Nr 3 (219) (2019)
Artykuły

Ewolucja unormowań dominacji nad spółką handlową

[The evolution of the regulations on the domination over commercial company]

Grzegorz Nita-Jagielski
Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk

Opublikowane 2019-09-30

Słowa kluczowe

  • spółka handlowa,
  • dominacja,
  • stosunek dominacji,
  • spółka dominująca,
  • spółka zależna,
  • grupa spółek,
  • commercial company,
  • domination,
  • relationship of domination,
  • parent company,
  • subsidiary company,
  • group of companies
  • ...Więcej
    Less

Jak cytować

Ewolucja unormowań dominacji nad spółką handlową: [The evolution of the regulations on the domination over commercial company]. (2019). Studia Prawnicze The Legal Studies, 3 (219), 37-72. https://doi.org/10.37232/sp.2019.3.2

Abstrakt

Sytuacja, w której pozycję dominującą nad spółką handlową uzyskuje inna jednostka organizacyjna, to poważne wyzwanie dla prawa. Ustawodawca w różnych obszarach regulacyjnych staje przed problemem, jak ten stan ująć (zdefiniować) i jakie mu przypisać konsekwencje prawne. W artykule podjęta zostanie próba zbadania rozwoju unormowań dominacji nad spółkami handlowymi. Analizą objęte zostaną regulacje prawa polskiego począwszy od pierwszych unormowań dominacji z początku lat 90. XX w. do chwili obecnej. Badania dotyczyć będą ujęć definicyjnych dominacji i jej skutków w najważniejszych dziedzinach prawa, z uwzględnieniem następujących w tym zakresie zmian. Celem badań jest przede wszystkim analiza rozwoju regulacji, z perspektywą ustalenia, w jakim kierunku ewoluują, próba uporządkowania różnorodnych ujęć, a zwłaszcza stwierdzenia, czy różne ujęcia (definicje) dominacji są adekwatne do potrzeb na gruncie poszczególnych ustaw, czy też zasadne byłoby ujednolicenie definicji dominacji.

 

The situation that another organizational entity is obtaining a dominant position over a commercial company is a serious challenge to law. The legislator in different regulatory areas is facing the problem how to define this state and what legal consequences to attribute to it. In this article an attempt is made to examine the development of the regulations on the domination over commercial companies. The analysis includes Polish law regulations starting from the first references of domination from the beginning of the 1990s to the present. The research will concern the definitions of domination and its consequences in the most important fields of law, taking into account the following changes in this respect. The purpose of research is first of all the analysis of the development of regulations with the aim to establish in which direction they are evolving, next, an attempt is made to organize various concepts, in particular to establish whether different definitions of domination are adequate to the needs on the ground of individual laws (acts), or whether it would be reasonable to harmonize the definition of domination.

