Prześlij tekst
Nr 4 (220) (2019)
Artykuły

Towards normatively limited judicial sanction [structured discretion] as a proportional response to the defectiveness of legal action (contract) in modern legal transactions

PDF (Angielski)
  • Andrzej Bierć
Andrzej Bierć
Institute of Legal Sciences of the Polish Academy of Sciences

Opublikowane 2019-12-30

Słowa kluczowe

  • czynność prawna,
  • wadliwość,
  • nieważność,
  • sankcje sądowe,
  • umowa,
  • prawo zobowiązań,
  • legal action,
  • defectiveness,
  • invalidity,
  • nullity,
  • judicial sanction,
  • contract,
  • contract law
    • ...Więcej
    Less
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować

Towards normatively limited judicial sanction [structured discretion] as a proportional response to the defectiveness of legal action (contract) in modern legal transactions. (2019). Studia Prawnicze The Legal Studies, 4 (220), 7-36. https://doi.org/10.37232/sp.2019.4.1

Abstrakt

The primary purpose of the legal considerations herein is to indicate the direction of the modernization of the legality of control mechanisms in modern legal transactions.
At the base of these transactions there is still the traditional, dogmatic sanction of nullity (invalidity) regulated by law (ex lege), and the legal effects of a defective legal action (contract), i.e. an action contrary to law or moral norms. In consideration of disproportionality and ineffectiveness of the nullity sanction under new conditions, jurisprudence and legislation have directed their attention to the limited judicial sanction (structured discretion) originating from the common law tradition as a proportional and flexible response to the defectiveness of legal action (contract). The statutory judicial sanction, which became the basis of the reform on the concept of illegality in common law countries, have found expression in the model rule of European private law. The Principles of European Contract Law (PECL) and the Draft Common Frame of Reference (DCFR), the latter of which revises and updates the PECL, are the primary references for the model rules of contract law in the EU. The PECL and the DCFR have affected the concept of the defective sanction of legal action (contract) in the new Civil Code, drafted by the Polish Civil Law Codification Commission.

PDF (Angielski)

