Prześlij tekst
Nr 3 (215) (2018)
Artykuły

Freedom of Contract against the Constitutional Non-discrimination Principle

PDF (Angielski)
  • Andrzej Bierć
Andrzej Bierć
Institute of Law Studies of PAS

Opublikowane 2018-09-28

Słowa kluczowe

  • constitutionalisation of private law,
  • equal treatment principle,
  • constitutional prohibition of discrimination,
  • human dignity,
  • freedom of contract principle,
  • natural personal characteristics,
  • goods or services offered in public,
  • remedies for the protection of personal goods (proprietary and non-proprietary)
    • ...Więcej
    Less
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować

Freedom of Contract against the Constitutional Non-discrimination Principle. (2018). Studia Prawnicze The Legal Studies, 3 (215), 37-60. https://doi.org/10.37232/sp.2018.3.2

Abstrakt

The purpose of the theoretical considerations contained in this article is to attempt to define the ways to eliminate conflicts between the constitutional non-discrimination principle, as a reflection of the equal treatment principle, and the freedom of contract principle, as a reflection of the constitutionally protected party autonomy principle, which is a foundation of private law. On the background of the horizontal effect (radiation) of constitutional fundamental rights on individual rights, a question arises about which criteria shall decide in practice about the resolution of conflicts between the aforementioned principles within diversified trading, including mass consumer trading. In particular, a very important issue in the context of European standards, including European model law, is the question about the legal remedies (of a property [pecuniary] and non-property [nominal] nature) which may serve to eliminate the consequences of infringement of non-discrimination rights in the process of contracting. There is also the question of how far in scope the traditional civil law remedies serving the protection of personal rights – apart from instruments established by non-discrimination regulations – may find application in this field if vivid manifestations of non-discrimination violate human dignity, which is the foundation of the protection of personal rights.

PDF (Angielski)

