etc.) a derivative work, which is protected by copyrights, must obtain permission from the author. One of the important question of this section is: what happens in case with an anonymous work of art? One should take into consideration, that in some cases authors wish to remain anonymous or use a pseudonym in order to hide their true identity from the public. In these cases, the author still owns the copyright to his works. The final part of the publication explains three common types of copyright infringement and how they can be avoided. Infringement takes place when a copyrighted work is used (reproduced, translated, adapted, exhibited or performed in public, distributed, broadcasted, or communicated to the public) without the permission of the right holders or under a limitation to copyright. The main copyrights infringement is plagiarism, which means the act of copying a work, wholly or partially, and then pretending to be its original author. In conclusion some additional information is given, which includes the most important questions about the use of copyrights in the practice.

References

  1. Amegatcher A.O., Protection of folklore by Copyright – a contradiction in terms, “Copyright Bulletin” 2002, nr 2, s. 33–41.
  2. Analiza stanu współczesnej twórczości ludowej w Polsce, opracowanie Biura Zarządu Głównego Stowarzyszenia Twórców Ludowych na zlecenie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 2007 r., http://www.zgstl.kei.pl/dopobrania/analiza.pdf [dostęp: 10.01.2009 r.].
  3. Backer B. von, Parodiefreiheit und Güterabwägung. Das "Gies–Adler"–Urteil des BGH, „Gewerblicher Rechtsschutz und Urheberrecht” 2004, nr 2, s. 104–109.
  4. Barta J., Czajkowska–Dąbrowska M., Ćwiąkalski Z., Markiewicz R., Traple E., Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 2005.
  5. Barta J., Markiewicz R., Prawo autorskie, Wolters Kluwer, Warszawa 2008.
  6. Barta J., Markiewicz R., Przedmiot prawa autorskiego [w:] Z. Radwański, J. Barta (red.), Prawo autorskie, Warszawa 2007, C.H. Beck, s. 40–41.
  7. Barta J., Plagiat muzyczny, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej” 1978, nr 17, s. 41–70.
  8. Benjamin W., Twórca jako wytwórca, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1975.
  9. Bidziński Z., Serda J., Ochrona praw autorskich w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej” 1978, nr 3, s. 9–40.
  10. Burszta J., Folklor [w:] Z. Staszczak (red.), Słownik etnologiczny, terminy ogólne, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1987.
  11. Czekalski S., Awangarda i mit racjonalizacji. Fotomontaż polski okresu dwudziestolecia międzywojennego, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2000.
  12. Eco U., Interpretacja i nadinterpretacja, Znak, Kraków 1996.
  13. Fenzel C., Still Life with ‘Spark’ and ‘Sweat’. The Copyrightability of Contemporary Art in the United States and United Kingdom, „Arizona Journal of International and Comparative Law” 2007, nr 2, s. 541–584, http://www.law.arizona.edu/Journals/AJICL/AJICL2007/contents_v24n2.cfm [dostęp: 2011 r.].
  14. Flisak D., Utwór multimedialny w prawie autorskim, Znak, Warszawa 2008.
  15. Flisek A., Prawo autorskie i prasowe, Białystok 2007.
  16. Folklor [w:] M. Bańko (red.), Wielki słownik wyrazów obcych PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
  17. Górski J., O plagiatach i plagiatorach, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej” 1974, nr 1, s. 295–307.
  18. Grzybczyk K., Zagadnienie idei w prawie autorskim, „Państwo i Prawo” 1997, nr 4, s. 26–37.
  19. Gupta A., „I’ll be your mirror” – contemporary art and the role of style in copyright infringement analysis, „University of Dayton Law Rewiev” 2005, nr 31, s. 54–62.
  20. Hołda J., Found footage film. Wybrane zagadnienia prawne, „Monitor Prawniczy” 2007, nr 4, s. 221–224, http://www.monitorprawniczy.pl/index.php?cid=25&id=1857&mod=m_artykuly [dostęp: 2011 r.].
  21. Jasińska K., Ochrona idei – zagadnienia wybrane, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej” 2006, nr 93, s. 9–28.
  22. Jędrzejewska A., Odpowiedzialność za naruszenie autorskich praw majątkowych i osobistych przez popełnienie plagiatu, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej” 1987, nr 2, s. 109–136.
  23. Kalkies C., Kunstzitate in Malerei und Fotografie, Carl Heymanns Verl., Köln 2007.
  24. Kolczyński J., Co wolno, czego nie wolno. Gdy wykładowcy w szkołach wyższych korzystają z materiałów chronionych przez prawo autorskie, „Rzeczpospolita” 2002, nr 268, s. C4.
  25. Kopff A., Autorskie prawa zależne w świetle teorii o warstwowej budowie utworu, „Studia Cywilistyczne” 1978, nr 29, s. 135–175.
  26. Kopff A., Dzieło sztuk plastycznych i jego twórca w świetle przepisów prawa autorskiego, Nakład Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1961.
  27. Kopff A., Granice swobodnego użytkowania dzieł chronionych prawem autorskim, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Prawnicze” 1961, nr 8, s. 35–56.
  28. Krüger T., Die Freiheit des Zitats im Multimedia–Zeitalter, Rhombos-Verlag, Berlin 2004.
  29. Kuruk P., African customary law and the protection of folklore, „Copyright Bulletin” 2002, nr 2.
  30. Lange D., Reimaging the public domain, „Law and Contemporary Problems” 2003, nr 1–2, s. 463–483.
  31. Michalak A., Dozwolony użytek utworu audiowizualnego w reklamie, „Monitor Prawniczy” 2003, nr 2, s. 71–77, http://www.monitorprawniczy.pl/index.php?cid=20&id=1130&mod=m_artykuly [dostęp: 2011 r.].