Bibliografia

  1. Bednarek M. [in:] E. Łętowska (ed.), Prawo zobowiązań – część ogólna, vol. 5, Warszawa 2006.
  2. Bierć A., Lobbing w prawodawstwie, “Nauka” 2000, no. 4.
  3. Bierć A., Racjonalna procedura prawodawcza jako podstawa dobrego prawa [in:]
  4. W. Czapliński (ed.), Prawo w XXI wieku. Księga pamiątkowa 50-lecia Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk. Praca zbiorowa, Warszawa 2006, pp. 85–105.
  5. Bierć A., Zarys prawa prywatnego. Część ogólna, Warszawa 2015.
  6. Bierć A., Zarys prawa prywatnego. Część ogólna, Warszawa 2018.
  7. Bławat M., Pasko K., O zakresie zachowania mocy wiążącej umowy po eliminacji klauzul abuzywnych, “Transformacje Prawa Prywatnego” 2016, no. 3, pp. 5–28.
  8. Czepita S., Kuniewicz Z., Spór o konwalidację nieważnych czynności prawnych, “Państwo i Prawo” 2002, no. 9, pp. 79–87.
  9. Dajczak W., Giaro T., Longchamps de Berier F., Prawo rzymskie. U podstaw prawa prywatnego, Warszawa 2009.
  10. Dajczak W., Amerykańska zapowiedź „śmierci umowy” na tle tradycji romanistycznej [in:] F. Longchamps de Berier (ed.), Dekodyfikacja prawa prywatnego. Szkice do portretu, Warszawa 2017.
  11. Doliwa A., O istocie i przyszłości umowy na tle współczesnej praktyki obrotu i przepisów kodeksu cywilnego o zawarciu umowy [in:] Z. Kuniewicz, D. Sokołowska (ed.), Prawo kontraktów, Warszawa 2017.
  12. Drapała P., Wpływ klauzul salwatoryjnych na ocenę skutków nieważności części umowy [in:] M. Pazdan, M. Szpunar, E. Rott-Pietrzyk, W. Popiołek (ed.), Europeizacja prawa prywatnego, vol. 1, Warszawa 2008, pp. 167–179.
  13. Gandor K., Konwersja nieważnych czynności prawnych, “Studia Cywilistyczne” 1963, no. 4, pp. 27–93.
  14. Grochowski M., Skutki braku zachowania formy szczególnej oświadczenia woli, Warszawa 2017.
  15. Grzybowski S., O rzekomej konwalidacji nieważnej czynności prawnej, “Ruch
  16. Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1974, no. 3, pp. 37–49.
  17. Gutowski M., Bezskuteczność czynności prawnej, Warszawa 2013.
  18. Gutowski M., Konwersja umowy stanowczej w przedwstępną wobec zmian kodeksu cywilnego, “Państwo i Prawo” 2004, no. 11, pp. 48–61.
  19. Gutowski M., Nieważność czynności prawnej, Warszawa 2017.
  20. Gutowski M., Wzruszalność czynności prawnej, Warszawa 2010.
  21. Giaro T., Interpretacja jako źródło prawa – dawniej i dziś, “Studia Prawnoustrojowe” 2007, no. 7, pp. 243–253.
  22. Hesselink M.W., The New European Legal Culture, Kluwer 2001.
  23. Jabłoński M., Koźmiński K., Bankowe kredyty waloryzowane do kursu walut obcych w orzecznictwie sądowym, Warszawa 2018. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego działająca przy Ministrze Sprawiedliwości.
  24. Księga pierwsza Kodeksu cywilnego. Projekt z uzasadnieniem, https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:YE42_wx3frwJ:https://arch-bip.ms.gov.pl/Data/Files/_public/kkpc/projekty-na-stronie-ms/ksiega_pierwsz_kodeksu_cywilnego-2008.rtf+&cd=4&hl=pl&ct=clnk&gl=pl [access: 05.12.2019].
  25. Korpalski M., Co wynika z wyroku TSUE w sprawie frankowiczów, Rzeczpospolita, 8.10.2019, https://www.rp.pl/Opinie/310089982-Co-wynika-z-wyrokuTSUE-w-sprawie-frankowiczow.html [access: 4.12.2019].
  26. Lando O., Beale H., Principles of European Contract Law: parts I and II, The Hague/ London/Boston 2000.
  27. Leszczyński L., Precedens jako źródło rekonstrukcji normatywnej podstawy decyzji stosowania prawa [in:] I. Bogucka, Z. Tabor (ed.), Prawo a wartości. Księga jubileuszowa Profesora Józefa Nowackiego, Kraków 2003, pp. 149–162.
  28. Liszcz T., Nieważność czynności prawnych w umownych stosunkach pracy, Warszawa 1971.
  29. Łemkowski M., Materialna ochrona konsumenta, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2002, no. 3, pp. 67–96.
  30. Łętowska E., Prawo umów konsumenckich, Warszawa 2002.
  31. Machnikowski P., Przepisy dotyczące czynności prawnych w projekcie Common Frame of Reference i w Principles of the Existing EC Contract Law (part I), “Rejent” 2008, no. 4, pp. 22–54.