Bibliografia

  1. Bajorek-Ziaja H., Skarga do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz skarga do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, Warszawa 2006.
  2. Banaszak B., Koncepcje horyzontalnego działania (obowiązywania) podstawowych praw jednostki w orzecznictwie sądowym RFN [in:] Sądy i trybunały wobec problemu horyzontalnego działania praw jednostki, ed. M. Florczak-Wątor, Kraków 2015.
  3. Barczak A., Skarga konstytucyjna w sprawach cywilnych i administracyjnych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Part 1, ‘Transformacje Prawa Prywatnego’
  4. , No. 3.
  5. Barczak A., Skarga konstytucyjna w sprawach cywilnych i administracyjnych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Part 2, ‚Transformacje Prawa Prywatnego’
  6. , No. 4.
  7. Bator A., Kozak A., Wykładnia prawa w zgodzie z Konstytucją [in:] Polska kultura prawna a proces integracji europejskiej, ed. S. Wronkowska-Jaśkiewicz, Kraków 2005.
  8. Bierć A., Prawo umów wobec konstytucyjnego zakazu dyskryminacji [in:] Wyzwania współczesnego prawa. Księga jubileuszowa Sędziego T. Szymanka, eds. B. Bajor, P. Saganek, Warszawa 2018.
  9. Bierć A., Zarys prawa prywatnego. Część ogólna, Warszawa 2015.
  10. Borecki P., Zakaz dyskryminacji ze względu na wyznanie lub światopogląd, ‘Studia Prawnicze’ 2015, No. 4.
  11. Ciapała J., Horyzontalny wymiar praw konstytucyjnych na podstawie wybranego orzecznictwa w sprawach gospodarczych [in:] Sądy i trybunały wobec problemu horyzontalnego działania praw jednostki, ed. M. Florczak-Wątor, Kraków 2015.
  12. Ciapała J., Konstytucyjna wolność działalności gospodarczej w Rzeczypospolitej Polski, Szczecin 2009.
  13. Czarny P., TK a wykładnia ustaw w zgodzie z Konstytucją [in:] Polska kultura prawna a proces integracji europejskiej, ed. S. Wronkowska, Warszawa 2005.
  14. Domańska M., Zasada równości (zakaz dyskryminacji) [in:] Stosowanie prawa Unii Europejskiej przez sądy, part 1, ed. A. Wróbel, Warszawa 2010.
  15. Florczak-Wątor M., Horyzontalny wymiar praw konstytucyjnych, Kraków 2014.
  16. Florczak-Wątor M., Rola sądów i trybunałów w kształtowaniu koncepcji horyzontalnego działania praw jednostki [in:] Sądy i trybunały wobec problemu horyzontalnego działania praw jednostki, ed. M. Florczak-Wątor, Kraków 2015.
  17. Grochowski M., Wadliwość umów konsumenckich (w świetle przepisów o nieuczciwych praktykach rynkowych), ‘Państwo i Prawo’ 2009, No. 7.
  18. Gronowska B., Porównywalność sytuacji jednostek jako przesłanka dyskryminacji – uwagi na tle orzecznictwa strasburskiego, ‘Europejski Przegląd Sądowy’ 2013, No. 6.
  19. Grzegorczyk P., Skutki wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w krajowym porządku prawnym, ‘Przegląd Sądowy’ 2006, No. 6.
  20. Gutowski M., Nieważność czynności prawnej, Warszawa 2006.
  21. Habermas J., Faktyczność i obowiązywanie, Warszawa 2005.
  22. Kaliński M., Szkoda na mieniu i jej naprawienie, Warszawa 2011.
  23. Lewaszkiewicz-Petrykowska B., Zasada pełnego odszkodowania (mity i rzeczywistość) [in:] Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa Profesora Maksymiliana
  24. Pazdana, eds. W. Popiołek, L. Ogiegła, M. Szpunar, Kraków 2005.
  25. Limbach J., Promieniowanie Konstytucji na prawo prywatne, ‘Kwartalnik Prawa Prywatnego’1999, No. 3.
  26. Łętowska E., Promieniowanie orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego na poszczególne gałęzie prawa [in:] Księga XX-lecia orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, ed. M. Zubik, Warszawa 2006.
  27. Machnikowski P., Swoboda umów według art. 3531 kc. Konstrukcja prawna, Warszawa 2005.
  28. Maliszewska-Nienartowicz J., Zakaz dyskryminacji ze względu na wiek w świetle rozstrzygnięć TS wydanych w okresie 2010–2013, ‘Europejski Przegląd Sądowy’ 2014, No. 5.
  29. Matys J., Model zadośćuczynienia pieniężnego z tytułu szkody niemajątkowej w kodeksie cywilnym, Warszawa 2010.
  30. Mączyński A., Bezpośrednie stosowanie Konstytucji przez sądy, ‘Państwo i Prawo’ 2000, No. 5.
  31. Mączyński A., Konstytucyjne podstawy ochrony praw konsumentów [in:] Prawa człowieka, społeczeństwo obywatelskie, państwo demokratyczne. Księga jubileuszowa dedykowana prof. P. Sarneckiemu, eds. P. Tuleja, M. Florczak-Wątor, S. Kubas, Warszawa 2010.
  32. Nowicki M.A., Europejska konwencja praw człowieka. Wybór orzecznictwa, Warszawa 1999.
  33. Panowicz-Lipska J., Majątkowa ochrona dóbr osobistych, Warszawa 1975.
  34. Paprocka A., Ochrona przed dyskryminacją ze strony podmiotów prywatnych jako pozytywny obowiązek państwa – uwagi na tle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka [in:] Horyzontalne oddziaływanie Konstytucji Rzeczpospolitej
  35. Polskiej oraz Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, eds. A. Młynarska-Sobaczewska, P. Radziewicz, Warszawa 2015.
  36. Podkowik J., Konstytucyjna zasada równości i zakaz dyskryminacji w prawie cywilnym, ‘Kwartalnik Prawa Prywatnego’ 2016, No. 2.
  37. Podkowik J., Problem horyzontalnego działania praw jednostki w orzecznictwie sądów w sprawach cywilnych [in:] Sądy i trybunały wobec problemu horyzontalnego
  38. działania praw jednostki, ed. M. Florczak-Wątor, Kraków 2015.
  39. Podkowik J., Wolność umów i jej ograniczanie w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2015.
