Nr 3-4 (189) (2011)
Artykuły

Funkcja doskonaląca (prakseologiczna) zasad prawnych zawartych w k.p.a. w zakresie wydawania decyzji administracyjnej

[Praxeological function of principles included in the administrative code in the area of administrative decision-making processes]

Opublikowane 2011-12-31

Słowa kluczowe

  • Kodeks postępowania administracyjnego,
  • funkcja prakseologiczna,
  • decyzja administracyjna,
  • Administrative Procedure Code,
  • praxeological function,
  • administrative decisions

Jak cytować

Trojan, W. (2011). Funkcja doskonaląca (prakseologiczna) zasad prawnych zawartych w k.p.a. w zakresie wydawania decyzji administracyjnej: [Praxeological function of principles included in the administrative code in the area of administrative decision-making processes]. Studia Prawnicze / The Legal Studies, (3-4 (189), 225–240. https://doi.org/10.37232/sp.2011.3-4.8

Abstrakt

Zasady ogólne (podstawowe) postępowania administracyjnego zawarte są w rozdziale 2 działu I k.p.a. Nazwy ich zostały określone przez doktrynę. Zalicza się do nich między innymi zasady: 1) legalności, 2) praworządności, 3) prawdy obiektywnej (materialnej), 4) uwzględniania interesu społecznego i słusznego interesu obywateli, 5) budzenia zaufania obywateli do organów administracji publicznej, 6) obowiązku organu udzielania obywatelowi informacji faktycznej i prawnej, 7) czynnego udziału strony w postępowaniu, 8) przekonywania, 9) szybkości postępowania, 10) ugodowego załatwienia sprawy, 11) pisemności (dokument papierowy i elektroniczny), 12) dwuinstancyjności, 13) zaskarżalności decyzji do sądu.

Wszystkie wymienione zasady postępowania administracyjnego w mniejszym lub większym stopniu mają wpływ na procedurę wydawania decyzji administracyjnej w tzw. postępowaniu jurysdykcyjnym (orzekającym). Ponieważ są wspólne dla całości postępowania administracyjnego, stosuje się je w stosunku do wszystkich przepisów kodeksu, we wszystkich stadiach postępowania.

 

Development (praxeological) function of legal provisions included in the Administrative Code in the area of administrative decision-making processes Administrative Code with its legal provisions of administrative proceeding (Articles 6-16) is considered to perform various functions, which have been reported in the published literature, such as efficiency, functionality and capableness in the activities of public administration authorities. Even though many functions of administrative procedures have been abundantly depicted in the published literature so far no author has referred to its developmental and praxeological function in the process of administrative decision making which has been presented in this study. It seems that praxeological and developmental function of the administrative procedures in the process of administrative decision making is crucial for the proper functioning of the public administration bodies i.e. authorities of the first and second administrative level, supervisory authorities and administrative judiciaries. In order to substantiate the developmental and praxeological function I have presented certain indicators (criteria) of two complementary requirements i.e. legitimacy and efficiency which are based on the procedural standards of administrative law and legal doctrine associated with administrative decisionmaking. Efficiency, as one of the requirements mentioned above, is described in my study by several indicators such as time (swiftness), resourcefulness (activeness) and method (form) of communication in the recognition process. Another aspect of the efficiency requirement is the economical aspect which has been described as productivity and thriftiness in the administrative processes. The third and most important criterion of efficient administration has been linked with the legitimacy and validity of the process and the way of its interpreting has been explained in my work. In the final stage of my study I have explained two roles the developmental function plays within the scope of administrative decision making i.e. its preventive role which is aimed at eliminating potential causes of undesired events that might occur in the administration process as well as its corrective role which allows the administrator to eliminate the symptoms of the actions which have occurred in the fulfilment of administrative duties. In the summary section of my study I have emphasised that the developmental function of the legal provisions of the administrative code can be a useful tool in the improvement of the quality of services provided by public administration authorities for the citizens of its country by making administrative decisions.

