Opublikowane
2004-04-29
Słowa kluczowe
- demokracja,
- państwo prawa,
- konstytucjonalizm,
- democration,
- state of law,
- constitutionalism
...Więcej
Less
Abstrakt
Koncepcja państwa prawnego powstała w XIX wieku na skutek dokonujących się przemian i uwzględnienia praw jednostki. Kolejną przyczyną była potrzeba uregulowania stosunków między jednostką a państwem. Autor artykułu przedstawia czynniki determinującej powstanie idei państwa prawnego. Ponadto opisuje realizację koncepcji państwa prawnego w praktyce ustrojowej państw, przywołując między innymi regulacje prawne zawarte w konstytucjach wybranych państw europejskich w II połowie XX wieku.
Bibliografia
- Bosiacki A., Robert von Mohl i początki państwa prawnego [w:] L. Dubel (red.), Idee jako źródło instytucji politycznych i prawnych, Wydaw. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2003.
- Czapliński W., Galos A., Korta W., Historia Niemiec, Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydaw., Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1981.
- Dicey A.V., Lectures introductory to the study of the law of the constitution, Macmillan and Co., London 1885.
- Głowacki A. (tłum. i wstęp), Konstytucja Królestwa Holandii, Wydaw. Sejmowe, Warszawa 2003.
- Izdebki H., Historia administracji, "Liber", Warszawa 1996.
- Izdebki H., Historia myśli politycznej i prawnej, C. H. Beck, Warszawa 2001.
- Jarosz Z. (oprac.), Konstytucja V Republiki Francuskiej, "Liber", Warszawa 1997.
- Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej uchwalona przez Sejm Ustawodawczy w dniu 22 lipca 1952 r., Dz.U. 1952 Nr 33, poz. 232.
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r., Dz.U. 1997 Nr 78, poz. 483.
- Kordela M., Koncepcja „rule of law” w prawie angielskim a wartość formalna prawa [w:] S. Wronkowska (red.), Polskie dyskusje o państwie prawa, Wydaw. Sejmowe, Warszawa 1995.
- Kubiak A., Państwo prawne, idea, postulaty, dylematy, „Państwo i Prawo” 1991, nr 7, s. 15-26.
- Maciąg Z.A., Kształtowanie zasad państwa demokratycznego, prawnego i socjalnego w Niemczech (do 1949 r.), Temida2, Białystok 1998.
- Opałek K., Zakrzewski W., Z zagadnień praworządności, Wydaw. Prawnicze, Warszawa 1958.
- Pietrzak M., Model demokratycznego państwa prawnego [w:] S. Zawadzki (red.), Studia konstytucyjne, Warszawa 1990.
- Projekt traktatu ustanawiającego konstytucję dla Europy, Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, Luksemburg 2003.
- Pułło A. (red.), Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki, Wydaw. Sejmowe, Warszawa 2002.
- Sarnecki P. (red.), Najstarsze konstytucje z końca XVIII i I połowy XIX wieku, Wydawnictwo Sejmowe. Kancelaria Sejmu, Warszawa 1997.
- Seidler G.L., Przedmarksowska myśl polityczna, Wydaw. Literackie, Kraków 1974.
- Skrzydło W. (wstęp i tłum.), Konstytucja Belgii, Wydaw. Sejmowe, Warszawa 1996.
- Sokolewicz W., Nowa rola konstytucji w postsocjalistycznych państwach Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej [w:] Ten Years of the Democratic Constitutionalism in Central and Eastern Europe. Materials of the Conference, Lublin 2000.
- Ustawa Konstytucyjna z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym, Dz.U. 1992 Nr 84, poz. 426.
- Ustawa z dnia 10 lutego 1976 r. o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Dz.U. 1976 Nr 5, poz. 29.
- Ustawa z dnia 29 grudnia 1989 r. o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Dz.U. 1989 Nr 75, poz. 444.
- Wołpiuk W.J., Konstytucyjna charakterystyka ustroju politycznego państwa a rzeczywisty etap przeobrażeń społecznych w Polsce „Studia Prawnicze” 1989, z. 2-3 (100-101), s. 277-290.
- Wyrzykowski M., Zasada demokratycznego państwa prawnego [w:] W. Sokolewicz (red.), Zasady podstawowe polskiej konstytucji, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1998.