  32. MacQueen H.L., Illegality and Immorality in Contracts: Towards European Principles, 2010.
  33. Mazurkiewicz J., „Wszystko na sprzedaż!” Prawo umów wobec mizerii moralnej
  34. współczesnego Zachodu [in:] Z. Kuniewicz, D. Sokołowska (ed.), Prawo kontraktów, Warszawa 2017.
  35. Meijknecht P., Tworzenie zasad europejskiego prawa kontraktów, “Państwo i Prawo” 2004, no. 2, pp. 39–56.
  36. Piotrowski R., O znaczeniu prawa sędziowskiego w polskim ustroju państwowym [in:] T. Giaro (ed.), Rola orzecznictwa w systemie prawa, Warszawa 2016, pp. 39–63.
  37. Pisuliński J., Sankcja zamieszczenia w umowie niedozwolonego postanowienia w świetle dyrektywy 93/13/EWG i orzecznictwa TSUE [in:] M. Romanowski (ed.), Życie umowy konsumenckiej po uznaniu jej postanowienia za nieuczciwe na tle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE, Warszawa 2017, pp. 91–110.
  38. Preussner-Zamorska J., Nieważność czynności prawnej w prawie cywilnym, Warszawa 1983.
  39. Radwański Z., Jeszcze w sprawie bezwzględnie nieważnych czynności prawnych, „Państwo i Prawo” 1986, no. 6, pp. 93–98.
  40. Radwański Z., Prawo cywilne – część ogólna, vol. 2, Warszawa 2008.
  41. Radwański Z., Zielona Księga. Optymalna wizja Kodeksu cywilnego w Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2006.
  42. Romanowski M., Życie umowy konsumenckiej po uznaniu jej postanowienia za nieuczciwe na tle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE, Warszawa 2017.
  43. Rudnicki S. [in:] Komantarz do kodeksu cywilnego. Księga pierwsza. Część ogólna, Warszawa 2001.
  44. Rzewuski M., Konwersja testamentu [in:] P. Stec, M. Załucki (ed.), 50 lat kodeksu cywilnego. Perspektywy rekodyfikacji, Warszawa 2015, pp. 401–416.
  45. Safjan M. [in:] K. Pietrzykowski (ed.), Kodeks cywilny. Komentarz, vol. 1, Warszawa 2002.
  46. Skorupa P., Nieważność czynności prawnej w prawie polskim na tle prawnoporównawczym, Warszawa 2019.
  47. Skorupa P., Nieważność czynności prawnej z perspektywy systemów prawnych common law, “Studia Prawnicze” 2018, no 4, pp. 7–88.
  48. Skorupa P., Redukcja utrzymująca skuteczność na tle projektu księgi pierwszej kodeksu cywilnego, Studia Prawnicze 2010, no. 3, pp. 93–146.
  49. Skory M., Klauzule abuzywne w polskim prawie ochrony konsumenta, Kraków 2005.
  50. Stawecki T., Precedens jako zadanie dla nauk prawnych [in:] A. Śledzińska-Simon, M. Wyrzykowski (ed.), Precedens w polskim systemie prawa. Materiały z Konferencji Zakładu Praw Człowieka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, zorganizowanej 24 czerwca 2008 roku, Warszawa 2010, pp. 59–98.
  51. Strugała R., Standardowe klauzule umowne: adaptacyjne, salwatoryjne, merger, interpretacyjne oraz pactum de forma, Warszawa 2013.
  52. Szpunar A., O konwalidacji wadliwych czynności prawnych, “Państwo i Prawo” 2002, no. 7, pp. 5–17.
  53. Trzaskowski R., Skutki sprzeczności umów obligacyjnych z prawem. W poszukiwaniu sankcji skutecznych i proporcjonalnych, Warszawa 2013.
  54. Węgrzynowski Ł., Sądowe ustalenie treści stosunku umownego, “Przegląd Prawa Handlowego” 2007, no. 5, pp. 44–49.
  55. Wiewiórowska-Domagalska A., Trybunał nie rozwiązał wszystkich problemów frankowiczów, Rzeczpospolita, 17.10.2019, https://www.rp.pl/Konsumenci/310179993-Trybunal-nie-rozwiazal-wszystkich-problemow-frankowiczow. html [access: 04.12.2019].
  56. Wilejczyk M., Zasady Draft Common Frame of Reference na tle zasad polskiego prawa prywatnego, “Państwo i Prawo” 2018, no. 1, pp. 51–65.
  57. Wiśniewski T. [in:] G. Bieniek (ed.), Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania, vol. 2, Warszawa 2007, pp. 497–532.
  58. Wołodkiewicz W., Europa i prawo rzymskie. Szkice z historii europejskiej kultury prawnej, Warszawa 2009.
  59. Zieliński T., Znaczenie terminu nieważność w języku prawniczym, “Krakowskie Studia Prawnicze” 1970, no. 3, pp. 55–74.
  60. Zimmerman R., Roman Law, Contemporary Law, European Law: The Civilian Tradition Today, Oxford 2001.
  61. Zoll F., Kilka uwag o tzw. redukcji utrzymującej skuteczność, “Transformacje Prawa Prywatnego” 2000, no. 1–2, pp. 9–16.