Prześlij tekst
Nr 3 (219) (2019)
Artykuły

Procedura rejestracji Kościołów i innych związków wyznaniowych w Polsce na przykładzie wspólnoty Kościoła Latającego Potwora Spaghetti – studium administracyjnoprawne

[The registration procedure of churches and religious organizations in Poland based on the example of The Church of the Flying Spaghetti Monster – administrative and legal studies]

PDF
  • Piotr Rączka,
  • Jakub Zemła
Piotr Rączka
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Jakub Zemła
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Opublikowane 2019-09-30

Słowa kluczowe

  • wolność sumienia i religii,
  • rejestracja wspólnoty religijnej,
  • pastafarianizm,
  • postępowanie rejestrowe,
  • rozstrzygnięcie uznaniowe,
  • freedom of conscience and religion,
  • registration of religious community,
  • pastafarianism,
  • registration procedure,
  • discretionary decision
    • ...Więcej
    Less
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Jak cytować

Procedura rejestracji Kościołów i innych związków wyznaniowych w Polsce na przykładzie wspólnoty Kościoła Latającego Potwora Spaghetti – studium administracyjnoprawne: [The registration procedure of churches and religious organizations in Poland based on the example of The Church of the Flying Spaghetti Monster – administrative and legal studies]. (2019). Studia Prawnicze The Legal Studies, 3 (219), 7-35. https://doi.org/10.37232/sp.2019.3.1

Abstrakt

Próba rejestracji w Polsce wspólnoty Kościoła Latającego Potwora Spaghetti stanowi przykład dyferencjacji standardów ochrony wolności religijnej przez organy państwa polskiego. Wolność sumienia i religii wyrażona en bloc w art. 53 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej gwarantuje wyznawcom określonych religii nie tylko tworzenie wspólnot w ujęciu socjologicznym, lecz także prawo do ich usankcjonowania w wymiarze prawnym. Aktem ustawowym szczegółowo regulującym kwestię tworzenia wspólnot religijnych in sensu legal jest ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, która umożliwia polskim obywatelom dokonanie wpisu do rejestru Kościołów i innych związków wyznaniowych. Wydawać by się mogło, że regulacje ustawowe w obecnym kształcie wykluczają dowolność w podejmowaniu decyzji przez organ rejestrowy i w konsekwencji gwarantują swobodę rejestracji Kościołów i innych związków wyznaniowych. Jednakże w przypadku postępowania rejestrowego wspólnoty pastafarian zauważa się rozdźwięk między intencją ustawodawcy pozbawiającego rozstrzygnięcia organu rejestrowego przymiotu uznaniowości a rzeczywistymi działaniami tego organu.

 

An attempt to register The Church of the Flying Spaghetti Monster in Poland is an example of an differentiation in freedom of religion standards by the Polish state. Freedom of conscience and religion phrased en bloc in the article 53 of The Constitution of The Republic of Poland guarantees to the followers of the religions not only to create the religious community but also to legitimize tchem in the legal context. It is the Law on guarantees of the freedom of conscience and religion that regulates the issue of creating religious communities in sensu legal. It enables Polish citizens to register an institution in a record of churches and religious organizations. It would seem that current legal regulations exclude the discretion regarding the decision of registering body, and in consequence, that they guarantee the freedom of registration of churches and other religious organizations. However, when it comes to the registration procedure of Pastafarian community, there is a visible discord between intentions of the lawmaker, who denies the discretion to the registering body, and its actual actions.

