Prześlij tekst
Nr 1-2 (87-88) (1986)
Artykuły

Przygotowywanie rządowego projektu ustawy

[Preparation of a governmental draft act]

  • Andrzej Szmyt

Opublikowane 1986-04-30

Słowa kluczowe

  • rząd,
  • legislacja,
  • projekt ustawy,
  • government,
  • legislation,
  • bill draft
    • ...Więcej
    Less
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować

Przygotowywanie rządowego projektu ustawy: [Preparation of a governmental draft act]. (1986). Studia Prawnicze The Legal Studies, 1-2 (87-88), 51-110. https://doi.org/10.37232/sp.1986.1-2.3

Abstrakt

Przygotowywaniu rządowego projektu ustawy nie poświęcono do­tąd szerszych analiz. Wiąże się to tak z tradycyjnym rozważaniem prac ustawodawczych na etapie parlamentarnym, jak i rzadszą możliwością badań obejmujących wcześniejsze prace. Przedmiotem tego studium uczyniono przedparlamentarną fazę powstawania ustawy z 27 września 1973 r. o zaopatrzeniu emerytalnym twórców i ich rodzin (ustawa o ZET). Wybór tej ustawy nie był przypadkowy. Proces jej powstawa­nia miał wiele etapów i faz, był długotrwały i kontrowersyjny, angażo­wał szeroko organy państwowe i środowiska społeczne. Regulowano tę sferę spraw po raz pierwszy, nie była to więc tylko nowelizacja. Mery­torycznie akt miał dużą wagę i zawartość treści normatywnych. Wielo­wątkowość prac stanowiła dobrą podstawę analiz.

Problematykę ujęto więc w formie studium jednego przypadku. Poz­woliło to skupić się na wyraźnie wyodrębnionym przedmiocie badania, tak tylko szerokim, by możliwe było jego dokładne zbadanie. Możliwa była więc analiza uszczegółowiająca - dążąca do skonstruowania obrazu przedmiotu badań, jak też analiza uogólniająca - pozwalająca wery­fikować dotychczasowe ustalenia teorii oraz formułować wnioski ogól­niejsze. Podstawą źródłową są materiały empiryczne z prac nad ustawą, obejmujące wielotomowe akta, głównie w Ministerstwie Kultury i Sztu­ki (MKS), Ministerstwie Pracy, Plac i Spraw Socjalnych (MPPiSS), Urzę­dzie Rady Drlinistrów (URM), a także archiwum Kancelarii Sejmu oraz innych organów państwowych i organizacji społecznych. Z niektórymi  uczestnikami prac autor rozmawiał osobiście. Odrębną grupą były akty prawne, regulujące tworzenie prawa - różnej rangi, od różnych organów, często nie publikowane. W tym zakresie należało ustalić dopiero stan prawny i dokonać od podstaw jego analizy.

Studium dotyczy właściwości projektodawczej, modelu prac - tak faz szczegółowych, jak i kompleksów działań (wewnątrzresortowe opra­cowywanie projektu, międzyresortowe uzgodnienia), akceptacji projek­tu. Aspekty legislacyjne prac powiązano z ich treściowym substratem, dopiero bowiem uwypuklenie kwestii merytorycznych, a odgrywających istotną rolę w toku prac, oddaje należycie ich sens.