  32. Morant M.O., Das Zitat aus urheberrechtlicher Sicht. Eine rechtsvergleichende Studie unter Berücksichtigung der schweizerischen, deutschen und amerikanischen Rechtsordnung, Rhombos-Verlag, Basel 2006.
  33. Mozgawa M., Radoniewicz R., Przepisy karne w prawie autorskim. Zagadnienia teorii i praktyki, „Prokuratura i Prawo” 1997, nr 7–8, s. 7–27.
  34. Niżankowska A.M., Prawo do integralności utworu, Wolters Kluwer, Kraków 2007.
  35. Obwieszczenie Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 12 lutego 1996 r. w sprawie publikacji załączników do Porozumienia ustanawiającego Światową Organizację Handlu (WTO), Dz.U. 1996 r. Nr 32, poz. 143.
  36. Plagiat [w:] M. Bańko (red.), Wielki słownik wyrazów obcych PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, s. 981.
  37. Porębski M., Dzieje sztuki w zarysie. Wiek XIX i XX, Arkady, Warszawa 1988.
  38. Poźniak–Niedzielska M., Problemy ochrony folkloru w prawie autorskim, „Państwo i Prawo” 1970, nr 8–9, s. 325–333.
  39. Preussner–Zamorska J., Prawo do autorstwa wynalazku, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej” 1974, nr 1, s. 5–142.
  40. Przyborowska–Klimczak A., Międzynarodowa ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturalnego, „Problemy współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego” 2005, nr 3, s. 5–21.
  41. Richardson T., Stangos N., Kierunki i tendencje sztuki nowoczesnej, Wydaw-a Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1980.
  42. Rimmer M., Daubism. Copyright Law and Artistic Works, „Murdoch University Journal of Law” 2002, nr 4, http://www.murdoch.edu.au/elaw/issues/v9n4/rimmer94_text.html [dostęp: 2011 r.].
  43. Rimmer M., Four Stories about Copyright Law and Appropriation Art, „Media and Arts Law Review” 1998, nr 4, s. 180–193.
  44. Serda J., Adaptacja dzieła literackiego a naruszenie autorskich dóbr osobistych jego twórcy, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej” 1974, nr 1, s. 351–361.
  45. Seydel T., Die Zitierfreiheit als Urheberrechtsschranke, Heymann, München 2002.
  46. Spence M., Intellectual property and the problem of parody, „Law Quaterly Review” 1998, nr 114, s. 594–620.
  47. Stanisławska–Kloc S., Utwory „osierocone”, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej” 2007, nr 100, s. 453–476.
  48. Sulima R., Folklor [w:] Wielka encyklopedia PWN, Warszawa 2001–2006.
  49. Szaciński M., Naruszenie autorskich dóbr osobistych w postaci plagiatu, niedozwolonych zapożyczeń oraz zniekształceń utworu, „Palestra” 1981, nr 6, s. 27–34.
  50. Szacińskiego M., Treść i ochrona praw autorskich, „Nowe Prawo” 1977, nr 4, s. 471–483.
  51. Szewc A., Plagiat, „Monitor Prawniczy” 1996, nr 2, s. 43–46.
  52. Sztuka ludowa [w:] K. Czubalska–Sulkiewicz (red.), Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, s. 233.
  53. Targosz T., Domena publiczna w prawie autorskim, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej” 2007, nr 100, s. 531–554.
  54. Traktat Światowej Organizacji Własności Intelektualnej o Prawie Autorskim, sporządzony w Genewie dnia 20 grudnia 1996 r., Dz.U. 2005 r. Nr 3, poz. 12.
  55. Traple E., Dzieło zależne jako przedmiot prawa autorskiego, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1973.
  56. Turowski A., Budowniczowie świata, Universitas, Kraków 2000.
  57. Tylec G., Glosa do wyroku SN z 23.11.2004 r. I CK 232/04. [Dot. zmiany utworu plastycznego, problematyki prawnej cytatu], „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2006, nr 5, poz. 54 c.
  58. Ustawa z 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, Dz.U. 2005 r. Nr 17, poz. 141.
  59. Wachowska A., Prezentacje multimedialne a prawo, „Rzeczpospolita” 2008, nr 215, s. C7.
  60. Walther I.F., Art of the 20th Century, Taschen, Köln 2005.
  61. Wojciechowska A., Granice swobody interpretacji w twórczości zależnej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej” 1984, nr 36, s. 43–55.
  62. Wojnicka A., Ochrona autorskich dóbr osobistych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1997.
  63. Wojnicka E., Autorskie prawa osobiste [w:] Z. Radwański, J. Barta (red.), Prawo autorskie, C.H. Beck, Warszawa 2007.
  64. Wojnicka E., Autorskie prawa zależne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1990.
  65. Wolf U., Spötter vor Gericht. Eine vergleichende Studie zur Behandlung von Satire und Karikatur im Recht der Bundesrepublik, Frankreichs, Englands und der USA, Peter Lang, Frankfurt 1996.
  66. Wyrok naczelnego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 12 lutego 1999 r., I SA/LU 29/98, LEX, nr 36605.
  67. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 7 listopada 2007 r., I ACa 800/07.
  68. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 1980 r., II CR 9/80.
  69. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 1979 r., I CR 393/78.
  70. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 1983 r., I CR 92/83.
  71. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 2004 r., I CK 232/04, „Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna” 2005, nr 11, poz. 195.
  72. Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 19 grudnia 2006 roku, XXII GWzt 2/05.
  73. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 14 października 2004 r., II SA/Wr 1833/02.