Abstract
Formułowanie wypowiedzi o skuteczności bądź nieskuteczności rea1nego działania przepisów dozwalających wymaga wzięcia pod uwagę nie tylko tego, czy same postanowienia tych przepisów są skuteczne czy nieskuteczne, ale i tego, jak przedstawia się relacja zachowań adresatów do owych postanowień oraz do założonego celu. Jest jednak tak, że przepisy dozwalające wykazują znaczny stopień zróżnicowania. Dla przykładu: już samo ustalanie wspomnianej zgodności lub niezgodności zachowań adresatów z postanowieniami przepisu dozwalającego wymaga wprowadzenia pewnego zróżnicowania, nie można bowiem zachować się niezgodnie z przepisem, który dozwala zarówno na czynienie, jak i na nieczynienie, można zaś zachować się niezgodnie z przepisem, który w pewnym zakresie dozwala adresatom na dokonywanie wyboru między wyraźnie ustalonymi przez przepis sposobami zachowania, ale nie dopuszcza żadnej innej możliwości zachowania poza tymi, które sam wskazuje. Różnice zakresu dozwolenia rodzą określone konsekwencje. Zapewne nie będzie mylne przypuszczenie, że niektóre ustalenia na temat realnej skuteczności działania przepisów dozwalających będą odnosiły się do całej ich klasy, niektóre zaś tylko do pewnych ich rodzajów. Są to już jednak problemy, które wymagają odrębnej, szczegółowej analizy.