Bibliografia

  1. Bafia J., Zasady tworzenia prawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1980.
  2. Bałaban A., Konstytucja, ustawa i uchwala jako formy działalności prawotwórczej Sejmu PRL, UMCS, Lublin 1978.
  3. Biernat S., Działania wspólne w administracji państwowej, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1979.
  4. Borkowski J., Kompetencja ogólna i szczegółowa w prawie administracyjnym, „Studia Prawnicze” 1971, nr 31.
  5. Ciemniewski J., Niektóre zagadnienia struktur rządu PRL, „Państwo i Prawo” 1981, nr 8, s. 42-57.
  6. Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 15 września 1944 r. o zakresie działania i organizacji Resortu Kultury i Sztuki, Dz.U. 1944 Nr 5, poz. 25.
  7. Filipek J., Znaczenie określeń „w porozumieniu”, „w uzgodnieniu”, „za zgodą” i im podobnych w systemie prawnym zarządzania gospodarką narodową, „Krakowskie Studia Prawnicze” 1973, R. VI.
  8. Gajowniczek A., Pacho J., Technika legislacyjna, Warszawa 1976.
  9. Gebert S., Siarkiewicz K., Proces powstawania prawa i drogi jego doskonalenia [w:] A.
  10. Łopatka, A. Bałaban (red.), Prawotwórstwo socjalistyczne, Warszawa 1979.
  11. Gebethner S., Ustrój polityczny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1976.
  12. Góralczyk W., Piątek S., Urząd Rady Ministrów w systemie administracji państwowej, „Państwo i Prawo” 1982, nr 5-6, s. 48-58.
  13. Grzybowski M., Rząd w państwie socjalistycznym, Książka i Wiedza, Warszawa 1980.
  14. Grzybowski S., Kopff A., Projekt ustawy o ochronie artystów wykonawców, „Studia Cywilistyczne” 1970, t. XVI, s. 209-243.
  15. Gwiżdż A., Z zagadnień organizacji procesu legislacyjnego, „Państwo i Prawo” 1975 nr 12, s. 72-82.
  16. Gwiżdż A., Z zagadnień procedury ustawodawczej. O trybie uchwalania ustawy przez Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, „Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny” 1962, R. XXIV, z. 1, s. 31-34.
  17. Jabłońska-Bonca J., Problem udziału organizacji społecznych w prawotwórstwie na tle polskiego systemu prawnego, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Gdańskiego. Prawo” 1981, nr 9, s. 51-66
  18. Kornberger-Sokołowska E., O potrzebie prawno-proceduralnych unormowań koordynacji gospodarczej, „Studia Prawnicze” 1976 nr 3, s. 63-95.
  19. Kraczkowski R., Aparat legislacyjny rządu w II Rzeczypospolitej, „Państwo i Prawo” 1982, nr 7.
  20. Kudej M., Pojęcie woli państwowej w ustroju socjalistycznym, UŚ, Katowice 1981.
  21. Kustra S., Racjonalny ustawodawca. Analiza teoretycznoprawna, Wydaw. UMK, Toruń 1980.
  22. Mazur J., Problem roli Sejmu w procesie ustawodawczym, „Studia Prawnicze” 1979, nr 1, s. 49-72.
  23. Muszalski W., Porozumienie czy uzgodnienie?, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 1967, nr 6.
  24. Nowak L., Czynności konwencjonalne w prawie, „Studia Prawnicze” 1972, nr 33, s. 73-99.
  25. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z dnia 8 grudnia 1980 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu regulaminu Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, M.P. 1980 Nr 29, poz. 164.
  26. Ochendowski E., Centralne organy administracji [w:] J. Jendrośka (red.), System prawa administracyjnego, t. II, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 1977.
  27. Orzechowski R., Formy współdziałania przy wydawaniu aktów normatywnych i decyzji, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 1967, nr 6.
  28. Orzechowski R., Jak powstaje ustawa, „Rada Narodowa-Gospodarka-Administracja” 1978, nr 1.
  29. Podgórecki A., Założenia polityki prawa. Metodologia pracy legislacyjnej i kodyfikacyjnej, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1957.
  30. Rozmaryn S., O rozszerzeniu uprawnień ministrów w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, „Państwo i Prawo” 1956 nr 3.
  31. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 lutego 1961 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Kultury i Sztuki, Dz.U. 1961 Nr 10, poz. 56.
  32. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 1960 r. w sprawie szczegółowego zakresu i trybu działania Komitetu Pracy i Płac oraz zakresu współpracy Komitetu z innymi organami administracji państwowej, Dz.U. 1960 Nr 23, poz. 133.
  33. Rybicki M., Pozycja ustrojowa rządu w systemie politycznym PRL w latach 1970-1980, „Państwo i Prawo” 1982, nr 10, s. 39-51.
  34. Siarkiewicz K., Planowanie działalności prawotwórczej w PRL, „Państwo i Prawo” 1978, nr 7, s. 20-33.
  35. Siarkiewicz K., Planowanie działalności prawotwórczej w PRL, „Państwo i Prawo” 1978 nr 7, s. 20-33.
  36. Stembrowicz J., Struktura, organizacja i tryb funkcjonowania rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Centralny Ośrodek Metodyczny Studiów Nauk Politycznych, Warszawa 1974.
  37. Styczyński W., Jak powstają akty normatywne Rady Ministrów, „Rada Narodowa-Gospodarka-Administracja” 1978, nr 5.
  38. Szmyt A., Starania o ustawy. Studium jednego przypadku, „Studia Prawnicze” 1979, nr 1, s. 99-116.
  39. Tyczka M., System stanowienia przepisów prawnych dla gospodarki uspołecznionej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1975.
  40. Uchwała nr 113 Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 1969 r. w sprawie trybu działania Rady Ministrów i Prezydium Rządu, M.P. 1969 Nr 30, poz. 223.
  41. Uchwała nr 39 Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 1983 r. w sprawie regulaminu prac Rady Ministrów i Prezydium Rządu oraz trybu opracowywania, uzgadniania i ogłaszania normatywnych aktów prawnych, M.P. 1983 Nr 27, poz. 152.
  42. Ustawa z dnia 13 kwietnia 1960 r. o utworzeniu Komitetu Pracy i Płac oraz o zmianach właściwości w dziedzinie ubezpieczeń społecznych, rent, zaopatrzeń i opieki społecznej, Dz.U. 1960 Nr 20, poz. 119.
  43. Ustawa z dnia 16 lutego 1961 r. o zakresie działania Ministra Kultury i Sztuki, Dz.U. 1961 Nr 10, poz. 53.
  44. Ustawa z dnia 27 września 1973 r. o zaopatrzeniu emerytalnym twórców i ich rodzin, Dz.U. 1973 Nr 38, poz. 225.
  45. Ustawa z dnia 29 marca 1972 r. o utworzeniu urzędu Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych, Dz.U. 1972 Nr 11, poz. 80.
  46. Wasilewski A., Zjawisko konsultacji we współczesnej administracji polskiej, Państwowe Wydaw. Naukowe, Warszawa 1982.
  47. Wiatr J., Marksistowska teoria rozwoju społecznego, Książka i Wiedza, Warszawa 1973.
  48. Wronkowska S., Problemy racjonalnego tworzenia prawa, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań 1982.
  49. Wróblewski J., Model racjonalnego tworzenia prawa, „Państwo i Prawo” 1973 nr 11, s. 3-17.
  50. Zakrzewski W., Sejm PRT , jako najwyższy przedstawicielski organ władzy państwowej [w:] A. Burda (red.), Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydaw. Polskiej Akademii Nauk, Wrocław 1975.
  51. Zakrzewski W., Zakres przedmiotowy i formy działalności prawotwórczej, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1979.
  52. Zawadzki S., Problemy i perspektywy planowania działalności prawotwórczej w państwach socjalistycznych, „Państwo i Prawo” 1978, nr 7, s. 3-19.
  53. Ziembiński Z., Metodologiczne zagadnienia prawoznawstwa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1974.