Bibliografia

  1. Allerhand M., Kodeks handlowy. Komentarz, Lwów 1935.
  2. Banasiński C., Bychawska M., Pojęcie grupy kapitałowej na użytek polskiego i unijnego prawa konkurencji, „Przegląd Prawa Handlowego” 2011, nr 12.
  3. Chłopecki A., Dyl M., Prawo rynku kapitałowego, Warszawa 2003.
  4. Chłopecki A., Mrowiec Z., Wezwania do sprzedaży lub zamiany akcji w publicznym obrocie papierami wartościowymi, „Przegląd Prawa Handlowego” 2000, nr 1.
  5. Dziurzyński T., Fenichel Z., Honzatko M., Kodeks handlowy. Komentarz, Łódź 1996.
  6. Emmerich V., Habersack M., Konzernrecht, München 2008.
  7. Forum Europaeum Konzernrecht, „Zeitschrift für das gesamte Handelsrecht und Wirtschaftsrecht” 1998, nr 4.
  8. Franczak P., Powiernicze posiadanie udziałów a ustawa o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, „Monitor Prawniczy” 2016, nr 7.
  9. Grześków M., Dopuszczalność przypisania odpowiedzialności za naruszenie prawa antymonopolowego grupie kapitałowej, „Monitor Prawniczy” 2018, nr 10.
  10. Haładyj K., Ustawa o ofercie publicznej. Komentarz, Warszawa 2009.
  11. Hartwich F., Nabywanie (obejmowanie) przez cudzoziemców akcji lub udziałów w spółce handlowej, „Monitor Prawniczy” 2002, nr 16.
  12. Hartwich F., Zakres podmiotowy ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, cz. I, „Nieruchomości” 2003, nr 2.
  13. Herbet A., Obrót udziałami w spółce z o.o., Warszawa 2002.
  14. Kawecka-Pysz J. , Nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców, Zakamycze 2004.
  15. Kronstein H., Abhängige juristische Person, München-Berlin-Leipzig 1931.
  16. Kwaśnicki R.L., Nabywane nieruchomości przez cudzoziemców bez zezwolenia?, „Glosa” 2003, nr 9.
  17. Leipert T., Istota koncernu a art. 4 § 1 pkt f k.s.h., „Przegląd Prawa Handlowego” 2006, nr 2.
  18. Malinowski P., Podatkowa grupa kapitałowa – zagadnienia prawa materialnego i podatkowego, „Prawo Spółek” 2002, nr 6.
  19. Michalski M., Kontrola kapitałowa nad spółką akcyjną, Zakamycze 2004.
  20. Michalski M., Pośrednie nabycie akcji spółki w świetle ustawy o ofercie publicznej a regulacja pośredniego nabywania akcji przewidziana w KSH, „Monitor Prawniczy” 2012, nr 5.
  21. Namitkiewicz J. , Kodeks handlowy. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z komentarzem, Łódź 1994.
  22. Opalski A., Prawo zgrupowań spółek, Warszawa 2012.
  23. Popiołek W., Podmiotowy zakres zastosowania art. 6 kodeksu spółek handlowych, „Prawo Spółek” 2001, nr 7–8.
  24. Poźnik-Niedzielska M., Funkcjonowanie spółki dominującej w świetle przepisów k.s.h., „Przegląd Prawa Handlowego” 2002, nr 10.
  25. Prawo bankowe. Komentarz, red. F. Zoll, Zakamycze 2005.
  26. Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi. Komentarz, red. L. Sobolewski, Warszawa 1999.
  27. Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, red. M. Wierzbowski, L. Sobolewski, P. Wajda, Warszawa 2012.
  28. Romanowski M., Pojęcie spółki dominującej w kodeksie spółek handlowych, „Państwo i Prawo” 2005, nr 5.
  29. Romanowski M., Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi. Komentarz, Warszawa 1999.
  30. Sasiak R., Nabywanie lub obejmowanie przez cudzoziemców udziałów lub akcji w spółkach na terytorium RP będących właścicielami lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości, „Przegląd Prawa Handlowego” 2000, nr 9.
  31. Sieradzka M., Zezwolenie na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) w spółce handlowej będącej właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości w Polsce, „Przegląd Prawa Handlowego” 2007, nr 10.
  32. Sołtysiński S., Szajkowski A., Szumański A., Szwaja J. , Kodeks spółek handlowych. Tom V. Pozakodeksowe prawo handlowe. Komentarz, Warszawa 2015.
  33. Sołtysiński S., Szajkowski A., Szumański A., Szwaja J. , Komentarz KSH, t. I, Warszawa 2012.
  34. Szajkowski A., Koncepcja legislacyjna spółki handlowej, [w:] Prawo w XXI wieku. Księga pamiątkowa 50-lecia Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, red. W. Czapliński, Warszawa 2006.
  35. Szumański A., Ograniczona regulacja prawa holdingowego (prawa grup spółek) w kodeksie spółek handlowych, „Państwo i Prawo” 2001, nr 3.
  36. Szyszko R., Regulacja dominacji (zależności) zawarta w k.s.h. (cz. 1), „Prawo Spółek” 2011, nr 6.
  37. Targosz T., Art. 7 k.s.h. – czy rzeczywiście zalążek regulacji prawa holdingowego?, „Rejent” 2003, nr 1.
  38. Targosz T., Nadużycie osobowości prawnej, Zakamycze 2004.
  39. Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, red. A. Stawicki, E. Stawicki (red.), Warszawa 2011.
  40. Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, red. T. Skoczny, Warszawa 2014.
  41. Wąż P., Kodeks spółek handlowych jako źródło polskiego prawa koncernowego, „Przegląd Prawa Handlowego” 2008, nr 6.
  42. Wojtyczek M., Dopuszczalność zawierania tzw. umów holdingowych w świetle przepisów kodeksu spółek handlowych, „Prawo Spółek” 2002, nr 5.
  43. Ziemięcki J. , Czy osoba prawna może być spólnikiem spółki jawnej, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1937, nr 43.