Prześlij tekst
Nr 3 (173) (2007)
Artykuły

Zaskarżalność decyzji wydawanych w postępowaniu w przedmiocie europejskiego nakazu aresztowania

[Possibility of lodging complaint against decisions on the European Arrest Warrant]

PDF
  • Sławomir Steinborn

Opublikowane 2007-04-29

Słowa kluczowe

  • zaskarżenie,
  • decyzja,
  • komparatystyka prawnicza,
  • europejski nakaz aresztowania,
  • appeal,
  • decision,
  • comparative law,
  • European Arrest Warrant (EAW)
    • ...Więcej
    Less
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować

Zaskarżalność decyzji wydawanych w postępowaniu w przedmiocie europejskiego nakazu aresztowania: [Possibility of lodging complaint against decisions on the European Arrest Warrant]. (2007). Studia Prawnicze The Legal Studies, 3 (173), 129-153. https://doi.org/10.37232/sp.2007.3.5

Abstrakt

Wprowadzenie z dniem 1 maja 2004 r. do polskiego kodeksu postępowania karnego przepisów o wydawaniu i wykonywaniu europejskiego nakazu aresztowania (e.n.a.) otworzyło nowy rozdział we wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych między Polską a innymi państwami europejskimi. Wstępne dane statystyczne wskazują niezbicie, że e.n.a. wykorzystywany jest zdecydowanie częściej niż ekstradycja, którą na terytorium Unii Europejskiej zasadniczo zastąpił, co daje uzasadnione podstawy do przyjęcia tezy o dużym praktycznym znaczeniu tej instytucji. Z drugiej jednak strony, jak to w przypadku każdego novum, zwłaszcza początki obowiązywania i stosowania przepisów regulujących e.n.a. obfitują w problemy interpretacyjne, z którymi boryka się nie tylko doktryna prawa, ale które najczęściej dotykają również organy stosujące prawo i w konsekwencji mogą prowadzić do rozbieżności w praktyce. Przykładem takiej sytuacji jest niewątpliwie kwestia dopuszczalności zażalenia na postanowienie o wydaniu e.n.a., która zwłaszcza wśród praktyków budziła szereg wątpliwości w pierwszych miesiącach stosowania przepisów o e.n.a., a ostatecznie została rozstrzygnięta przez Sąd Najwyższy. Problem ten jest jednak tylko wycinkiem całego zespołu zagadnień dotyczących zaskarżalności orzeczeń wydawanych w postępowaniu dotyczącym e.n.a., która to problematyka ma istotne znaczenie zarówno na płaszczyźnie teoretycznej, jak i praktycznej. Chodzi tu bowiem o znalezienie niezbędnego kompromisu pomiędzy dążeniem do zagwarantowania praw jednostki w tym postępowaniu, co wyraża się w prawie stron do walki o korzystne dla siebie rozstrzygnięcie, m.in. przy wykorzystaniu środków zaskarżenia, a potrzebą sprawnego przeprowadzenia postępowania, która w przypadku e.n.a. ma szczególne znaczenie, przede wszystkim z punktu widzenia efektywności tego instrumentu prawnego.

 

The study focuses on problem of lodging complaint against decisions on the European Arrest Warrant (EAW). The Council Framework Decision of 13 June 2002 on the European arrest warrant and the surrender procedures between Member States (2002/584/JHA) does not contain any direct references to this ąuestion. The first part of the study includes analysis of the regulations adopted by the Member States of the EU. Lack of express regulation in the framework decisions on the EAW means solely that the European legislator left the ąuestion of the possibility of lodging a complaint to be regulated under national law. This should be perceived as the main cause for a substantial divergence among Solutions adopted in the Member States. This analysis enables to distinguish four types of Solutions in the Member States-from fuli challengeability of surrender decision to the complete exclusion of complaint. The second part aims to look for common standard relating to the possibility of lodging a complaint against the decision on issuing and execution of the EAW arising from intemational law acts as the Convention for the Protection of Humań Rights and Fundamental Freedoms and the Intemational Pact on Civil and Political Rights. Also the provisions of Polish Constitution are analysed. The third part of the paper includes analysis of polish codę of criminal proceedings concerning the ąuestion of the possibility of lodging a complaint against decisions on issuing of the EAW and the fourth part concerning decisions on execution of the EAW. The last part focuses on possibility of lodging a cassation to the Supreme Court against decisions on executing the EAW.