Bibliografia

  1. Adamiak B. [w:] B. Adamiak, J. Borkowski (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2011.
  2. Adamiak B. [w:] R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), Prawo procesowe administracyjne, C.H. Beck, Warszawa 2010.
  3. Adamiak B., Borkowski J., Polskie postępowanie administracyjne, Wydawnictwo Prawnicze PWN, Warszawa 1996.
  4. Bagińska E. [w:] R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), Odpowiedzialność odszkodowawcza w administracji, C.H. Beck, Warszawa 2010, s. 332–348.
  5. Bełdowski J., Metelska-Szaniawska K., Po co przyszłemu prawnikowi ekonomia? O podstawowych pojęciach i koncepcjach ekonomicznej analizy prawa, „Edukacja Prawnicza” 2010, nr 10, s. 13–17.
  6. Biernat S., Wydawanie decyzji administracyjnych a prawo wspólnotowe [w:] Procedura administracyjna wobec wyzwań współczesności. Profesorowi zwyczajnemu dr. hab. Januszowi Borkowskiemu przyjaciele i uczniowie, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2004, s. 39–46.
  7. Borkowski J. [w:] R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), Prawo procesowe administracyjne, C.H. Beck, Warszawa 2010.
  8. Dawidowicz W., Zarys procesu administracyjnego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1989.
  9. Graczyk B., Postępowanie administracyjne, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1953.
  10. Hauser R. [w:] B. Gruszczyński, M. Niezgódka-Medek, R. Hauser, A. Kabat, S. Babiarz, B. Dauter (red.), Ordynacja podatkowa. Komentarz, LexisNexis, Warszawa 2011.
  11. Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej (2007/C 303/01), Dz.U. z 14.12.2007 r., C 303.
  12. Kmieciak Z., Glosa do wyroku NSA z dnia 18 stycznia 1988 r., III SA 964/87, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 1990, nr 5–6, poz. 251.
  13. Kmieciak Z., Ogólne zasady prawa i postępowania administracyjnego, Wydawnictwo Prawnicze PWN, Warszawa 2000.
  14. Kotarbiński T., Prakseologia [w:] Słownik języka polskiego PWN. T. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1978.
  15. Kotarbiński T., Traktat o dobrej robocie, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1955.
  16. Łazowski A., Ochrona praw jednostki w prawie wspólnot europejskich, Kraków 2002.
  17. Marzysz C. [w:] G. Łaszyca, C. Martysz, A. Matan (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Zakamycze, Kraków 2005.
  18. Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 października 2000 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego, Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.
  19. Orzechowski R., Nowelizacja kodeksu postępowania administracyjnego. Założenia i zakres, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1985.
  20. Przybysz P., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2009.
  21. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw, druk sejmowy nr 2110, http://orka.sejm.gov.pl/proc6.nsf/opisy/2110.htm [dostęp: 2011 r.].
  22. Rząsa G. [w:] M. Wierzbowski, A. Wiktorowska (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2011.
  23. Sibiga G., Informatyzacja administracji publicznej w Polsce, „Edukacja Prawnicza” 2011, nr 3, s. 3–7.
  24. Słownik języka polskiego PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1978.
  25. Świątkiewicz J., Europejski kodeks dobrej administracji. Tekst i komentarz o zastosowaniu kodeksu w warunkach polskich procedur administracyjnych, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa 2005.
  26. Tarno J.P., Sądowa kontrola administracji. Podręcznik akademicki, Wydawnictwo Zrzeszenia Prawników Polskich, Warszawa 2006.
  27. Ustawa z dnia 12 lutego 2010 r. o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2010 r. Nr 40, poz. 230.
  28. Ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, Dz.U. z 2005 r. Nr 64, poz. 565.
  29. Ustawa z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną, Dz.U. z 2002 r. Nr 144, poz. 1204 ze zm.
  30. Ustawa z dnia 20 stycznia 2011 r. o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa, Dz.U. z 2011 r. Nr 34 poz. 173.
  31. Ustawa z dnia 3 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Dz.U. z 2011 r. Nr 6, poz. 18.
  32. Wiktorowska A., Kierunki zmian w teorii prawnych form działania administracji [w:] J. Zimmerman (red.), Koncepcja systemu prawa administracyjnego, Zjazd Katedr Prawa Administracyjnego i Postępowania Administracyjnego, Zakopane 24–27 września 2006 r., Wolters Kluwer, Warszawa 2007, s. 359–384.
  33. Wróbel A. [w:] K. Chorąży, W. Taras, A. Wróbel (red.), Postępowanie administracyjne, egzekucyjne i sądowoadministracyjne, Zakamycze, Kraków 2005.
  34. Wyrok Trybunału z dnia 15 września 1998 r. Edilizia Industriale Siderurgica Srl (Edis) przeciwko Ministero delle Finanze, sprawa nr C-231/96, „Zbiór Orzeczeń” 1998, s. 4979–4996, https://curia.europa.eu/juris/showPdf.jsf?text=&docid=44055&pageIndex=0&doclang=EN&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=4540630 [dostęp: 6.08.2021 r.].
  35. Wyrzykowski M., Sądownictwo administracyjne w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, Warszawa 1983.
  36. Zimmermann M., Z rozważań nad postępowaniem jurysdykcyjnym i pojęciem strony w Kodeksie postępowania administracyjnego [w:] J. Jodłowski, J. Fiema, W. Berutowicz, W. Siedlecki, E. Wengerek (red.), Księga pamiątkowa ku czci K. Stefki, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Wrocław 1967, s. 431–446.