Abstract
The present state of scientific knowledge suggests that individuals cannot be deprivedof fundamental human rights. Human dignity must be respected and protected,especially in the case of individuals in difficult circumstances. Prison is certainly notan easy place to be. People in custody can feel lonely, separated from their families,friends or working life. The difficult situation that they are facing can lead to loneliness,susceptibility to diseases, an increased risk of aggression and severance of family ties.People in such a situation can easily fall victim of assaults on human dignity. That iswhy the ruling elites should make every effort to ensure their rights.In those circumstances, prisoners’ rights must be guaranteed by law. In accordancewith the principle of proportionality enshrined in Article 31 section 3 of the Constitutionof the Republic of Poland, the rights and duties of persons remanded in custodyhave to be regulated by legislation, mainly by the Executive Penal Code. In addition,according to the rules laid down in Article 4 section 2 of the Executive Penal Code,imprisoned persons retain their civil rights, and any restrictions on their rights maybe justified only if they are stipulated by law and valid decisions based on statutorygrounds. However, it should not be overlooked that the final shape of the rights ofpersons remanded in custody is influenced by secondary legislation and even de cisionsof the director of a penitentiary unit or other officers. By way of example, prisoners’visiting rights have to be guaranteed by law. For example, if the relevant legislationensured that the prisoner has the right to visits by the family every month, such visitscould preferably take place at a convenient time, e.g. at weekends.The aim of this paper was to confront the legal acts with statutory and internationalregulations which impact on the situation of prisoners. This situation wascompared with the decisions of the European Court of Human Rights. Internalorders of penitentiary units laid down by their directors were analysed from twoperspectives. Firstly, the authors verified if the directors implemented their internalorders in pursuance of the law. The issue is that any limitation on the vested rights hasto be based on law. Secondly, it is important how selected human rights are respectedin the internal orders and whether any such limitations are justified in the light of the applicable law and ECHR jurisprudence. For example, such issues as waterand bath availability, the right to use electricity, walking conditions, right to visits byfamily and friends, telephone contacts and access to the Internet, practising faith wereexamined during the research. Penitentiary isolation impacts on the prisoners’ freedom,especially in some types of penitentiary units. Therefore, particular attention shouldbe paid to improve the detention conditions. However, it should not be forgotten thatthe deprivation of liberty is punishment in itself. There is no need to cause unnecessarysuffering, especially without legal grounds. By the same token, it is not necessary tomake the burden of isolation heavier. The authors pointed out solutions inserted intopenitentiary, accessing its relevance. Any restriction of the prisoners’ rights musthave a legitimate basis laid down by law. The financial standing of countries, prisonovercrowding and an insufficient number of officers cannot be an excuse for anygovernment. The penitentiary system should be organised in such a way as to ensurefull respect for the rights of all prisoners. T he paper also points to the lack of detailedregulations in individual units, despite the obligation for such regulations to exist. Aswell as other problems, there is also the issue of regulations which became too wideand general, contrary to the principle of legal certainty. In effect, it is difficult to enforcein practice some rights which are not expressly conferred by law.
References
- Dąbkiewicz K., W sprawie „miejsca” odbywania kary pozbawienia wolności przez skazanego, „Probacja” 2015, nr I, s. 23–39.
- Gronowska B., Długoterminowe kary pozbawienia wolności a poszanowanie życia rodzinnego skazanych w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, „Prokuratura i Prawo” 2016, nr 4, s. 5–21.
- Hołda Z., Prawa i obowiązki więźniów [w:] T. Bulenda, R. Musidłowski (red.), System penitencjarny i postpenitencjarny w Polsce, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2003, s. 158–190.
- Lasocik Z., Prawa więźniów, w: Helsińska Fundacja Praw Człowieka. Szkoła Praw Człowieka, Teksty wykładów, Warszawa 1998, s. 310–313.
- Lelental S., Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2001.
- Nowicki M.A., Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór orzeczeń 2011, Wolters Kluwer, Warszawa 2012.
- Piech M., Poszanowanie życia rodzinnego osób pozbawionych wolności w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2009, nr 1.
- Standardy ONZ Minimum Traktowania Więźniów, przyjęte przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 7 października 2015 r., https://www.rpo.gov.pl/sites/default/files/Reguly_Mandeli.pdf [dostęp: 26.06.2017].
- Szymanowski T., Polityka karna i penitencjarna w Polsce w okresie przemian prawa karnego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2005.
