Nr 1 (190) (2012)
Artykuły

Rozważania o „braku zwłoki” jako podstawie uwzględnienia spóźnionego materiału procesowego na gruncie art. 207 § 6 oraz 217 § 2 k.p.c.

Discussion of „lack of delay” as grounds for inclusion of late allegations and evidence pursuant to art. 207 § 6 and 217 § 2 of the Polish Code of Civil Procedure

Opublikowane 2012-03-30

Słowa kluczowe

  • brak zwłoki,
  • materiał procesowy,
  • Kodeks postępowania cywilnego,
  • dowody,
  • spóźniony materiał procesowy,
  • lack of delay,
  • evidence pursuant,
  • Polish Code of Civil Procedure,
  • evidence,
  • late allegations and evidence pursuant
  • ...Więcej
    Less

Jak cytować

Rozważania o „braku zwłoki” jako podstawie uwzględnienia spóźnionego materiału procesowego na gruncie art. 207 § 6 oraz 217 § 2 k.p.c.: Discussion of „lack of delay” as grounds for inclusion of late allegations and evidence pursuant to art. 207 § 6 and 217 § 2 of the Polish Code of Civil Procedure. (2012). Studia Prawnicze The Legal Studies, 1 (190), 123-148. https://doi.org/10.37232/sp.2012.1.5

Abstrakt

Polish Code of Civil Procedure („CCP”) has traditionally, following the Austrian tradition of “social model of litigation”, placed the responsibility for the swift resolution of a civil dispute on a judge. Thus, judicial case management has been the second main doctrine, aside from the doctrine of concentrated proceeding, that has been utilized in ensuring that justice in done without unreasonable delay. Simultaneously, both of these systems adopted the rule, introduce by French Code of civil procedure of 1806, that parties are allowed to make allegations and introduce evidence until the very end of the main hearing (trial). Under Polish law this rule was eliminated only in special proceedings for commercial matters, which will be abolished effective May 3, 2012, where the principle of preclusion (Präklusivprinzip) was introduced over 10 years ago. This rule, and its essential component, the principle of eventuality or contingent cumulation (Eventual maxime), required parties to provide full account of allegations and evidence in their respective pleadings (complain and answer), including those that might only potentially come into play. Failure to comply with this requirement rendered allegation or evidence late, and thus the court was obliged to ignore them, save two limited circumstances. The practical effect of this rule was problematic. Some time ago is was noted that the regular proceedings lacked a general provision that would underline the parties’ responsibility for the effective conduct of litigation and special rules that would stimulate them to make allegations and submit evidence as early as possible. One of the primary purposes of the recent amendments to the CCP was to address these procedural defects. Accordingly, on May 3, 2012 a new art. 6 § 2 CCP comes into force. It stipulates that the parties are obliged to make all statements of fact and present evidence without delay, so that the proceeding can be concluded efficiently and swiftly. This solution is based on German and Austrian procedural ideas (Prozessförderungspflicht). This procedural burden is sanctioned by new art. 207 § 6 CCP. Under this provision court is obliged to ignore (exclude) late allegations and evidence, unless a party shows that their omission from the complaint, answer to complain or further supplementary pleading can be excused due to lack of negligence or the acceptance of late allegations and evidence does not delay the resolution of the case or other extraordinary circumstances justifying their inclusion. Similar rule has been introduced at the main hearing where, however, it is up to the court to decide whether an allegation has been made or evidence presented in a belated manner (art. 217 § 2 CCP). I this article I am focusing on “lack of delay” as an exception to the court’s obligation to exclude late allegations and evidence. I am discussing the scope of the burden to support the orderly, efficient and swift conduct of the litigation by making proper allegations and identifying respective evidence in the pleading. Next, I look into German law to gain a comparative perspective on the new law. Subsequently, I am discussing how a party should make and how, on the other hand, the court should asses a claim of lack of delay in a broader procedural context of judicial case management.

