Dom składowy jako przedsiębiorca zaufania publicznego

Abstrakt

Popełnienie [czynu przestępnego w postaci prowadzenia domu składowego bez zezwolenia] polega na wykonywaniu czynności zastrzeżonych dla domu składowego, pomimo braku zezwolenia na jego prowadzenie, a zatem przypisaniu sobie w obrocie prawnym któregokolwiek z atrybutów przysługujących wyłącznie domom składowym. Należy chyba uznać, że mieści się tutaj także nieuprawnione posługiwanie się nazwą "dom składowy".

Pomimo tego, że kodeks cywilny daje możliwość zawarcia umowy składu jeszcze przed objęciem władztwa faktycznego nad rzeczą, to dom składowy musi być przygotowany do objęcia władztwa już w chwili zawarcia umowy.

Dokonywanie czynności konserwacyjnych, o którym mowa w art. 855 k.c., ma dwa znaczenia. W pierwszym z nich czynności konserwacyjne przyjdzie traktować jako obowiązek, natomiast wedle drugiego rozumienia sensu słów "czynności konserwacyjne" chodzi jedynie o materialne (fizykalne) oddziaływania na rzecz. Ustawowe sformułowanie "obowiązek dokonywania odpowiednich czynności konserwacyjnych" obejmuje swoją treścią czynności konserwacyjne w drugim rozumieniu (oddziaływania na rzecz), co bynajmniej nie przesądza, iż w każdym przypadku podejmowania takich odpowiednich oddziaływań poruszamy się na gruncie obowiązku. Obowiązek dokonywania odpowiednich czynności konserwacyjnych nie jest zatem samoistną powinnością przedsiębiorcy składowego. Chodzi raczej, w naszym przekonaniu, o konkretyzację obowiązku pieczy, który przybiera w swojej treści postać obowiązku wykonywania pieczy (dokonywania rzeczonych czynności).

Dom składowy jest wystawcą nie tylko nierozdzielonego dowodu składowego. Z tytułu złożenia podpisu w osnowie nierozdzielonego dowodu składowego, dom składowy abstrakcyjnie zobowiązuje się względem następców prawnych oddającego na skład, którzy nabyli prawa do tego papieru wartościowego na podstawie indosu wekslowego. W przypadku rozdzielenia dowodów składowych, treść zobowiązania wobec posiadacza oddzielonego rewersu oraz wobec posiadacza oddzielonego warrantu jest pochodną zobowiązania z nierozdzielonego dowodu składowego. Posiadaczom wymienionych papierów wartościowych służy roszczenie o wykonywanie obowiązku pieczy. Mogą oni także spodziewać się, że dom składowy wyda rzecz wyłącznie osobie uprawnionej, czyli osobie legitymowanej formalnie z obu papierów wartościowych łącznie.

The commission of [the offence of operating a storehouse without a licence] consists in performing the activities reserved for a storehouse without a relevant licence, and thus attributing to oneself, in the course of legal transactions, any of the attributes vested exclusively in storehouses. It should probably be concluded that an unauthorised use of the name 'storehouse' also falls within the scope in question.

Despite the fact that the Civil Code allows one to conclude a storehouse contract even before taking the actual possession of the item, a storehouse must be prepared to take possession already at the time of concluding the contract.

Performing maintenance activities, as referred to in Article 855 of the Civil Code, has two meanings. On the one hand, maintenance activities will be regarded as a duty, while according to the second understanding of the term “maintenance activities”, it is only a matter of material (physical) impact on the item. The statutory wording 'duty to carry out appropriate maintenance activities' includes  maintenance activities in the second sense (impact on the item), which by no means prejudices the fact that in every case of taking such appropriate impacts we are moving on the grounds of duty. The obligation to carry out appropriate maintenance activities is therefore not an obligation per se on the part of the storehouse operator. Rather, in our view, it is a concretisation of the duty of care, which takes the form of a duty to exercise care (to perform the activities in question).

The storehouse is not only the issuer of the undistributed storehouse receipt. By signing the uniform storage receipt, the storehouse abstractly binds itself towards the depositor’s successors in title who have acquired rights to the security by virtue of the bill of exchange endorsement. If the storage receipts are separated, then the content of the obligation to the holder of the separated reverse and to the holder of the separated warrant is derived from the obligation undertaken in the uniform storage receipt. Holders of the said securities have a claim for the exercise of the duty of custody. They can also expect the storehouse to issue the item only to the person entitled, i.e. the person formally entitled from both securities together.