Nr 3 (105) (1990)
Artykuły

W sprawie wykładni określenia "osoba powołana z ustawy do dziedziczenia gospodarstwa rolnego" (art.1065 k.c.)

[On the interpretation of the term “person appointed by law to inherit an agricultural farm” (Article 1065 of the Civil Code)]

Marek Niedośpiał
Uniwersytet Jagielloński

Opublikowane 1990-04-30

Słowa kluczowe

  • dziedziczenie,
  • gospodarstwo rolne,
  • prawo spadkowe,
  • wykładnia prawa,
  • ustawodawstwo,
  • spadek,
  • heirdom,
  • farmstead,
  • inheritance law,
  • statutory interpretation,
  • legislation,
  • inheritance
  • ...Więcej
    Less

Jak cytować

W sprawie wykładni określenia "osoba powołana z ustawy do dziedziczenia gospodarstwa rolnego" (art.1065 k.c.): [On the interpretation of the term “person appointed by law to inherit an agricultural farm” (Article 1065 of the Civil Code)]. (1990). Studia Prawnicze The Legal Studies, 3 (105), 29-44. https://doi.org/10.37232/sp.1990.3.2

Abstrakt

Ta sama osoba może być albo osobą powołaną z ustawy, albo nie powołaną, nie może mieć zaś ona różnej pozycji (osoby powołanej, nie powołanej) w zależności od pewnych dalszych czynników (przesłanek z art. 1059-1062 k.c.).

Osoba powołana z ustawy do dziedziczenia gospodarstwa rolnego, o której mowa w art. 1065 k.c., oznacza osobę należącą do kręgu spadkobierców ustawowych.

Z art. 1065 zd. 1 k.c. należy wyprowadzić przez wnioskowanie (wykładnia logiczna) normę tej treści, że osoba, która jest powołana z ustawy do dziedziczenia gospodarstwa rolnego, może na podstawie testamentu dziedziczyć, jeżeli odpowiada warunkom z art. 1059 i nast. k.c. Ustawa odróżnia "powołanie" od "warunków", nie traktując ich jako przesłanki powołania (elementu składowego powołania).

 

The same person may be appointed by the law or not and may not have two different statuses (of an appointed and unappointed person), depending on some further circumstances (circumstances dictated by Articles 1059-1062 of the Civil Code).

A person appointed by law to inherit an agricultural farm as indicated in Article 1065 of the Civil Code means a person included in the circle of statutory inheritors.

According to Article 1065 sentence 1 of the Civil Code, it should be inferred (logical interpretation) from the norm that a person appointed by law to inherit a farm may inherit according to a will if he or she meets the conditions of Articles 1059 ff. of the Civil Code. The law distinguishes between “appointment” and “conditions”, without treating them as a prerequisite for the appointment (an inherent element of the appointment).