PDF

Bibliografia

  1. Banaszak B., Komentarz do art. 53 Konstytucji RP [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2012.
  2. Decyzja Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 10 października 2014 roku w przedmiocie umorzenia postępowania w całości, http://klps.pl/pliki/decyzja_maic_21_10_2014.pdf [dostęp: 29.10.2019].
  3. Decyzja Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 14 sierpnia 2015 roku w przedmiocie utrzymania zaskarżonej decyzji w mocy, https://klps.pl/pliki/decyzja_MAIC_14_08_2015.pdf [dostęp: 29.10.2019].
  4. Decyzja Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 15 marca 2013 roku w przedmiocie odmowy wpisu do rejestru Kościołów i innych związków wyznaniowych Kościoła Latającego Potwora Spaghetti, https://klps.pl/pliki/decyzja.pdf [dostęp: 29.10.2019].
  5. Decyzja Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 22 grudnia 2014 roku w przedmiocie utrzymania zaskarżonej decyzji w mocy, http://klps.pl/pliki/odpowiedz_na_wniosek_o_ponowne_rozpatrzenie_2.pdf [dostęp: 29.10.2019].
  6. Decyzja Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 25 kwietnia 2013 roku w przedmiocie utrzymania zaskarżonej decyzji w mocy, https://klps.pl/pliki/odpowiedz_na_odwolanie.pdf [dostęp: 29.10.2019].
  7. Deklaracja [w:] Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, https://sjp.pwn.pl/doroszewski/deklaracja;5419998.html [dostęp: 29.10.2019].
  8. Descartes R., Medytacje o pierwszej filozofii, Warszawa 1958.
  9. Ekspertyza biegłych z dnia 1 lutego 2013 roku, https://klps.pl/pliki/ekspertyza.pdf [dostęp: 29.10.2019].
  10. Informacja na stronie internetowej Kościoła Latającego Potwora Spaghetti z dnia 20 lipca 2012 roku; https://klps.pl/nowosci/rejestracja-kocioa.html [dostęp: 29.10.2019].
  11. Józefów-Czerwińska B., Popielska-Grzybowska J. , Wierzenia – religia [w:] Przeszłość społeczna. Próba konceptualizacji, red. S. Tabaczyński, A. Marciniak, D. Cyngot, A. Zalewska, Poznań 2012.
  12. Kaczmarek K., Herbert Spencer a problemy socjologii religii, Poznań 2007.
  13. Karta praw podstawowych Unii Europejskiej z dnia 30 marca 2010 r., Dz.Urz. UE C Nr 83, s. 389.
  14. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. Nr 78 poz. 483.
  15. Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z dnia 4 listopada 1950 r., Dz.U. 1993 Nr 61 poz. 284.
  16. Krukowski J. , Polskie prawo wyznaniowe, Warszawa 2008.
  17. Kult [w:] Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, https://sjp.pwn.pl/doroszewski/deklaracja;5419998.html [dostęp: 29.10.2019].
  18. List Bobby’ego Hendersona, https://www.venganza.org/about/open-letter/ [dostęp: 29.10.2019].
  19. Majchrzak B., Charakter prawny wpisu do rejestru związków wyznaniowych, „Przegląd Prawa Wyznaniowego” 2014, t. 6.
  20. Mezglewski A., Utworzenie oraz rejestracja związku wyznaniowego jako przejawy wolności religijnej, „Studia z Prawa Wyznaniowego” 2015, t. 18.
  21. „New Zealand Gazette” 2015, no. 135 – 10 December 2015, Marriage (Approval of Organisations) Notice No. 22, https://gazette.govt.nz/notice/id/2015-go7246?year=2015&noticeNumber=7246&noticeType=go [dostęp: 29.10.2019].
  22. Nowicki M., Joke religions jako nowy model religijności współczesnej, „Periodyk Młodych Religioznawców Ex Nihilo” 2011, nr 2(6).
  23. Olszówka M., Komentarz do art. 53 Konstytucji RP [w:] Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, Warszawa 2016.
  24. Pietrzak M., Prawo wyznaniowe, Warszawa 2010.
  25. Plisiecki M., Standardy świeckości przy rejestrowaniu związków wyznaniowych [w:] Standardy bezstronności światopoglądowej władz publicznych, red. A. Mezglewski, A. Tunia, Lublin 2013.
  26. Potz M., Granice wolności religijnej, Toruń 2015.
  27. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi z dnia 30 sierpnia 2002 r., Dz.U. 2018 r. poz. 1302.
  28. Safjan M., Wolność religijna w konstytucjach państw europejskich [w:] Kultura i Prawo: materiały III Międzynarodowej Konferencji na temat „Religia i wolność religijna w Unii Europejskiej”, Warszawa, 2–4 września 2002, red. J. Krukowski, O. Theisen, Lublin 2003.