Bibliografia

  1. Asser W.D.H, Uitgebalanceerd eindrapport fundamentele herbezinning Nederlands burgerlijk procesrecht, Den Haag Boom Juridische Uitg., The Hague 2006.
  2. Berutowicz W., Postępowanie cywilne w zarysie, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1974.
  3. Bladowski B., Metodyka pracy sędziego cywilisty, Wolters Kluwer, Warszawa 2009.
  4. Błaszczak Ł. [w:] Ł. Błaszczak, K. Markiewicz, E. Rudkowska-Ząbczyk (red.), Dowody w postępowaniu cywilnym, C.H. Beck, Warszawa 2010.
  5. Broniewicz W., Postępowanie cywilne w zarysie, LexisNexis, Warszawa 2008.
  6. Chase O., Hershkoff H., Civil Litigation in Comparative Context, Thomson West, Minnesota 2007.
  7. Deubner Z., Gedanken zur richterlichen Aufklarungs- und Hinweispflicht [w:] Festschrift für Gerhard Schiedermair zum 70. Geburtstag, Beck, München 1976, s. 79–92.
  8. Domagalski M., Czy łatwiejszy proces będzie również szybszy, Rzeczpospolita, 31.08.2011 r., www.rp.pl [dostęp: 2012 r.].
  9. Góra-Błaszczykowska A., Zasada równości stron w procesie cywilnym, C.H. Beck, Warszawa 2008.
  10. Gottwald P., Defeating delay in German civil procedure [w:] C.H. Van Rhee (red.), The law’s delay Essays on undue delay in civil litigation, Intersentia, Antwerp 2004.
  11. Greger R. [w:] R. Zöller (red.), Zivilprozessordnung mit Gerichtsverfassungsgesetz und den Einführungsgesetzen, mit Internationalem Zivilprozessrecht, EG-Verordnungen, Kostenamerkungen ; Kommentar, Dr. Otto Schmidt Verlag, Köln 2004.
  12. Haas U., The relationship between the judge and the parties under German law [w:] V. Lipp, H.H. Fredriksen (red.), Reforms of civil procedure in Germany and Norway, Mohr Siebeck, Tübingen 2011, s. 87–114.
  13. Hanausek S., Dowód z przesłuchania stron w polskim postępowaniu cywilnym, „Studia Cywilistyczne” 1971, nr 17, s. 87–164.
  14. Harla A.G., Odpowiedź na pozew w projektach Komisji Kodyfikacyjnej II RP i refleksje de lege ferenda [w:] J. Gudowski, K. Weitz (red.), „Aurea praxis, aurea theoria” Księga pamiątkowa ku czci Profesora Tadeusza Erecińskiego. T. 2, LexisNexis, Warszawa 2011, s. 2983–3016.
  15. Jankowski J., Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego. Część I. Postępowanie rozpoznawcze (1), „Monitor Prawniczy” 2012, nr 1, s. 7–14.
  16. Karolczyk B., Dopuszczalność „dowodów uzyskanych z naruszeniem prawa” w postępowaniu cywilnym, „Przegląd Sądowy” 2012, nr 4, s. 88–106.
  17. Karolczyk B., Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego a prekluzja procesowa w postępowaniu zwyczajnym przed sądem pierwszej instancji, „Przegląd Prawa Handlowego” 2012, nr 1, s. 51–58.
  18. Karolczyk B., Odpowiedź na pozew w postępowaniu zwyczajnym - wybrane zagadnienia w świetle nowelizacji KPC, „Monitor Prawniczy” 2012, nr 10, s. 509–517.
  19. Klich-Rump J., Podstawa faktyczna rozstrzygnięcia sądowego w procesie cywilnym, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1977.
  20. Kołakowski K. [w:] K. Piasecki (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2001.
  21. Langbein J.H., The German Advantage in Civil Procedure, „University of Chicago Law Review” 1985, nr 4, s. 823–866.
  22. Leipold D., Oral and written elements within the introductory phase of civil procedure [w:] F. Carpi, M. Cartells (red.), Oral and written proceedings. Efficiency in civil procedure. T. 1, Universitat de València, València 2008.
  23. Markiewicz K., Reforma postępowania cywilnego w świetle projektów Komisji Kodyfikacyjnej, C.H. Beck, Warszawa 2011.
  24. Murray P.L., Stürner R., German Civil Justice, Carolina Academic Press, Durham 2004.
  25. Osowy P., Jeszcze w kwestii ekonomii w procesie cywilnym na przykładzie informacyjnego przesłuchania stron, „Przegląd Sądowy” 2006, nr 11-12, s. 233–239.
  26. Osowy P., Zapobieganie przewlekłości postępowania cywilnego z uwzględnieniem znaczenia zasady koncentracji materiału procesowego (zagadnienia wybrane), „Rejent” 2002, nr 11, s. 137–160.
  27. Pietrzkowski H., Zarys metodyki pracy sędziego w sprawach cywilnych, LexisNexis, Warszawa 2007.
  28. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2010 r., V CZ 10/10, LEX, nr 784218.
  29. Prütting H., Gehrlein M., ZPO. Kommentar, Luchterhand, Köln 2010.
  30. Quoos M.A., Ograniczenia dotyczące powoływania twierdzeń, zarzutów i dowodów na gruncie systemu prekluzji w procesie cywilnym (cz. 2), „Palestra” 2007, nr 1–2, s. 44–51.
  31. Rhee C.H. van, Judicial Case Management and Efficiency in Civil Litigation, Intersentia, Antwerp 2008.
  32. Rhee C.H. van, The law’s delay. An introduction [w:] C.H. van Rhee (red.), The Law’s delay. Essays on Undue Delay in Civil Litigation, Intersentia, Antwerp 2004, s. 1–21.