Bibliografia

  1. Breyer S., Nowe przepisy o dziedziczeniu gospodarstw rolnych, „Palestra” 1972, z. 10, s. 6-19.
  2. Drozd E., Dziedziczenie testamentowe gospodarstwa rolnego przez osoby mające kwalifikacje do jego prowadzenia, „Nowe Prawo” 1968, z. 6, s. 939-955.
  3. Dzyr A., Znaczenie zmian kodeksu cywilnego i rozporządzenia wykonawcze z 1964 r. dla obrotu i dziedziczenia nieruchomości rolnych, „Palestra” 1972, z. 12, s. 5-19.
  4. Gniewek E., Dziedziczenie testamentowe gospodarstw rolnych, „Nowe Prawo” 1972, z. 10, s. 1528-1535.
  5. Gwiazdomorski J., Prawo spadkowe, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1972.
  6. Gwiazdomorski J., Ustawowe i testamentowe dziedziczenie gospodarstw rolnych, „Państwo i Prawo” 1966, z. 6, s. 899-915.
  7. Gwiazdomorski J., Zmiany przepisów o dziedziczeniu gospodarstw rolnych, „Państwo i Prawo” 1972, z. 3, s. 29-44.
  8. Kapera J., W sprawie dziedziczenia gospodarstw rolnych, „Państwo i Prawo” 1966, z. 4-5.
  9. Kordasiewicz B., Glosa do uchwały SN z 12.03.1975 r., III CZP 1/75, OSPiKA 1976, z. 5, poz. 91.
  10. Kordasiewicz B., Testamentowe dziedziczenie gospodarstw rolnych, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Warszawa 1978.
  11. Majorowicz J., Glosa do uchwały SN z 28.04.1967 r., III CZP 17/67, „Nowe Prawo” 1968, z. 1.
  12. Majorowicz J., Zmiany w kodeksie cywilnym w zakresie obrotu i dziedziczenia gospodarstw rolnych, „Nowe Prawo” 1972, z. 2, s. 171-187.
  13. Niedośpiał M., Dziedziczenie testamentowe gospodarstw rolnych przez osoby fizyczne, „Palestra” 1983, z. 10, s. 23-31.
  14. Niedośpiał M., Z problematyki dziedziczenia gospodarstw rolnych prawny przesłanek rolnych, „Studia Prawnicze” 1984, z. 3-4, s. 285-308.
  15. Paluszkiewicz E., Glosa do postanowienia SN z 4.09.1974 r., III CRN 167/74, OSPiKA 1976, z. 4, poz. 88.
  16. Paluszkiewicz E., Przemiany w zasadach testamentowego dziedziczenia gospodarstw rolnych, „Palestra” 1977, z. 2, s. 12-21.
  17. Pawlak W., Prawo rolne, Państwowe Wydaw. Naukowe, Warszawa-Poznań 1980.
  18. Piątowski J.S., Prawo spadkowe, Państwowe Wydaw. Naukowe, Warszawa 1979.
  19. Pietrzykowski J., Recenzja pracy J.St. Piątowskiego: Prawo spadkowe - zarys wykładu, „Nowe Prawo” 1974, z. 6.
  20. Postanowienie SN z 15.01.1966 r., III CR 336/65, OSPIKA 1967, z.6, poz. 135.
  21. Postanowienie SN z 16.02.1977 r., III CRN 279/76, OSPiKA 1978, z. 2, poz. 28.
  22. Postanowienie SN z 17.06.1966 r., II CR 263/66, OSNCP 1967, z.4, poz. 70.
  23. Postanowienie SN z 4.09.1974 r., III CRN 167/74, OSNCP 1975, z. 7-8, poz. 115.
  24. Rejman S., Glosa do uchwały SN z 28.04.1967 r., III CZP 17/67, „Nowe Prawo” 1968, z. 1.
  25. Ritterman S., O stosowaniu obostrzonych warunków dziedziczenia gospodarstwa rolnego przy dziedziczeniu testamentowym, „Państwo i Prawo” 1967, z. 1.
  26. Rostkowski J., Gospodarstwo rolne w świetle prawa, Książka i Wiedza, Warszawa 1975.
  27. Spirydowicz E., Ziemia i prawo, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1977.
  28. Stelmachowski A., Selwa J., Prawo rolne. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1970.
  29. Świątkowski H., Dziedziczenie gospodarstw rolnych, „Państwo i Prawo” 1965, z. 7.
  30. Świątkowski H., Prawo rolne, Państwowe Wydaw. Naukowe, Warszawa 1966.
  31. Uchwała SN z 12.03.1975 r., III CZP 1/75, OSNCP 1976, z. 1, poz. 8.
  32. Uchwała SN z 23.03.1970 r., III CZP98/69, OSNCP 1970, z. 12, poz. 215.
  33. Uchwała SN z 27.09.1986 r., III CZP 68/86, OSNCAP 1987, z. 5-6, poz. 72.
  34. Uchwała SN z 28.04.1967 r., III CZP 17/67, OSNCP 1968, z. 2, poz. 15.
  35. Uchwała SN z 29.03.1977 r., III CZP 19/77, OSNCP 1977, z. 9, poz. 162.
  36. Uchwała SN z 3.04.1966 r., III CO 27/65, OSPiKA 1966, z. 4, poz. 88.
  37. Wójcik S., Glosa do postanowienia SN z 4.09.1974 r., III CRN 167/74, „Nowe Prawo” 1976, z. 3, s. 494-501.
  38. Zawartka J., Testamentowe rozrządzanie gospodarstwami rolnymi, „Nowe Prawo” 1971, z. 7-8, s. s. 1087-1100.
  39. Zieliński A., Dziedziczenie gospodarstw rolnych w świetle nowelizacji kodeksu cywilnego z 26 października 1971 r., „Palestra” 1973, z. 4, s. 15-23.