Prześlij tekst
Nr 2 (176) (2008)
Artykuły

Polskie unormowania dotyczące złotej akcji Skarbu Państwa a prawo wspólnotowe

[Compatibility of polish provisions on the treasury's "golden shares" with EC law]

  • Łukasz Adamczyk,
  • Tymoteusz Barański
Łukasz Adamczyk
Uniwersytet Warszawski, Wydział Prawa Administracji

Opublikowane 2008-04-29

Słowa kluczowe

  • akcje,
  • uprawnienia,
  • prawo Wspólnot Europejskich,
  • komparatystyka prawnicza,
  • Skarb Państwa,
  • stock,
  • European Communities law,
  • comparative law,
  • State Treasury
    • ...Więcej
    Less
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować

Polskie unormowania dotyczące złotej akcji Skarbu Państwa a prawo wspólnotowe: [Compatibility of polish provisions on the treasury’s "golden shares" with EC law]. (2008). Studia Prawnicze The Legal Studies, 2 (176), 41-70. https://doi.org/10.37232/sp.2008.2.3

Abstrakt

Zagadnienie zgodności złotej akcji (golden share), czyli specjalnych uprawnień państwa w spółkach, w których posiada ono część akcji, z prawem wspólnotowym było przedmiotem licznych spraw rozstrzyganych przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości. Wszystkie te sprawy były rezultatem postępowań wszczynanych przez Komisję Europejską przeciwko poszczególnym państwom członkowskim w związku z naruszeniem postanowień Traktatu o utworzeniu Wspólnoty Europejskiej [dalej TWE], w szczególności art. 56 TWE gwarantującego swobodę przepływu kapitału. W kontekście orzecznictwa ETS jako złotą akcję należy określić wszelkie uregulowania prawne podlegające zastosowaniu w odniesieniu do poszczególnych spółek w celu zachowania wpływu władzy publicznej na strukturę udziałową spółki lub jej zarząd na poziomie wyższym od tego, który by wynikał z zastosowania normalnych zasad obowiązującego w danym państwie prawa spółek. Koncepcja złotej akcji narodziła się w latach osiemdziesiątych XX wieku wraz z falą prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Państwa dążyły z jednej strony do zdobycia środków finansowych z prywatyzacji oraz pozyskania inwestora prywatnego gwarantującego wzrost efektywności danego podmiotu, z drugiej zaś strony do zachowania kontroli nad przedsiębiorstwami uznawanymi za strategiczne.

 

The paper deals with the issue of compatibility of "the Act on special rights of the Treasury and the execution of these rights in companies important for public security or public policy" with the freedom of capital movement in the context of ECJ case-law. The first part of the paper analyzes the notion of the freedom of capital movement as well as the notion of a golden share as a restriction of this freedom against the background of the ECJ case-law. The next part covers legal solutions adopted in the Polish act, namely its subjective scope, rights of the Minister of Treasury in companies, in which the golden share exists, the na ture of these rights and the institution of Treasury observers. The final part of the paper examines the compatibility of the "golden shares" model adopted by the Polish legislator with the ECJ case-law. In particular, authors seek to predict what would be the ECJ decision if the European Commission would bring an infringement case against Poland. This analysis includes the following issues: Polish act as a restriction on the freedom of capital movement, the possible justi fications of this restriction and the proportionality of the "golden shares" model adopted by Poland. As their final conclusion authors express the view that the Polish provisions on State Treasury "golden shares" in principle conform with ECJ's guidelines, although some features of the Polish golden share system can be questioned.

