Polska w podręcznikach o Unii Europejskiej – rozważania o testowaniu unijnych ram traktatowych

Abstrakt

Artykuł ma formę eseju, którego celem jest przedstawienie ogólnej charakterystyki wybranych, z natury rzeczy, tendencji i wydarzeń, które związane są z podejmowanymi działaniami (lub zaniechaniami) przez Polskę w czasie 20-letniego członkostwa w Unii Europejskiej, a zapisanych w podręcznikach dotyczących Unii i jej prawa. Polska wpierw uwieczniona została jako przykład państwa z wysoką świadomością natury integracji, które aktywnie włączyło się w ten proces i które, choć z potknięciami, wykonywało zobowiązania traktatowe. Jednak znacznie częściej Polska pojawia się w podręcznikach w kontekście wydarzeń precedensowych w historii integracji, występując jako torująca procesy systemowego łamania praworządności, a w efekcie pierwszego państwa, wobec którego otwarta została miękka procedura w sprawie kontroli i ochrony praworządności (2016) oraz uruchomiona po raz pierwszy w historii UE (2017), procedura z artykułu 7 ust. 1 TUE. Tytułowe wejście do podręczników jest rozumiane jako różnego rodzaju działania, zaniechania i wydarzenia, związane z funkcjonowaniem Polski w strukturach integracyjnych w latach 2004 – 2024, które spowodowały zmiany w rozumieniu określonych instytucji i procedur traktatowych poprzez ich doprecyzowanie lub zupełnie nowe zdefiniowanie.

[The article takes the form of an essay. Its aim is to present a general characteristic of selected, naturally, trends and events related to actions (or omissions) undertaken by Poland during its 20-year membership in the European Union, and recorded in textbooks on the Union and its law. Poland was first immortalized as an example of a country with a high awareness of the nature of integration, which actively participated in this process and which, although with some mistakes, fulfilled its treaty obligations. However, Poland appears much more often in the title textbooks in the context of precedent-setting events in the history of integration, acting as a pioneer of the processes of systemic violation of the rule of law, the first country against which a soft procedure was opened for the control and protection of the rule of law (January 2016) and the procedure of the mechanism of Article 7 paragraph 1 of the TEU, launched for the first time in the history of the EU in December 2017. The titular entry into the textbooks is understood as various types of actions, omissions and events related to Poland’s functioning in the integration structures in the years 2004–2024, and which caused changes in the understanding of specific institutions and treaty procedures, the development of new ones or a clarification or a completely new definition of general principles, procedures, mechanisms or practices.]