- Śliwowski J., Prawo i polityka penitencjarna, PWN, Warszawa 1982.
- Wierzbicki P., Kontakty skazanych ze światem zewnętrznym i ich znaczenie dla społecznej readaptacji [w:] B. Hołyst (red.), Problemy współczesnej penitencjarystyki w Polsce, t. I, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1984, s. 126–137.
- Wyrok ETPC w sprawie A.B. przeciwko Holandii z dnia 29 stycznia 2002 r., 37328/97, Lex nr 75674.
- Wyrok ETPC w sprawie Davison przeciwko Wielskiej Brytanii z dnia 2 marca 2010 r., 52990/08, Lex nr 566939.
- Wyrok ETPC w sprawie Elefteriadis przeciwko Rumunii z dnia 25 stycznia 2011 r., 38427/05, Lex nr 694082.
- Wyrok ETPC w sprawie Florea przeciwko Rumunii z dnia 14 września 2010 r., 37186/03, Lex nr 603607.
- Wyrok ETPC w sprawie Hinczewski przeciwko Polsce z dnia 5 października 2010 r., 34907/05, Lex nr 603534.
- Wyrok ETPC w sprawie Horych przeciwko Polsce z dnia 17 kwietnia 2012 r., 13621/08, Lex nr 1147960.
- Wyrok ETPC w sprawie Jakóbski przeciwko Polsce z dnia 7 grudnia 2010 r., 18429/06, Lex nr 738025.
- Wyrok ETPC w sprawie Jehovah’s Witnesses of Moscow przeciwko Rosji z dnia 10 czerwca 2010 r., 302/02, Lex nr 578368.
- Wyrok ETPC w sprawie Jeremowicz przeciwko Polsce z dnia 5 stycznia 2010 r., 24023/03, Lex nr 534230.
- Wyrok ETPC w sprawie Kalda przeciwko Estonii z dnia 19 stycznia 2016 r., 17429/10, Lex nr 1958365.
- Wyrok ETPC w sprawie Karalevičius przeciwko Litwie z dnia 7 kwietnia 2005 r., 53254/99, Lex nr 150037.
- Wyrok ETPC w sprawie Korneykovai i Korneykov przeciwko Ukrainie z dnia 24 marca 2016 r., 56660/12, Lex nr 2005750.
- Wyrok ETPC w sprawie Krawczak przeciwko Polsce z dnia 31 maja 2011 r., 24205/06, Lex nr 817591.
- Wyrok ETPC w sprawie Kurkowski przeciwko Polsce z dnia 9 kwietnia 2013 r., 36228/06, Lex nr 1295095.
- Wyrok ETPC w sprawie Lind przeciwko Rosji z dnia 6 grudnia 2007 r., 25664/05, Lex nr 327271.
- Wyrok ETPC w sprawie Matwiejczuk przeciwko Polsce z dnia 2 grudnia 2003 r., 37641/97, Lex nr 81418.
- Wyrok ETPC w sprawie Melnitis przeciwko Łotwie z dnia 28 lutego 2012 r., 30779/05, Lex nr 1117543.
- Wyrok ETPC w sprawie Messina przeciwko Włochom z dnia 28 września 2000 r., 25498/94, Lex nr 527524.
- Wyrok ETPC w sprawie Nazarenko przeciwko Ukrainie z dnia 29 kwietnia 2003 r., 39483/98, Lex nr 79502.
- Wyrok ETPC w sprawie Orchowski przeciwko Polsce z dnia 22 października 2009 r., 17885/04, Lex nr 523324.
- Wyrok ETPC w sprawie Piechowicz przeciwko Polsce z dnia 17 kwietnia 2012 r., 20071/07, Lex nr 1147973.
- Wyrok ETPC w sprawie Szafrański przeciwko Polsce z dnia 15 grudnia 2015 r., 17249/12, Lex nr 1936308.
- Wyrok ETPC w sprawie Vlasov przeciwko Rosji z dnia 12 czerwca 2008 r., 78146/01, Lex nr 398929.
- Wyrok ETPC w sprawie Zarzycki przeciwko Polsce z dnia 12 marca 2013 r., 15351/03, Lex nr 1286773.
- Wyrok ETPC w sprawie Zborowski przeciwko Polsce z dnia 15 stycznia 2008 r., 45133/06, Lex nr 336999.
- Wyrok TK z 2 lipca 2009 r., sygn. akt K 1/07, OTK-A 2009/7/104.