Zagadnienia kooperacji organów terenowych na przykładzie aglomeracji warszawskiej

Abstrakt

Miasto w nowoczesnym państwie, zwłaszcza duże miasto, wykracza daleko poza swoje granice administracyjne i ma silny wpływ na rozwój i kształt miejscowości bezpośrednio z nim sąsiadujących.
Powiązania miasta z otaczającymi go miejscowościami są pod wieloma względami na tyle wielopłaszczyznowe i ścisłe, że takie aglomeracje miejskie stanowią jeden spójny organizm społeczno-gospodarczy, wymagający stworzenia ujednoliconej koncepcji rozwoju aglomeracji i zapewnienia jednolitości we wdrażaniu tej koncepcji.
Spójność koncepcji rozwoju aglomeracji miejskiej można zapewnić przede wszystkim poprzez odpowiednie planowanie przestrzenne. Koncepcje te powinny być częścią składową regionalnych planów rozwoju przestrzennego, a następnie zostać doprecyzowane w planach lokalnych. Terenowe organy przedstawicielskie powinny uczestniczyć w dużym stopniu w opracowywaniu tych koncepcji i ich późniejszym zatwierdzaniu.
Jednolitość we wdrażaniu tych koncepcji można osiągnąć na wiele sposobów.
W kontekście socjalistycznego systemu państwowego wydaje się jednak, że najlepszym rozwiązaniem jest stworzenie odpowiednich form współpracy pomiędzy organami terenowymi. Stworzenie takich form współpracy otworzy terenowym organom możliwości realizacji wspólnych celów i zadań.
W naszym obecnym prawodawstwie nie ma ogólnego rozwiązania kwestii współpracy między organami terenowymi.
Tylko nieliczne ustawy zawierają regulacje określające formy współpracy między organami terenowymi. Wśród nich na uwagę zasługują: ustawa z dnia 17 marca 1958 r. w sprawie funduszu gromadzkiego (wspólnotowego), która przewidywała współpracę gromadzkich rad narodowych w zakresie wykorzystania funduszu gromadzkiego na wspólne cele; dekret z dnia 26 października 1958 r. w sprawie przedsiębiorstw państwowych, który zezwalał różnym organom terenowym na tworzenie wspólnych przedsiębiorstw; ustawa z dnia 25 stycznia 1958 r. w sprawie rad narodowych, która zezwalała niektórym radom narodowym na tworzenie wspólnych wydziałów; ustawa z dnia 14 lipca 1961 r. w sprawie dysponowania gruntami w miastach i osiedlach, która określała zasady współpracy między terenowymi organami administracji w zarządzaniu działkami państwowymi położonymi poza granicami miast.
Przewidziane w wyżej wymienionych przepisach formy współpracy między organami terenowymi są niewystarczające w stosunku do potrzeb wynikających z konieczności jednolitego zarządzania rozwojem aglomeracji miejskich. Krok naprzód w tym względzie poczyniły Rada Narodowa m. st. Warszawy i Wojewódzka Rada Narodowa w Warszawie. W jednej z uchwał ogólnych określają one podstawowe założenia stałej współpracy w zakresie planowania przestrzennego i wdrożenia planów rozwoju przestrzennego.
Zdaniem autora, organy terenowe powinny niestrudzenie pracować w poszukiwaniu takich form współpracy, które pozwoliłyby im na rozwiązywanie wspólnych problemów i wykonywanie wspólnych zadań. Podstawą współpracy organów terenowych powinny być dobrowolne porozumienia między tymi organami (w przypadkach, gdy ustawodawstwo nie przewidują określonych form współpracy). Aby jednak wzmocnić rolę i skuteczność takich porozumień o współpracy, powinny one przyjąć formę instytucjonalną.

A city in a modern state, especially a large city, goes far beyond its administrative

boundaries in terms of its functions and leaves a deep imprint on the development and formation of areas adjacent to it.

The city relationship with the surrounding areas is so multifaceted and close in many ways that these urban agglomerations constitute entire social and economic system requiring the creation of a single concept for the agglomeration development and ensuring uniformity in the implementation of this concept.

The unity of concepts for the development of an urban agglomeration can be ensured, first of all, by proper spatial planning. These concepts should form part of the regional spatial development plans and then be more precisely formulated in local plans. The local representative bodies should significantly participate in the development of these concepts and in their subsequent approval.

Uniformity in the implementation of these concepts can be achieved in a varietyof ways.

However, it seems that the best solution in the context of the socialist state system is to create appropriate forms of the local government cooperation. The formation of such cooperation will open up an opportunity for local authorities to implement common plans and tasks.

Our current laws do not contain any general solution to the issue of the local government cooperation.

Only a few laws contain provisions specifying the forms of the local government cooperation. Special attention is drawn to the following laws: the Law on the Community (Communal) Fund dated 17 March 1958, which provides for the interaction of the community people’s councils concerning the use of the Community fund for common purposes; Decree on State Enterprises dated 26 October 1958, which grants the right to establish common enterprises by various local authorities; the Law on People’s Councils dated 25 January 1958, which allows some people’s councils to create general departments; the Law on Disposal of Land Plots in Cities and Towns dated 14 July 1961, which establishes the principles for the interaction of local administrations in the management of state plots located outside cities.

The forms of the local government cooperation provided for by the above laws are insufficient in relation to the needs arising from the need for a unified management of the development of urban agglomerations. In this respect, a certain step forward has been made by the Capital People’s Council and the Warsaw Voivodship People’s Council. One of the general decrees contains the main provisions for permanent cooperation in the matter of spatial planning and the implementation of spatial development plans.

According to the author, the local authorities should constantly work to find such forms of cooperation that would allow them to solve common problems and perform common tasks. The local government cooperation is based on the voluntary agreements of these authorities (in those cases where the provisions of the law do not provide for certain forms of cooperation). However, they must be institutionalized by law to strengthen the role and effectiveness of such cooperation agreements.