Prześlij tekst
Nr 1 (151) (2002)
Artykuły

Polska droga do państwa prawa. Refleksje o kulturze prawnej

[Poland's Road to the Rule of Law. Reflections on legal culture]

  • Henryk Olszewski

Opublikowane 2002-04-30

Słowa kluczowe

  • państwo prawa,
  • kultura prawna,
  • Polska,
  • state of law,
  • legal culture,
  • Poland
    • ...Więcej
    Less
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować

Polska droga do państwa prawa. Refleksje o kulturze prawnej: [Poland’s Road to the Rule of Law. Reflections on legal culture]. (2002). Studia Prawnicze The Legal Studies, 1 (151), 25-36. https://doi.org/10.37232/sp.2002.1.2

Abstrakt

Autor artykułu przybliża czytelnikom idee państwa prawnego w Polsce oraz wpływ kultury prawnej na nią.  Zostają omówione podstawowe założenia ustrojowe Rzeczypospolitej Polskiej takie jak zasada państwa prawnego, która zawiera w sobie standardy takie jak m. in. demokratyczne formy legitymizacji władzy, zasadę konstytucjonalizmu, podział władzy, niezawisłe sądownictwo, sądownictwo administracyjne czy gwarancje praw i wolności obywatelskich. Ponadto autor przedstawia swoje refleksje nad współczesnym społeczeństwem polskim w kontekście niedostatku kultury prawnej i politycznej u rządzących.

 

The author of the article introduces readers to the idea of the rule of law in Poland and the influence of legal culture on it.  The basic constitutional assumptions of the Republic of Poland are discussed, such as the rule of law, which includes standards such as democratic forms of legitimacy of power, the principle of constitutionalism, the separation of powers, the independent judiciary, administrative judiciary or guarantees of civil rights and freedoms. In addition, the author presents his reflections on the contemporary Polish society in the context of the paucity of legal and political culture of people in power.

