Prześlij tekst
Nr 4 (200) (2014)
Artykuły

Wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku jako forma realizacji prawa do sądu

[Request for the reasons for judgment as a form of the right to a court]

  • Marta Kulikowska
Marta Kulikowska
Naczelny Sąd Administracyjny, Biuro Orzecznictwa

Opublikowane 2014-12-31

Słowa kluczowe

  • uzasadnienie wyroku,
  • prawo do sądu,
  • reasons for judgment,
  • right to a court

Prawa autorskie (c) 2014 ILS PAS

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować

Wniosek o sporządzenie uzasadnienia wyroku jako forma realizacji prawa do sądu: [Request for the reasons for judgment as a form of the right to a court]. (2014). Studia Prawnicze The Legal Studies, 4 (200), 159-172. https://doi.org/10.37232/sp.2014.4.10

Abstrakt

Trybunał Konstytucyjny wskazywał wielokrotnie, że na treść prawa do sądu określonego w art. 45 ust. 1 Konstytucji składają się: prawo dostępu do sądu, tj. prawo uruchomienia procedury przed sądem; prawo do odpowiedniego ukształtowania procedury sądowej, zgodnie z wymogami sprawiedliwości i jawności; prawo do wyroku sądowego oraz prawo do odpowiedniego ukształtowania ustroju i pozycji organów rozpoznających sprawy. Na prawo do odpowiedniego ukształtowania procedury sądowej składa się m.in. prawo strony do ujawniania w sposób czytelny motywów rozstrzygnięcia (prawo do uzasadnienia). Trybunał Konstytucyjny w swoim orzecznictwie kilkakrotnie wypowiadał się na temat roli i funkcji uzasadnienia orzeczenia sądowego, jako elementu prawa jednostki do rzetelnej procedury. W postanowieniu z 11 kwietnia 2005 r., sygn. SK 48/04 oraz wyrokach z 16 stycznia 2006 r., sygn. SK 30/054 i z 20 października 2010 r., P 37/095 Trybunał wyraził pogląd, że uzasadnianie orzeczeń sądowych jest decydującym komponentem prawa do rzetelnego sądu jako konstytucyjnie chronionego prawa jednostki.

 

The paper analyses the right to a court in the context of the right to reasons for judgment. In the proceedings before the administrative courts in cases, in which the complaint has been dismissed, reasons for judgment shall be given at the request of a party filed within seven days from the day of pronouncement of the judgment or delivery of a transcript of its operative part of the judgment.

Reasons for the judgment of the court of first instance is necessary to appeal against this judgment. However, the courts often refuse to prepare it. The courts state that the request for reasons has not been submitted in time-limit prescribed by law. The parties often fail to meet the time-limit, because of misunderstanding of court’s instructions. Those instructions are given on the standard form, together with the information about the date of the hearing. The standard form is not clear and do not precisely show the correct way of party’s behavior.

The paper postulate that it could be remedied by establishment of clear rules of conduct.

Bibliografia

  1. Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzona w Rzymie w dniu 4 listopada 1950 r. (Dz. U. z 1993 r., Nr 61, poz. 284, ze zm.).
  2. Lizisowa M. T., Performatywne wypowiedzi prawne w aspekcie lingwistyki teks-tu, [w:] Prawo i język, red. A. Mróz, A. Niewiadomski, M. Pawelec, Warszawa 2009.
  3. Nęcki Z., Komunikacja międzyludzka, Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków 1996.
  4. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 stycznia 2012 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Dz. U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.
  5. Postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia z 9 kwietnia 2013 r. I OZ 209/13.
  6. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 października 2012 r. II GZ 365/12.
  7. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 grudnia 2012 r., I FZ 240/12.
  8. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1 marca 2005 r., II GZ 9/05.
  9. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 grudnia 2012 r., II OZ 1095/12.
  10. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 maja 2005 r., I GSK 776/05.
  11. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 stycznia 2008 r., II GZ 218/07.
  12. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 kwietnia 2013 r. I OZ 231/13.
  13. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 czerwca 2008 r. sygn. I FZ 240/08.
  14. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 kwietnia 2014 r., II FSK 269/12.
  15. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 maja 2008 r. sygn. I FZ 154/08.
  16. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 maja 2011 r. II FZ 210/11.
  17. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 maja 2014 r., I GZ 122/14.
  18. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 czerwca 2011 r., II OZ 535/11.
  19. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 października 2012 r., II GZ 373/12.
  20. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 grudnia 2012 r., II OZ 1047/12.
  21. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 lutego 2014 r. I OZ 60/14.
  22. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 marca 2014 r., II GZ 83/14.
  23. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 grudnia 2012 r. I FZ 240/12.
  24. Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 lipca 2004 r., GZ 25/04, ONSA WSA 2005, nr 1, poz. 12.
  25. Postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 kwietnia 2005 r., sygn. SK 48/04.
  26. Postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 8 stycznia 2014 r., VI SA/Wa 1315/13.
  27. Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, art. 141 § 2 p.p.s.a.
  28. Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnym- Pouczenie o sposobie wniesienia środka odwoławczego, art. 140 § 2 p.p.s.a.
  29. Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 2 października 2014 r. w sprawie Hansen przeciwko Norwegii, Skarga nr 15319/09.
  30. Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 27 września 2001 r. w sprawie Hirvisaari przeciwko Finlandii, skarga nr 49684/99.
  31. Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 7 października 2014 r. w sprawie Ďurdovič i Trančiková przeciwko Słowacji. Skarga nr 16639/11.
  32. Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 9 września 2014 r. w sprawie Gajtani przeciwko Szwajcarii, Skarga nr 43730/07.
  33. Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia z 9 grudnia 1994 r. w sprawie Hiro Balani przeciwko Hiszpanii, skarga nr 18064/91.
  34. Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia z 9 grudnia 1994 r. w sprawie Ruiz Torija przeciwko Hiszpanii, skarga nr 18390/91.
  35. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 lipca 2000r. sygn. akt SK. 12/99.
  36. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 marca 2002 r., sygn. P 9/01, OTK ZU nr 2/A/2002, poz. 14.
  37. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 stycznia 2006 r., sygn. SK 30/05, OTK ZU nr 1/A/2006, poz. 2.
  38. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 marca 2010 r., sygn. K 8/08, OTK ZU nr 3/A/2010, poz.23.
  39. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 maja 2008 r., P 18/07, OTK ZU nr 4/A/2008, poz. 61.
  40. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 października 2010 r., P 37/09.
  41. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 lutego 2003 r., sygn. K 28/02, OTK ZU nr 2/A/2003, poz. 13.
  42. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 października 2007 r., SK 7/06, OTK ZU nr 9/A/2007, poz. 108.
  43. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 października 2009 r., sygn. Kp 3/09, OTK ZU nr 9/A/2009, poz. 138.
  44. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 marca 2011 r., sygn. K 23/09, OTK ZU nr 2/A/2011, poz. 8.
  45. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 listopada 2010 r., sygn. K 19/06, OTK ZU nr 9/A/2010, poz. 96.
  46. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia z 12 marca 2002 r., sygn. P 9/01 (OTK ZU nr 2/A/2002, poz. 14).
  47. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia z 16 stycznia 2006 r., sygn. SK 30/05.