  29. Skarga kasacyjna z dnia 13 lipca 2016 roku, https://klps.pl/pliki/Skarga%20kasacyjna_NSA.pdf [dostęp: 29.10.2019].
  30. Skarga z dnia 17 września 2015 roku na decyzję Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 14 sierpnia 2015 roku, http://klps.pl/pliki/skarga3_D_G.pdf [dostęp: 29.10.2019].
  31. Skarga z dnia 17 września 2015 roku na decyzję Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 14 sierpnia 2015 roku, http://klps.pl/pliki/skarga3_M_M_F.pdf [dostęp: 29.10.2019].
  32. Skarga z dnia 27 maja 2013 roku do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, https://klps.pl/pliki/skarga.pdf [dostęp: 29.10.2019].
  33. Sobczak J. , Sobczak W., Komentarz do art. 10 Karty Praw Podstawowych UE [w:] Karta praw podstawowych Unii Europejskiej. Komentarz, red. A. Wróbel, Warszawa 2013.
  34. Sobczyk P., Wolność sumienia i religii w art. 53 Konstytucji Rzeczypospolitej z dnia 2 kwietnia 1997 r., „Prawo Kanoniczne” 2001, t. 44, nr 3–4.
  35. Stankiewicz R., Komentarz do art. 61a [w:] Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, red. R. Hauser, Warszawa 2018.
  36. Szymanek J. , Klauzule wyznaniowe w Konstytucji RP, „Studia z Prawa Wyznaniowego” 2005, t. 8.
  37. Szymanek J. , Konstytucjonalizacja prawa do wolności myśli, sumienia, religii i przekonań, „Studia z Prawa Wyznaniowego” 2007, t. 10.
  38. Szymaniec P., Koncepcje wolności religijnej. Rozwój historyczny i współczesny stan debaty w zachodniej myśli polityczno-prawnej, Wrocław 2017.
  39. Ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania z dnia 17 maja 1989 r., Dz.U. 2017 poz. 1153.
  40. Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego, Dz.U. 2018 poz. 2096.
  41. Vásquez I., Porčnik T., McMahon F., The Human Freedom Index 2018. A global measurement of personal, civil and economic freedom, Vancouver 2018.
  42. Winiarczyk-Kossakowska M., Państwowe prawo wyznaniowe w praktyce administracyjnej, Warszawa 1999.
  43. Wniosek z dnia 26 marca 2013 roku o ponowne rozpatrzenie sprawy wraz z zażaleniem na postanowienie dowodowe, https://klps.pl/pliki/wniosek_o_ponowne_rozpatrzenie_sprawy.pdf [dostęp: 29.10.2019].
  44. Wniosek z dnia 3 listopada 2014 roku o ponowne rozpatrzenie sprawy, https://klps.pl/pliki/FSM_ponowne_rozpatrzenie_sprawy.pdf [dostęp: 29.10.2019].
  45. Wypowiedź Jeffa Montgomery’ego dla RNZ (Radio New Zealand), https://www.rnz.co.nz/news/national/292259/marriages-with-a-chance-of-meaTballs [dostęp: 29.10.2019] oraz relacja Johna Edensa, https://www.stuff.co.nz/life-style/weddings/75107725/church-of-flying-spaghetti-monsterapproved-to-perform-marriages [dostęp: 29.10.2019].
  46. Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 13 grudnia 2001 r., 45701/99.
  47. Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 5 października 2006 r., 72881/01.
  48. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 listopada 2003 r., I SA 654/02.
  49. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 marca 2007 r., II OSK 493/06.
  50. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 lipca 2018 r., II OSK 2217/16.
  51. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 kwietnia 2016 r., II FSK 462/14.
  52. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 lutego 2008 r., II FSK 1649/06.
  53. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 grudnia 2014 r., K 52/13.
  54. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 września 2011 r., P 33/09.
  55. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 grudnia 2009 r., K 55/07.
  56. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 grudnia 2009 r., U 10/07.
  57. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 8 kwietnia 2014 r., I SA/Wa 1517/13.
  58. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 19 maja 2016 roku, I SA/Wa 1804/15.
  59. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 28 kwietnia 2015 r., I SA/Wa 381/15.