  40. Radwański Z., Jeszcze w sprawie nieważności czynności prawnych, ‘Państwo i Prawo’ 1986, No. 6.
  41. Safjan M., Autonomia woli a zasada równego traktowania [in:] Zaciąganie i wykonywanie zobowiązań, eds. E. Gniewek, K. Górska, P. Machnikowski, Warszawa 2010.
  42. Safjan M., Efekt horyzontalny praw podstawowych w prawie prywatnym: autonomia woli a zasada równego traktowania, ‘Kwartalnik Prawa Prywatnego’ 2009, No. 2.
  43. Safjan M., O różnych metodach oddziaływania praw podstawowych na prawo prywatne, ‘Państwo i Prawo’ 2014, No. 2.
  44. Sawiłow J., Swoboda umów – kompetencja czy prawo podmiotowe? O użyciu pojęcia kompetencji do objaśnienia problematyki swobody umów w nauce prawa cywilnego [in:] Zagadnienia wybrane, ed. B. Gnela, Warszawa 2010.
  45. Skorupa P., Normatywne modele sankcji nieważności bezwzględnej a nieistniejąca czynność prawna, ‘Studia Prawnicze’ 2010, No. 1.
  46. Skwara B., Drittwirkung jako przejaw publicyzacji prawa prywatnego [in:] Państwo i prawo wobec współczesnych wyzwań. Księga jubileuszowa Profesora Jerzego Jaskierni, eds. R.M. Czarny, K. Spryszak, Toruń 2012.
  47. Skwara B., Horyzontalny skutek praw i wolności jednostki w systemie Konstytucji RP [in:] Dylematy praw człowieka, eds. T. Gardocka, J. Sobczak, Toruń 2008.
  48. Skwara B., Publicyzacja prawa prywatnego na tle niemieckiego orzecznictwa konstytucyjnego poświęconego mocy obowiązującej praw człowieka [in:] Ewolucja demokracji przedstawicielskiej w krajach Europy Środkowej i Wschodniej, eds. M. Paździor, B. Szmulik, Lublin 2013.
  49. Skwara B., W obronie bezpośredniego horyzontalnego obowiązywania praw człowieka,
  50. ‘Przegląd Sądowy’ 2017, No. 1.
  51. Sobczyk A., Problem horyzontalnego działania praw jednostki w orzecznictwie sądów pracy [in:] Sądy i trybunały wobec problemu horyzontalnego działania praw jednostki, ed. M. Florczak-Wątor, Kraków 2015.
  52. Sobczyk A., Wolność pracy i władza, Warszawa 2015.
  53. Sozański J., Znaczenie wspólnotowego zakazu dyskryminacji dla Polski, ‘Przegląd Sądowy’ 2004, No. 6.
  54. Stępkowski A., Zasada proporcjonalności w europejskiej kulturze prawnej. Sądowa kontrola władzy dyskrecjonalnej w nowoczesnej Europie, Warszawa 2010.
  55. Strugała R., Prywatnoprawne skutki naruszenia zakazu nierównego traktowania – uwagi de lege lata i de lege ferenda, ‘Europejski Przegląd Sądowy’ 2016, No. 4.
  56. Szydło M., Wolność działalności gospodarczej jako prawo podstawowe, Bydgoszcz–Warszawa 2011.
  57. Taborowski M., Poziom ochrony praw podstawowych wynikający z Karty praw podstawowych UE jako przeszkoda dla przystąpienia UE do Europejskiej konwencji praw człowieka, ‘Europejski Przegląd Sądowy’ 2015, No. 12.
  58. Targosz T., Roszczenia służące ochronie dóbr osobistych [in:] Media a dobra osobiste, eds. J. Barta, M. Markiewicz, Warszawa 2009.
  59. Trzaskowski R., Granice swobody kształtowania treści i celu umów obligacyjnych. Art. 3531 kc, Kraków 2005.
  60. Trzaskowski R., Skutki sprzeczności umów obligacyjnych z prawem. W poszukiwaniu sankcji skutecznych i proporcjonalnych, Warszawa 2013.
  61. Trzaskowski R., Zakaz dyskryminacji w prawie umów [in:] Europeizacja prawa prywatnego, part II, eds. M. Pazdan, W. Popiołek, M. Rott-Pietrzyk, M. Szpunar, Warszawa 2008.
  62. Tuleja P., Białogłowski W. Problem horyzontalnego działania praw jednostki w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego [in:] Sądy i trybunały wobec problemu horyzontalnego działania praw jednostki, ed. M. Florczak-Wątor, Kraków 2015.
  63. Tuleja P., Stosowanie Konstytucji RP w świetle zasady jej nadrzędności (wybrane problemy), Kraków 2003.
  64. Ustawowe ograniczenia swobody umów. Zagadnienia wybrane, ed. B. Gnela, Warszawa 2010.
  65. Walczak P., Warunki dopuszczalności skargi indywidualnej na podstawie Europejskiej konwencji praw człowieka, ‘Państwo i Prawo’ 1993, No. 8.
  66. Wałachowska M., Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, Toruń 2007.
  67. Wieczorek M., Bogatko K., Szczerba A., Postawy sędziów wobec zjawiska dyskryminacji oraz ocena przepisów antydyskryminacyjnych – wyniki monitoringu [in:]
  68. Prawo antydyskryminacyjne w praktyce polskich sądów powszechnych. Raport z monitoringu, eds. M. Wieczorek, K. Bogatko, Warszawa 2012.
  69. Wojtyczek K., Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Kraków 1999.
  70. Wronkowska S., W sprawie bezpośredniego stosowania Konstytucji, ‘Państwo i Prawo’ 2001, No. 9.
  71. Wróbel A., O niektórych aspektach koncepcji praw podstawowych UE jako zasad, ‘Europejski Przegląd Sądowy’ 2014, No. 1.
  72. Wróblewska J., Horyzontalny wymiar praw i wolności jednostki w USA – uwagi na tle orzecznictwa amerykańskiego SN [in:] Amerykański system ochrony praw człowieka: aksjologia, instytucje, efektywność, part 2, ed. J. Jaskiernia, Toruń–Warszawa 2015.
  73. Wróblewska J., Rozwój doktryny state action w orzecznictwie sądowym USA [in:] Sądy i trybunały wobec problemu horyzontalnego działania praw jednostki, ed. M. Florczak-Wątor, Kraków 2015.
  74. Zakolska J., Zasada proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2008.
  75. Żurawik A., Problem publicyzacji prawa prywatnego w kontekście ustrojowym, ‘Państwo i Prawo’ 2010, No. 5.