Bibliografia

  1. Baszkiewicz J., Powszechna historia ustrojów państwowych, "Arche", Gdańsk 1998.
  2. Chojnowski A., Idee i imponderabilia, „Res Publica Nova” 1997, nr 5.
  3. Czapliński W., Dwa sejmy w roku 1652. Studium z dziejów rozkładu Rzeczypospolitej szlacheckiej w XVII w., Zakład imienia Ossolińskich - Wydawnictwo, Wrocław 1955.
  4. Działocha K., Konstytucja po dwóch latach jej obowiązywania, „Państwo i Prawo” 1999, nr 12, s. 3-20.
  5. Działocha K., Państwo prawne w warunkach zmian zasadniczych systemu prawa RP, „Państwo i Prawo” 1992, nr 1, s. 13-27.
  6. Górnicki L., Prawo cywilne w pracach Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919-1939, Kolonia Limited, Wrocław 2000.
  7. Grzybowski K., Teoria reprezentacji w Polsce epoki Odrodzenia, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1959.
  8. Jabłońska-Bonca J., Prawo w kręgu mitów, Wydaw. Uniw. Gdańskiego, Gdańsk 1995.
  9. Kieniewicz S., Historyk a świadomość narodowa, Warszawa 1982.
  10. Kieniewicz S., Polska kultura polityczna XIX w. [w:] J. Gierowski (red.), Dzieje kultury politycznej w Polsce, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1977.
  11. Komarnicki W., Ustrój państwowy Polski współczesnej. Geneza i system, Wilno 1937.
  12. Kordela M., Zasady państwa prawnego w wystąpieniach Rzecznika Praw Obywatelskich [w:] S. Wronkowska (red.), Polskie dyskusje o państwie prawa, Wydaw. Sejmowe, Warszawa 1995.
  13. Król M., Kryzys polskiej tożsamości, „Res Publica” 1990, nr 10.
  14. Kurczewski P., Rządy prawa, „Res Publica” 1989, nr 3, s. 7-19.
  15. Nowicka-Włodarczyk E. (red.), Neutralność światopoglądowa państwa, Fundacja "Międzynarodowe Centrum Rozwoju Demokracji", Kraków 1998.
  16. Olszewski H., „Konigliche Republik” die Idee der Mischverfassung in Polen wahrend der frühen Neuzeit [w:] R. Kley, S. Mockli (red.), Geisteswissenschaftliche Dimensionen der Politik, P. Haupt, Bern-Stuttgart-Wien 2000.
  17. Olszewski H., Der polnische Reichstag der frühen Neuzeit in komparativer Sicht [w:] M.G. Müller, Osteuropâische Geschichte in vergleichender Sicht, Akademie-Verlag, Berlin 1996.
  18. Olszewski H., Państwo prawa. Doświadczenia przeszłości i wizja ustroju dla Polski, Wydaw. Naukowe USz., Szczecin 1996.
  19. Olszewski H., Sejm Rzeczypospolitej Obojga Narodów [w:] J. Bardach, W. Sudnik (red.), Społeczeństwo obywatelskie i jego reprezentacja, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1995.
  20. Orzechowski S., Rozmowa albo dialog około egzekucji Korony polskiej, 1563.
  21. Pałecki K., O pojęciu kultury prawnej, „Studia Socjologiczne” 1972, z. 2, s. 205-224.
  22. Pietrzak M., Demokratyczne państwo prawne, „Przegląd Humanistyczny” 1989, nr 6.
  23. Pietrzak M., Demokratyczne świeckie państwo prawne, Liber, Warszawa 1999.
  24. Pietrzak M., Odpowiedzialność konstytucyjna w Polsce [w:] M. Pietrzak, Demokratyczne świeckie państwo prawne, Liber, Warszawa 1999.
  25. Pietrzak M., Prezydent w konstytucjach polskich XX wieku [w:] M. Pietrzak, Demokratyczne świeckie państwo prawne, Liber, Warszawa 1999.
  26. Radwański Z., Prawo cywilne PRL, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1996, t. XLVII, z. 1-2, s. 23-31.
  27. Radwański Z., Rola prawników w tworzeniu prawa, „Państwo i Prawo” 1994, nr 3, s. 3-10.
  28. Russocki S., Wokół pojęcia kultury prawnej, „Przegląd Humanistyczny” 1986, nr 11/12.
  29. Russocki S., Wokół pojęć „kultura polityczna” i „kultura prawna”, „Państwo i Prawo” 1981, nr 3, s. 40-49.
  30. Sobański R., Prawo jako wartość, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1999, nr LI, z. 1-2, s. 37-50.
  31. Sokolewicz W., Rzeczpospolita Polska - demokratyczne państwo prawne. Uwagi na tle ustawy z 29 XII 1989 r. o zmianie Konstytucji RP, „Państwo i Prawo” 1990, nr 4, s. 12-29.
  32. Szacki J., Indywidualizm i kolektywizm w polskiej świadomości politycznej, „Przegląd Zachodni” 1997, t. LIII, z. 4., s. 15-22.
  33. Szubert W., Refleksje nie-historyka nad historią prawa, „Państwo i Prawo” 1994, nr 1, s. 4-14.
  34. Szyszkowska M., Europejska filozofia prawa, C. H. Beck, Warszawa 1995.
  35. Tazbir J., Kultura szlachecka w Polsce. Rozkwit - upadek - relikty, Wiedza Powszechna, Poznań 1989.
  36. Tazbir J., Odpowiedzialność przed Rzeczpospolitą, „Res Publica” 1996, nr 11.
  37. Walicki A., Zrozumieć przeszłość, „Zdanie” 1990, nr 2-3.
  38. Winczorek P., Dyskusje konstytucyjne, "Liber", Warszawa 1996.
  39. Wojtyczek K., Konieczność jako legitymizacja działań władzy w demokratycznym państwie prawnym „Państwo i Prawo” 1994, nr 9, s. 39-49.
  40. Wronkowska S. (red.), Polskie dyskusje o państwie prawa, Wydaw. Sejmowe, Warszawa 1995.
  41. Wronkowska S., Czy Rzeczpospolita Polska jest państwem prawnym? [w:] S. Wronkowska (red.), Polskie dyskusje o państwie prawa, Wydaw. Sejmowe, Warszawa 1995.
  42. Wronkowska S., Zarys koncepcji państwa prawnego w polskiej literaturze politycznej i prawnej [w:] S. Wronkowska (red.), Polskie dyskusje o państwie prawa, Wydaw. Sejmowe, Warszawa 1995.
  43. Zakrzewska J., Konstytucyjna zasada państwa prawnego w praktyce Trybunału Konstytucyjnego, „Państwo i Prawo” 1992, nr 7, s. 3-14.
  44. Zakrzewska J., Nowa konstytucja Rzeczypospolitej, „Państwo i Prawo” 1990, nr 4, s. 3-11.
  45. Zieliński A., RPO przed Sejmem, „Państwo i Prawo” 1999, nr 10, s. 3-10.
  46. Zirk-Sadowski M., Prawo a uczestniczenie w kulturze, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1998.