Bibliografia

  1. Adolff J., Tum of the tide? The golden share judgments of the European Court of Justice and the liberalization of the European Capital markets, „German Law Journal” 2002, nr 8.
  2. Barnard C., The Substantive Law of the EU. The Four Freedoms, Oxford University Press, Oxford 2004.
  3. Enchelmaier S., Europaeisches Wirtschaftsrecht, Stuttgart 2005.
  4. Enchelmaier S., The awkward selling of a good idea, or: For a traditionalist interpretation of Keck, „The Yearbook of European Law” 2003.
  5. Fleischer H., Case C-367/98, Commission of the European Communities v. Portuguese Republic (Golden shares); C-483/99, Commission of the European Communities v. French Republic (Golden shares); and C-503/99, Commission of the European Communities v. Kingdom of Belgium (Golden shares). Judgments of the Full Court of 4 June 2002, „Common Market Law Review” 2003, nr 40, s. 493-501.
  6. Flynn L., Corning of age. The free movement of Capital case law 1993-2002, „Common Market Law Review” 2002, nr 39.
  7. Kidyba A., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, T. 1, Komentarz do art. 1-300 k.s.h., "Zakamycze", Kraków 2005.
  8. Kidyba A., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, T. 2, Komentarz do art. 301-633 k.s.h., "Zakamycze", Kraków 2005.
  9. Kinke U., European company law and the ECJ: The Courts judgments in the years 2001 to 2004, „European Company and Financial Law Review” 2005, nr 2, s. 304-308.
  10. Mataczyński M., „Złote weto” w prawie polskim na tle ustawy z 3 czerwca 2005 r., „Przegląd Prawa Handlowego” 2005, nr 11, s. 16-23.
  11. Mataczyński M., Swoboda przepływu kapitału a złota akcja Skarbu Państwa, Kraków 2007.
  12. Miąsik D., [w:[] A. Wróbel (red.), Stosowanie prawa Unii Europejskiej przez sądy, Kraków 2005.
  13. Napierała J., [w:] A. Koch, J. Napierała (red.), Prawo handlowe. Spółki handlowe, umowy gospodarcze, Zakamycze, Kraków 2002.
  14. Napierała J., Teoria siedziby a swoboda zakładania przedsiębiorstw w świetle orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Überseering, „Studia Prawnicze” 2003, nr 1, s. 89-105.
  15. Rządowy projekt ustawy o szczególnych uprawnieniach Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w spółkach kapitałowych o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa
  16. publicznego, Druk Sejmowy nr 3635 z dnia 28 grudnia 2004 r.
  17. Sprawozdanie Komisji Skarbu Państwa o rządowym projekcie ustawy o szczególnych uprawnieniach Skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w spółkach kapitałowych o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego, Druk Sejmowy nr 3941 z dnia 21 kwietnia 2005 r.
  18. Szydło M., Swobody rynku wewnętrznego a reguły konkurencji. Między konwergencją a dywergencją, Toruń 2006.
  19. Szyszczak E., Golden shares and market governance, „Legal Issues of Economic Integration” 2002, nr 3.
  20. Wyrok TS z 13 maja 2003 r. w sprawie C-463/00 Komisja przeciwko Hiszpanii.
  21. Wyrok TS z 13 maja 2003 r. w sprawie C-98/01 Komisja przeciwko Wielkiej Brytanii.
  22. Wyrok TS z 14 grudnia 1995 r. w połączonych sprawach C-163/94, C-165/94, C-250/94 Sanz de Lera and others.
  23. Wyrok TS z 14 listopada 1995 r. w sprawie C-484/93 Svensson i Gustavsson, ECR-I 3955, pkt 10.
  24. Wyrok TS z 14 marca 2000 r. w sprawie C-54/99 Eglise de Scientologie, ECR 1-1335, pkt 21-22.
  25. Wyrok TS z 14 października 1999 r. w sprawie C-439/97 Sandoz, ECR 1-7041, pkt 19-20.
  26. Wyrok TS z 16 marca 1999 r. w sprawie C-222/97 Trummer and Mayer.
  27. Wyrok TS z 2 czerwca 2005 r. w sprawie C-174/04 Komisja przeciwko Włochom.
  28. Wyrok TS z 23 października 2007 r. w sprawie C-112/05 Komisja przeciwko Niemcom („Volkswagen”).
  29. Wyrok TS z 24 listopada 1993 r. w połączonych sprawach C-267 oraz C-268/91 Keck i Mithouard, ECR 1-6097.
  30. Wyrok TS z 25 października 2007 r. w sprawie C-240/06 Fortum Project Finance.
  31. Wyrok TS z 26 maja 2005 r. w połączonych sprawach C-283/03 oraz C-284/03 Komisja przeciwko Holandii.
  32. Wyrok TS z 30 listopada 1995 r. w sprawie C-55/95 Gebhard, ECR 1-4165.
  33. Wyrok TS z 4 czerwca 2002 r. w sprawie C-367/98 Komisja przeciwko Portugalii.
  34. Wyrok TS z 4 czerwca 2002 r. w sprawie C-483/99 Komisja przeciwko Francji.
  35. Wyrok TS z 4 czerwca 2002 r. w sprawie C-503/99 Komisja przeciwko Belgii.
  36. Wyrok TS z 6 czerwca 2000 r. w sprawie C-35/98 Verkooijen, ECR 1-4071, pkt 34-35.
  37. Zawidzka A., Swoboda przepływu kapitału i płatności, [w:] J. Barcz (red.), Prawo Unii Europejskiej. Prawo materialne i polityki, Wydawnictwo Prawo i Praktyka Gospodarcza, Warszawa 2005.