  33. Rhee C.H. van, The law’s delay. Essays on undue delay in civil litigation, Intersentia, Antwerp 2004.
  34. Rosenberg L., Schwab K.H., Gottwald P., Zivilprozessrecht, C.H. Beck, München 2004.
  35. Rylski P., Działanie sądu z urzędu a podstawa faktyczna wyroku cywilnego, Wolters Kluwer, Warszawa 2009.
  36. Schellhammer K., Die Arbeitsmethode des Zivilrichters, Muller, Heidelberg 2002.
  37. Szczurowski T., Prekluzja twierdzeń, wniosków dowodowych i zarzutów w postępowaniu gospodarczym. Cz. 1, „Monitor Prawniczy” 2009, nr 6, s. 311–315.
  38. Szczurowski T., Prekluzja twierdzeń, wniosków dowodowych i zarzutów w postępowaniu gospodarczym. Cz. 2, „Monitor Prawniczy” 2009, nr 7, s. 376–385.
  39. Sztejnert-Roszak O., Tomaszek A., Nowe obowiązki pełnomocników procesowych po nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego, „Monitor Prawniczy” 2011, nr 22, s. 1191–1196.
  40. Taruffo M., Orality and writing as factors of efficiency in civil litigation [w:] F. Carpi, M. Cartells (red.), Oral and Written Proceedings. Efficiency in Civil Procedure. T. 1, Universitat de València, València 2008.
  41. Tombe-Grootenhuis M. de, The law of evidence in civil proceedings in the Netherlands [w:] J.M. Lebre de Freitas (red.), The law of evidence in the European Union, Kluwer Law International, The Hague 2004, s. 327–348.
  42. Uchwała pełnego składu Sądu Najwyższego z dnia 15 lipca 1974 r., KwPr. 2/74, „Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna” 1974, nr 12, poz. 203.
  43. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 czerwca 2005 r., III CZP 26/05, „Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna” 2006, nr 4, poz. 63.
  44. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2006 r., III CZP 36/06, „Orzecznictwo Sądu Najwyższego” 2006, nr 6, poz. 6.
  45. Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2011 r. Nr 233, poz. 1381.
  46. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, Dz.U. z 1964 r. Nr 43, poz. 296, ze zm.
  47. Verkerk R.R., Fact-finding in civil litigation. A comparative perspective, Intersentia, Antwerp 2010.
  48. Weitz K., Czy nowa kodyfikacja postępowania cywilnego?, „Państwo i Prawo” 2007, nr 3, s. 13–27.
  49. Weitz K., Między systemem dyskrecjonalnej władzy sędziego a systemem prekluzji – ewolucja regulacji prawa polskiego [w:] H. Dolecki, K. Flaga-Gieruszyńska (red.), Ewolucja polskiego postępowania cywilnego wobec przemian politycznych, społecznych i gospodarczych. Materiały konferencyjne (Szczecin-Niechorze, 28–30.9.2007), C.H. Beck, Warszawa 2009, s. 73–97.
  50. Weitz K., System koncentracji materiału procesowego według projektu zmian Kodeksu postępowania cywilnego [w:] K. Markiewicz (red.), Reforma postępowania cywilnego w świetle projektów Komisji Kodyfikacyjnej, C.H. Beck, Warszawa 2011, s. 11–33.
  51. Willmann P., Die Konzentrationsmaxime. Eine Untersuchung heutigen und früheren Rechts, Duncker & Humblot GmbH, Berlin 2004.
  52. Wiśniewski T., Przebieg procesu cywilnego, Wolters Kluwer, Warszawa 2009.
  53. Wyrok Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 1 marca 2007 r., I ACa, 1121/06, LEX, nr 298547.
  54. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 1996 r., II CRN 197/95, LEX, nr 24748.
  55. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2002 r., V CKN 745/00, LEX, nr 53163.
  56. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2001 r., II UKN 269/00, LEX, nr 551028.
  57. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2006 r., IV CSK 299/06, LEX, nr 233051.
  58. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2010 r., III CSK 119/09, LEX, nr 852564.
  59. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2000 r., III CKN 17/00, niepubl.
  60. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2007 r., II CSK 293/07, niepubl.
  61. Zieliński A., Komentarz do art. 152 k.p.c., [w:] A. Zieliński (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, LexisNexis, Warszawa 2009.
  62. Zieliński A., Nowelizacja sprzeczna z Konstytucją, „Monitor Prawniczy” 2011, nr 12, s. 657–658.
  63. Zieliński A., Opinia na temat projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Druk Sejmowy nr 4332, Sejm RP VI Kadencji, http://orka.sejm.gov.pl/Druki6ka.nsf/wgdruku/4332 [dostęp: 2012 r.].
  64. Żukowski W., Ciężar wspierania postępowania w projekcie ustawy o zmianie ustawy kodeks postępowania cywilnego [w:] K. Markiewicz (red.), Reforma postępowania cywilnego w świetle projektów Komisji Kodyfikacyjnej, C.H. Beck, Warszawa 2011, s. 35–48.