Nr 3 (161) (2004)
Artykuły

U źródeł koncepcji demokratycznego państwa prawnego

[At the source of the concept of a democratic state ruled by law]

Opublikowane 2004-04-29

Słowa kluczowe

  • demokracja,
  • państwo prawa,
  • konstytucjonalizm,
  • democration,
  • state of law,
  • constitutionalism
  • ...Więcej
    Less

Jak cytować

U źródeł koncepcji demokratycznego państwa prawnego: [At the source of the concept of a democratic state ruled by law]. (2004). Studia Prawnicze The Legal Studies, 3 (161), 17-33. https://doi.org/10.37232/sp.2004.3.2

Abstrakt

Koncepcja państwa prawnego powstała w XIX wieku na skutek dokonujących się przemian i uwzględnienia praw jednostki. Kolejną przyczyną była potrzeba uregulowania stosunków między jednostką a państwem. Autor artykułu przedstawia czynniki determinującej powstanie idei państwa prawnego. Ponadto opisuje realizację koncepcji państwa prawnego w praktyce ustrojowej państw, przywołując między innymi regulacje prawne zawarte w konstytucjach wybranych państw europejskich w II połowie XX wieku.

Bibliografia

  1. Bosiacki A., Robert von Mohl i początki państwa prawnego [w:] L. Dubel (red.), Idee jako źródło instytucji politycznych i prawnych, Wydaw. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2003.
  2. Czapliński W., Galos A., Korta W., Historia Niemiec, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydaw., Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1981.
  3. Dicey A.V., Lectures introductory to the study of the law of the constitution, Macmillan and Co., London 1885.
  4. Głowacki A. (tłum. i wstęp), Konstytucja Królestwa Holandii, Wydaw. Sejmowe, Warszawa 2003.
  5. Izdebki H., Historia administracji, "Liber", Warszawa 1996.
  6. Izdebki H., Historia myśli politycznej i prawnej, C. H. Beck, Warszawa 2001.
  7. Jarosz Z. (oprac.), Konstytucja V Republiki Francuskiej, "Liber", Warszawa 1997.
  8. Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej uchwalona przez Sejm Ustawodawczy w dniu 22 lipca 1952 r., Dz.U. 1952 Nr 33, poz. 232.
  9. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r., Dz.U. 1997 Nr 78, poz. 483.
  10. Kordela M., Koncepcja „rule of law” w prawie angielskim a wartość formalna prawa [w:] S. Wronkowska (red.), Polskie dyskusje o państwie prawa, Wydaw. Sejmowe, Warszawa 1995.
  11. Kubiak A., Państwo prawne, idea, postulaty, dylematy, „Państwo i Prawo” 1991, nr 7, s. 15-26.
  12. Maciąg Z.A., Kształtowanie zasad państwa demokratycznego, prawnego i socjalnego w Niemczech (do 1949 r.), Temida2, Białystok 1998.
  13. Opałek K., Zakrzewski W., Z zagadnień praworządności, Wydaw. Prawnicze, Warszawa 1958.
  14. Pietrzak M., Model demokratycznego państwa prawnego [w:] S. Zawadzki (red.), Studia konstytucyjne, Warszawa 1990.
  15. Projekt traktatu ustanawiającego konstytucję dla Europy, Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, Luksemburg 2003.
  16. Pułło A. (red.), Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki, Wydaw. Sejmowe, Warszawa 2002.
  17. Sarnecki P. (red.), Najstarsze konstytucje z końca XVIII i I połowy XIX wieku, Wydawnictwo Sejmowe. Kancelaria Sejmu, Warszawa 1997.
  18. Seidler G.L., Przedmarksowska myśl polityczna, Wydaw. Literackie, Kraków 1974.
  19. Skrzydło W. (wstęp i tłum.), Konstytucja Belgii, Wydaw. Sejmowe, Warszawa 1996.
  20. Sokolewicz W., Nowa rola konstytucji w postsocjalistycznych państwach Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej [w:] Ten Years of the Democratic Constitutionalism in Central and Eastern Europe. Materials of the Conference, Lublin 2000.
  21. Ustawa Konstytucyjna z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym, Dz.U. 1992 Nr 84, poz. 426.
  22. Ustawa z dnia 10 lutego 1976 r. o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Dz.U. 1976 Nr 5, poz. 29.
  23. Ustawa z dnia 29 grudnia 1989 r. o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Dz.U. 1989 Nr 75, poz. 444.
  24. Wołpiuk W.J., Konstytucyjna charakterystyka ustroju politycznego państwa a rzeczywisty etap przeobrażeń społecznych w Polsce „Studia Prawnicze” 1989, z. 2-3 (100-101), s. 277-290.
  25. Wyrzykowski M., Zasada demokratycznego państwa prawnego [w:] W. Sokolewicz (red.), Zasady podstawowe polskiej konstytucji, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1998.