PDF

Bibliografia

  1. Ang L., [w:] R. Blekxtoon, W. van Ballegooij (red.), Handbook on the European Arrest Warrant, Cambridge University Press, The Hague 2005.
  2. Boratyńska K.T., Górski A., Sakowicz A., Ważny A., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2007.
  3. Gostyński Z. (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz. T. 3, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 2004.
  4. Decyzja ramowa Rady z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedury wydawania osób między Państwami Członkowskimi (2002/584/JHA), Dz.Urz. WE L 190 z 18 maja 2002 r.
  5. Dudzik B., Europejski nakaz aresztowania - nowa forma współpracy w sprawach karnych w Unii Europejskiej, [w:] L. Leszczyński, E. Skrętowicz, Z. Hołda (red.), W kręgu teorii i praktyki prawa karnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2005.
  6. Górski A., Sakowicz A. (red.), Zwalczanie przestępczości w Unii Europejskiej. Współpraca sądowa i policyjna w sprawach karnych, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2006.
  7. Górski A., Sakowicz A., Europejski nakaz aresztowania. Między skutecznością ścigania a gwarancyjną funkcją praw człowieka, „Przegląd Policyjny” 2002, nr 3-4.
  8. Grajewski J., Przebieg procesu karnego, C.H. Beck, Warszawa 2005.
  9. Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Wydaw, Prawnicze LexisNexis, Kraków 2005.
  10. Grzegorczyk T., Procedowanie w sprawie europejskiego nakazu aresztowania, „Prokuratura i Prawo” 2005, nr 4.
  11. Grzeszczyk W., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2005.
  12. Hofmański P., Konwencja Europejska a prawo karne, T Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa "Dom Organizatora", oruń 1995.
  13. Hofmański P. (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Suplement do tomów I-III, C. H. Beck, Warszawa 2004.
  14. Jimeno-Bulnes M., Spain And The EAW - A View Erom A ‘Key User’, [w:] E. Guild (red.), Constitutional challenges to the European Arrest Warrant, Wolf Legal Publishers, Nijmigen 2006.
  15. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. 1997 Nr 78, poz. 483.
  16. Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., zmieniona następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2, Dz.U. 1993 Nr 61, poz. 284.
  17. Kruszyński P., O niektórych propozycjach rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz ustawy - Kodeks wykroczeń (w redakcji z dnia 19 sierpnia 2003 r.), „Prokuratura i Prawo” 2004, nr 2.
  18. Łukaszewicz A., Europejski nakaz pożyteczny, „Rzeczpospolita” z 2005 r., nr 122.
  19. Michalczuk C., Struktura sądownictwa karnego w Wielkiej Brytanii, „Prokuratura i Prawo” 2005, nr 7-8.
  20. Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych otwarty do podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r., Dz.U. 1977 Nr 38, poz. 167.
  21. Paprzycki L.K., Steinborn S., Grajewski J. (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz. T. 2, "Zakamycze", Kraków 2006.
  22. Perrodet A., [w:] M. Delmas-Marty, J.R. Spencer (red.), European Criminal Procedures, Cambridge University Press, Cambridge 2002.
  23. Postanowienie SN z 22 marca 1996 r., I KKN 11/96, Wokanda 1996, nr 9.
  24. Postanowienie SN z 25 marca 1998 r., II KKN 461/97, „Prokuratura i Prawo” 1998, nr 9, poz. 14.
  25. Postanowienie SN z 6 czerwca 2000 r., II KKN 74/99, „Prokuratura i Prawo” 2002, nr 1, poz. 6.
  26. Protokół Nr 7 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzony dnia 22 listopada 1984 r. w Strasburgu, Dz.U. 2003 Nr 42, poz. 364.
  27. Rogacka-Rzewnicka M., Europejski nakaz aresztowania jako instytucja procesu karnego, [w:] L. Gardocki, M. Królikowski, A. Walczak-Żochowska (red.), Gaudium in litteris est. Księga jubileuszowa ofiarowana Pani Profesor Genowefie Rejman z okazji osiemdziesiątych urodzin, Liber, Warszawa 2005.
  28. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 kwietnia 2004 r. w sprawie wzoru europejskiego nakazu aresztowania, Dz.U. 2004 Nr 73, poz. 664.
  29. Sadzik E., Zgryzek K., Hofmański P. (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz. T. 3, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2007.
  30. Stefańska B.J., Europejski nakaz aresztowania w Hiszpanii, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 2005, nr 3.
  31. Steinborn S., Ograniczenie zaskarżalności wyroku wydanego w I instancji jako środek uproszczenia procesu karnego w świetle prawa do dwuinstancyjnego postępowania (uwagi de lege lata i de lege ferenda), „Gdańskie Studia Prawnicze” 2005, t. XIII.
  32. Uchwała SN z 17 października 1996 r., I KZP 27/96, OSNKW 1997, nr 1-2, poz. 1.
  33. Uchwała z dnia 20 stycznia 2005 r., I KZP 29/04, OSNKW 2005, nr 1, poz. 3.
  34. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego, Dz.U. 1997 Nr 89, poz. 555.
  35. Waltoś S., Proces karny. Zarys systemu, LexisNexis, Warszawa 2005.
  36. Wyrok TK z 16 listopada 1999 r., SK 11/99, OTKZU 1999, nr 7, poz. 158.
  37. Wyrok TK z 18 kwietnia 2005 r., SK 6/05, OTK-A 2005, nr 4, poz. 36.